T ürkiye, 30 yıllık dönemde çalışma hayatı, sosyal güvenlik ve sağlıkta adeta çağ atladı. Rehin hasta, senetli tedavi dönemi kapanırken, bitmeyen kuyruklardan randevulu sisteme geçildi. Özel hastanelerde acil hizmetler ücretsiz verilirken, Türk sağlık sistemi Harvard'da ders oldu. Dünya Bankası verilerine göre, son 10 yılda Türkiye'de orta sınıfın payı ikiye katlandı. OECD ülkeleri arasında gelir dağılımını en hızlı iyileştiren ülke oldu.
78 BASAMAK YÜKSELDİ
İnsani Gelişmişlik Endeksi sıralamasında 2000 yılında 158 ülke arasında 80. sırada yer alan Türkiye, 2014'te 187 ülke arasında 69. sıraya yükseldi. Türkiye ekonomisindeki bu gelişmelerle beraber günlük harcaması 4.3 doların altında yaşayan kişi sayısı 20 milyondan 1 milyonlara düştü. 2002'de 19.2 milyon olan toplam istihdam 25.5 milyona çıktı. 2000 yılından önce, sigortası olmayan için sağlığa ulaşmak hayaldi. Acil serviste bekleyenlere senetler imzalatılır, insanlar rehin tutulurdu. Sağlıkta dönüşüm programlarıyla kamu hastaneleri tek çatı altında birleştirildi. İşçi, memur, emeklilerin hastane, sağlık hizmeti ayrımcılığı bitirildi. Askeri hastaneler de sivillere açıldı. Genel Sağlık Sigortası ile bütün vatandaşlar sosyal güvence altına alındı. Acil ve yoğun bakım tedavileri, sigortası olsun veya olmasın tüm vatandaşlara kamu ve özel hastanelerin tamamında ücretsiz oldu. Artık aile hekimliği uygulamasıyla her ailenin bir hekimi vardı. Sigorta hastanelerinde gün doğmadan başlayan hasta kuyrukları yeni dönemde yerini randevulu sisteme bıraktı. 112 acil servis hizmetleri ücretsiz hale getirildi. Kara, deniz, hava motorize ambulansları ile dünyanın en iyi acil servis hizmeti verilmeye başladı.
1.9 MİLYON EMEKLİYE DESTEK
Gösterge esaslı sistemden, gelişme hızından pay alınan sisteme geçildi. Böylece gelişme hızından pay alamayan yaklaşık 1.9 milyon emeklinin intibakı düzenlendi. Sosyal yardımlar kapsamında 30 milyon kişinin sosyo-ekonomik, demografik bilgileri merkezi veri tabanında toplandı. Sosyal Yardım Kartı ile 2 milyon vatandaşa ulaşarak bankamatik kartları ile yardım almaları ve alışveriş yapmaları sağlandı. Son altı yıldır yürürlüğe giren prim indirimi ve teşvikler için ayrılan kaynak toplamı yaklaşık 38 milyar liraya ulaştı. 3.5 milyon lira kaynak aktarılan 'şartlı eğitim' yardımlarından yıllık ortalama 2 milyon çocuk faydalandı. Sosyal yardım harcamalarının GSYH'ye oranı yaklaşık 2.5 katına çıktı.
9.2 MİLYONUN PRİMİ DEVLETTEN
Üç
ayrı sosyal güvenlik kurumu tek çatı altında toplandı. Sosyal güvenlik kapsamı genişledi. Nüfusun tamamı eşit, kolay ulaşılabilir hale getirildi. Sosyal güvenliğe ilişkin hizmetlere erişiminin artırılması amacıyla ülkenin dört bir yanına Sosyal Güvenlik Merkezleri yaygınlaştırıldı. Ev hizmetlerinde çalışanlara sigortalılık imkânı getirildi. İzinle vatandaşlıktan çıkanlara (mavi kartlılara) borçlanma hakkı verildi. Taksi ve dolmuş şoförlerinin sosyal güvenlik kapsamına girmelerini kolaylaştırıldı. Bağ-Kur'lulara da iş kazası geliri alma imkânı getirildi. Yetim kız çocuklarına evlenme yardımı imkânı sağlandı. Devlet, 2014'te 9.2 milyon vatandaşın 4.67 milyar liralık Genel Sağlık Sigortası primini karşıladı. Sosyal yardım harcamalarına 2002'de 825 milyon lira kaynak aktarılırken, 2015'te 33 milyara ulaştı. 1.8 milyon vatandaşa sıra beklemeden alabilmesi için 'sosyal yardım kartı' dağıtıldı.
