T ürkiye'nin bacasız sanayisi olarak adlandırılan turizm sektörü, zaman zaman karşılaştığı zorluklara rağmen 30 yılda adeta çığır atlayarak büyümeyi başardı. Merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal döneminde, 1980'li yıllarda başlatılan turizm hamlesi özellikle son 13 yılda sıçrama yaptı. 1985'te 2.6 milyon kişinin ziyaret ettiği Türkiye, 1990'lı yıllarda Körfez krizi, terör olayları ve Marmara Depremi'nin etkisiyle inişli çıkışlı bir grafik yakaladı. Bu dönemde her şey dahil sistemini keşfeden sektör, en zorlu süreçlerde dahi krizleri atlatmayı başardı. 1990'da 5 milyon 389 bin turist sayısı ve 3 milyar 225 bin dolarlık turizm geliri yakalayan sektör, ertesi yıl Körfez krizinin etkisiyle yaklaşık 600 milyon dolarlık gelir kaybı yaşadı. 1998'de 9 milyon 752 binle çift haneli turist rakamlarını zorlayan turizm sektörü, 1999'da yine büyük bir sınavın eşiğine geldi. Ekonomik krizin ve depremin yaşandığı 1999 yılında turizm geliri bir önceki yıla göre yüzde 33'lük düşüşle 5 milyar 203 milyon dolara, turist sayısı da 7 milyon 485 binlere geriledi. 2000'li yıllarda ise turizm sektörü altın çağını yaşadı. 2001'de turizm gelirlerini bir önceki yıla göre yüzde 31 oranında artırarak 10 milyar dolar seviyesini yakalayan sektör, özellikle 2002-2015 yılları arasında en büyük başarı hikâyesini yazdı. Kuş gribinin yaşandığı 2006 yılı hariç her yıl büyüyen sektör, 2002'de 15 milyon olan turist sayısını neredeyse üçe katlayarak 2015'te 41 milyon seviyelerine çıkardı.
ZİNCİR OTELLERİN ADRESİ
Turist sayısına paralel yatak kapasitesinde de hızlı bir artış yaşandı. Son 10 yılda yatak kapasitesini 8 kat artırarak 1 milyon 115 binlere ulaştıran sektör, bugün dünyanın en önemli turizm merkezleriyle boy ölçüşüyor. Birçok zincir otelin yatırım yapmak için sıraya girdiği Türkiye, bugün Dünya Turizm Örgütü'nün verilerine göre dünyada en çok ziyaret edilen ülke sıralamasında 6'ya, Avrupa'da ise 4'e yerleşti.
ULAŞIMDA DEV HAMLELER
Sektörün son 13 yıllık gelişimindeki en büyük etkenlerin başında şüphesiz ki ulaşıma yapılan yatırımlar oldu. 1985'te toplam 10 milyon olan yolcu taşıyan Türk Hava Yolları (THY), 2015'te 61.2 milyon yolcuyu aştı. Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) verilerine göre 2015'te 188 milyon kişi havayolu aracılığıyla yolculuk yaptı. 30 yıl önce tozlu ve bozuk yolları olan Türkiye, bugün viyadükleri, köprüleri, otoyollarıyla örnek ülkeler arasına girmeye hazırlanıyor. 30 yıl önce 75 milyon kişinin yolculuk yaptığı karayollarında bugün sayı 250 milyonu aştı.
ALTERNATİF PAZAR ÇEŞİTLENDİRİLECEK
Başta Rusya etkisi olmak üzere komşu ülkelerde yaşanan sorunlar ve terör eylemleri sonucu son dönemde zorlu bir süreç geçiren Türk turizm sektörü, yine bir eşikten atlamanın sınavını veriyor. 1990'lı yıllarda karşılaştığı krizleri kendi çabalarıyla atlatmaya çalışan sektöre bugün hükümet 2016 Turizm Eylem Planı'yla destekliyor. Sektöre can simidi olan bu desteklerle 255 milyon TL'lik hibe verilirken 288 milyon TL'lik ödemeler de erteleniyor. Her krizi fırsata çevirmeyi başaran Türk turizm sektörü bu yıl yaşanan zorlu süreci de pazarlama faaliyetlerini artırarak aşmayı hedefliyor. Bu krizle tek pazar olgusundan çıkan sektör, 2023 hedeflerine daha da güçlü koşacak.