Kimileri
onun sayesinde birkaç günde zengin oluyor, kimileri ekonomik krize yenik düşmemek için umudunu ona bağlıyor, kimileriyse bu durumun yasadışı grupların ekmeğine yağ sürdüğünü iddia ediyor. Uzun lafın kısası, ekonomistlerin şüpheyle, girişimcilerin merakla yaklaştığı sanal para birimi Bitcoin, bu günlerde sıkça tartışılıyor. Peki bu hafta dolaşımdaki miktarı 2 milyar doları geçen sanal para nasıl ortaya çıktı, nasıl kazanılıyor ve nerede harcanıyor?
Bitcoin herhangi bir merkez bankası tarafından üretilmeyen ve hiçbir devletin kontrolü altında bulunmayan, dolayısıyla siyasi oyunlardan uzak kalan bir sanal para birimi. Sistemde takma adınızla kimliğinizi açıklamadan karşınızdaki kişiye bağlanıp para transferi gerçekleştirebiliyorsunuz. Bitcoin'lerin değeri arz-talep miktarına, ağdaki kullanıcı sayısına göre belirleniyor.
Sistem torrent mantığına benzer bir işleyişe sahip. Önce gerekli programı indirip ağa bağlanıyorsunuz. Ardından sanal cüzdanınızı oluşturuyorsunuz. Cüzdana para aktarmak için birkaç yöntem var: Bunlardan en kolayı, Mt.Gox gibi siteleri kullanarak Bitcoin satın almak. Bazı sitelere üye olup, reklamlara tıklayarak veya anket doldurarak Bitcoin edinmek de mümkün. Teknik bilgi gerektiren, zahmetli bir yöntemse 'Bitcoin madenciliği'. Bu yöntem, kullanıcıların bilgisayarlarında yapılan matematiksel hesaplamalara dayanıyor.
Şu an Bitcoin Foundation tarafından yönetilen para birimiyle doğrudan karşınızdaki kişiye ödeme yaptığınız için, işlemin vergilendirilmesi veya hesabınızın dondurulması mümkün değil. Diğer yandan bir yanlışlık halinde para transferini geri alamıyorsunuz.
Diğer yandan sanal para birimine yönelik çok sayıda eleştiri de mevcut. İlk eleştiri, Bitcoin'in güvenli olmadığı yönünde. Benzer eleştiriler bu hafta da sıkça duyuldu, çünkü bir gün içinde paranın değeri önce yarıya indi, sonraysa tekrar toparlandı. Bitcoin'in Twitter hesabından yapılan değerlendirmedeyse şu ifadeler yer aldı: "Bu duruma bankacı kılığındaki gangsterlerin Bitcoin'lerini topluca satmaları neden oldu. Bize duyulan güveni azaltmak isteyenlere boyun eğmeyeceğiz!"
Bilgisayar korsanları da sanal paraya yönelik tehdit oluşturuyor. Çünkü Bitcoin'lerinizin çalınması durumunda size yardımcı olacak bir kurum yok. Bu yüzden Bitcoin'in yakında bazı ülkelerde yasa dışı ilan edilmesi şaşırtıcı olmaz. Bir başka eleştiriyse sanal paranın uyuşturucu ve silah ticaretinde kullanıldığı yönünde.
Kısacası Bitcoin, yenilikçi olduğu kadar riskli bir yatırım/harcama aracı. Sizi zengin etmesi de muhtemel, beş parasız bırakması da. Elbette şu anki hızıyla büyümeyi sürdürürse, uzun vadede küresel ekonominin önemli bir aktörü haline gelecek ve ekonomik sistemin özgürleşmesine katkı sağlayacaktır. Ama bu noktaya gelene kadar pek çok müdahaleye maruz kalacağı kesin. Dolayısıyla
Bitcoin Magazine editörü Mihai Alisie'nin "E-mail sistemi postahanelerini nasıl işlevsizleştirdiyse, Bitcoin de bankaları işlevsizleştirecek," kehanetinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini zaman gösterecek.
EV ALAN BİLE VAR
'Kapsama alanı' sürekli genişleyen Bitcoin'ler, Wordpress ve Megaupload gibi pek çok popüler site tarafından kabul ediliyor. Ayrıca yakında aracı site BitPay aracılığıyla Amazon'dan yapılacak alışverişlerde de Bitcoin kullanılabilecek. Diğer birkaç örnekse şöyle: 265 bin konaklama seçeneği sunan HotelsForCoins, Türkiye dahil 104 ülkeden apartman ve oda kiralama imkanı sunan 9flats, altın ve gümüş alabileceğiniz Amagi Metals, elektronik cihaz satın alabildiğiniz Bitelectronics, şarkı, oyun, kitap indirebileceğiniz coinDL. Ayrıca bitcoin.travel adresinden dünyanın farklı yerlerindeki Bitcoin harcanabilecek işletmeleri de bulabilirsiniz. Bitcoin'lerin gündelik yaşamdaki kullanımı bununla da sınırlı değil. Kanadalı Taylor More, evini Bitcoin üzerinden satışa çıkarırken, ABD'li bir aile de Porsche Cayman S model otomobillerini Bitcoin karşılığında sattı.
SATOSHİ'NİN GİZEMİ
Bitcoin, 2009'da Satoshi Nakamoto takma adlı yazılımcı tarafından yaratıldı. Business Insider'ın teknoloji dünyasının en etkili isimleri arasında gösterdiği Nakamoto'nun gerçek kimliğini kimse bilmiyor. Geçmişte bir forum sitesinde attığı mesajlardan çıkan sonuçsa şu: O, küresel bankacılık sisteminin geleceği konusunda endişe duyan, kendini kelimelerden çok kod yazarak anlatmayı sevdiğini söyleyen, ekonomiye devlet müdahalesinden kesinlikle hoşlanmayan bir liberter.