Metabolik Cerrahi Vakfı Başkanı, Metabolik Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Alper Çelik metabolik cerrahi ameliyatlarını anlattı...
Hangi belirtileri taşıyanlar ameliyat için gelmeli?
Cerrahi uygulama için kişinin en az üç yıllık Tip 2 diyabet hastası olması ve tedaviye rağmen kan şekeri kontrolü sağlayamamış olması lazım. Diyabet hastalarının yüzde 80'den fazlası bu kontrolü sağlayamazlar. İnsülin kullansın ya da kullanmasın, vücut kitle indeksi ne olursa olsun kliniğimize her hasta gelebilir. Fakat bu; gelen her hastayı ameliyat edeceğiz anlamına gelmez. Bizim bir hastayı ameliyat edebilmemiz için insülin rezervinin ve aktivitesinin belirli sınır değerlerinin üzerinde olması gerekiyor. Organ hasarı tehdidi altındaki hastalar da bizim için öncelikli hastalar. Tip 1 diyabeti olan hastalara metabolik cerrahi uygulamasını şu aşamada sunmuyoruz. Ameliyat etmediğimiz bir diğer hasta grubu da diyalize girmekte olanlar.
NE KADAR KİLOSU VARSA ONU VERİR
Kişi neden ameliyat olmalı?
Bu ameliyat uygun hastalarda kan şekeri kontrolünde yüzde 92'lik bir başarı sağlıyor. Hastanın üç yıllık Tip 2 diyabet geçmişi varsa, her yolu denemesine rağmen kan şekerini kontrol altına alamamışsa, organ hasarı belirtileri gösteriyorsa; hasta artık ameliyat alternatifini ciddi olarak düşünmeli. Zaten metabolik sendromun tüm bileşenlerinde yüzde 90'ın üzerinde başarı sağlayabilen başka bir tedavi yöntemi de yok.
Ameliyat sonrası kilo veren kişilerin, bu kilolarını geri alma riski var mı?
Çok düşük bir olasılık olsa da böyle bir risk var. Bizim hastalarımızda yaşamasak da literatürde böyle bilgiler var. Sindirim sisteminde yapacağınız bir ameliyatla hastanın davranışlarını değiştirmeniz mümkün olmasa da bizim uyguladığımız yöntemde hastalar yemek tercihlerinde ciddi anlamda değişiklikler yaşarlar.
Metabolik cerrahi ameliyatı olan kişiler hızlı kilo verir mi, eğer veriyorsa bundan dolayı oluşan sorunlar var mı?
Başka ameliyat yöntemleri de var. Mesele biz gastrik bypass yaparak da bir hastayı diyabetten kurtarabilirdik ama bildiğimiz bir gerçek var ki, bu ameliyatı olan hastalar vitamin emilimi ile ilgili ciddi problemler yaşarlar. Yani diyabetle ilgili bir avuç ilacı terk edip bir avuç vitamin ilacıyla dolaşmak zorundalar. Bu tedavi değildir. Hastayı bir ilaç grubundan kurtarıp başka bir ilaç grubuna mahkum etmek tedavi değildir. Diyabetin tedavisine yönelik diğer tüm ameliyatlarda (tüp mide ameliyatı hariç), bağırsaklarda bir bypass işlemi söz konusudur. Bizim yaptığımız ameliyatlarda ise gıdanın geçmediği tek bağırsak kesiti onikiparmak bağırsağıdır, bu da 50 santim demektir. Diğer ameliyatlarda ise bypass 2-2.5 metre civarında olabiliyor. Düşünün, gıdalar vitamin emiliminin gerçekleştiği ince bağırsakların 2-2.5 metrelik bir bölümünü hiç görmüyor. Bu da vitamin emiliminde ciddi sıkıntılar doğuruyor. 'İleal İnterpozisyon' ameliyatı olan hastaların yüzde 95'i ameliyattan bir yıl sonra hiçbir takviyeye ihtiyaç duymaz. Metabolik cerrahi ameliyatlarından sonra hastalar ne kadar fazla kilosu varsa o kadar kilo verir. Olması gereken vücut kitle indeksi değerine ulaşırlar. Kontrolsüz bir kilo kaybı söz konusu değildir.
DİYET YAPMIYORLAR SAĞLIKLI BESLENMEYİ ÖĞRENİYORLAR
Ameliyat sonrası diyet ve spor öneriyor musunuz?
Ameliyat sonrası hastalarımıza herhangi bir diyet uygulamıyoruz. Sadece çok erken dönemde hastaların uyması gereken bazı kurallar var. Bu durum da sindirim sisteminde yapılan ameliyatların doğasından kaynaklanıyor. Ameliyattan çıkınca her şeyi yemeniz ne yazık ki mümkün olmuyor. Vücut ameliyatın travmasını atlatana kadar bu diyet sürüyor ve sonra diyetimizi gevşetip en sonunda da hastayı kendi haline bırakıyoruz. Hormonal denge sağlandığı için hasta zaten kendi kendine sağlıklı bir şekilde besleniyor.
