Ani hava değişiklikleri ve mevsim geçişlerinde, normal zamanlara göre beyin kanamalarının ve inme riskinin arttığı bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir. Tüm dünyada ve ülkemizde kalp krizi ve kanserden sonra ölümün ve sakatlığın en sık görülme nedenlerinden biri inme yani felçtir. Genç yaşlarda erkeklerde sık görülürken ileri yaşlarda kadınlarda görülme sıklığı artmaktadır.
DAMARLAR DARALIYOR
İnme tedavisi için ilk 6 saat kritik önem taşıyor. Erken teşhis ve tedavi, felç riskini ortadan kaldırıyor. Beyin anjiyosu ile duruma anında müdahale ediliyor. Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Girişimsel Neroradyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Hakan Selçuk, "İnme (felç) konuşma, görme, anlama, kol ve bacak hareketlerinin aniden yapılamaması durumudur. İnme temelde iki durumda oluşur. Birincisi ve en sık neden beynimizdeki vücut fonksiyonlarını yöneten alanları besleyen damarların aniden tıkanması veya daralmasıdır. İkincisi ise beynin bu bölgelerindeki kanamalar sonucunda oluşur. Tüm dünyada kalp krizi ve kanserden sonra ölümün ve sakatlığın en sık görülme nedeni, inmedir" dedi.
YAŞ ARTTIKÇA DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
İnme görülme sıklığı yaş ile artıyor. 55-65 yaş arası bin kişiden 3'ünde görülürken, 75 yaş sonrası ise bu oran binde 13-14'lere kadar çıkmaktadır. Genç yaşlarda erkeklerde sık görülürken kadınlarda ileri yaşlarda görülme sıklığı artıyor. Prof. Dr. Selçuk, inmenin 3 tipte ortaya çıktığını belirterek "İskemik inme (beyin damar tıkanması), hemorajik inme (beyin kanaması) ve subaraknoid (anevrizma) kanaması olarak görülüyor. Tüm inmelerin yüzde 80'i beyindeki damar veya damarların tıkanması, yüzde 20'si de kanamaya bağlıdır" dedi.
MÜDAHALE GECİKMEMELİ
Prof. Dr. Selçuk, inme olan kişilerin yakınlarının çok acil bir şekilde 112 Acil Servisi aramaları gerektiğinin altını çizerek "Acil servis ekibine hastanın taşıdığı bulguları söylemeli ve hızlıca inme tedavilerinin yapılabildiği inme merkezlerine hastanın transferi sağlanmalıdır. İnmede en önemli olay zamandır. Zamanında, hızlı ve acil bir şekilde inmeye neden olan duruma müdahale edilmelidir. İnme tedavisi için ilk 4-5 saat kritik önem taşıyor" diye konuştu
BEYİN ANJİYOSU FELÇTEN KURTARABİLİR
"İNMEDE en önemli faktör erken teşhis" diyen Prof. Dr. Selçuk, uyguladıkları tedaviyi şöyle anlattı: " İnmenin tedavisi eğer hasta ilk 6 saat içerisinde hastaneye ulaştırılabilmiş ise inmeye sebep olan pıhtının damar içerisinden verilen ilaçlarla eritilmesi veya direkt pıhtının olduğu bölgeye beyin anjiosu altında gidilerek bazı aletlerle pıhtının mekanik olarak çıkartılmasıdır. İnme tedavisinde daha önceden sadece damardan pıhtı eritici ilaçlar verilirken, günümüzde özellikle radyolojideki ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak beyinde hasar oluşturan pıhtının olduğu seviyeye anjio altında gidilerek mikro düzeydeki kataterler, stentler ve aspirasyon cihazları ile pıhtının çıkartılması sağlanmaktadır. Bu sayede eğer erken yapılabilirse hasta felç kalmaktan hatta ölümden kurtulabilmektedir. Bunun için toplumun bu konuda bilinç düzeyinin yükselmesi gerekmektedir. Erken ve doğru tedavi, hastanın hayatta kalmasını ve hatta felç durumunu ortadan kaldırabilir. Tedavi sonrası hasta günlük yaşantısına hızla geri dönebilir."
SİGARA RİSK FAKTÖRÜ
BEYİN
damar veya damarlarının tıkanması sonucu meydana gelen (iskemik) inmede değiştirilemeyen risk faktörlerini de sıralayan Selçuk, "Bunlar yaş, cinsiyet, ırk ve kalıtsal özelliklerdir. İnme 60 yaş üstü erkeklerde daha sık görülür" dedi. "Asıl önemli olan risk faktörleri değiştirilebilir olanları" diyen Prof. Dr. Selçuk, şöyle devam etti: "Hipertansiyon, sigara, şeker hastalığı ve yüksek kolesterol bunların başında yer almaktadır. İskemik inmenin bu hastalığa özgü diğer risk faktörleri içinde özellikle kalp hastalıkları gelmektedir. Kalp krizi geçiren veya ritim bozuklukları olan hastalarda kalbin içinde oluşan pıhtılar beyin damarlarını tıkayabilir ve iskemik inmeye yol açabilir. Şişmanlık ve fiziksel aktivite azlığı ile gelen metabolik sendrom, kalp ve beyin damar hastalıkları için risk oluşturan durumlardan biridir."
ANİDEN GÖRME KAYBI OLUŞABİLİR
İnmenin en sık bulgularının geçici veya kalıcı olarak aniden oluşan görme kaybı veya görme alanının bir kısmının kaybolması şeklinde olabileceğini söyleyen profesör, "Aniden konuşamama, anlamsız konuşmalar, ani güç kaybı gibi durumların geçici veya kalıcı olması fark etmeksizin hastaya erken müdahale edilmelidir" dedi.
