Boşanan çiftlerin çocukları ile nasıl iletişim kuracakları yargıda yerleşik uygulama haline gelmişti. Mahkemeler genellikle annenin yanında kalan küçük çocuklar için, "Cumartesi sabah baba tarafından alınıp, pazar akşamı bırakılması" kararı veriyor ve bu kararlar Yargıtay'ca onanıyordu. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, geçen çarşamba günü görüşüp nihai kararına bağladığı davada, parçalanmış ailelerin çocuklarının "hafta sonu geleneği"ne ilişkin bu içtihadını değiştirdi. Ankara'da yaşayan A.S.T ve yabancı kökenli O.K.'nin 2005 yılında bir kız çocukları dünyaya geldi. Zaten evli olmayan çift ayrılınca küçük kızın velayet ve baba ile iletişim kurma sorunu davalık oldu. Dava, Ankara 5'inci Aile Mahkemesi'nde görüldü. Mahkeme, küçük kızın velayetini bu tür durumlarda çoğunlukla olduğu gibi, anneye verdi. Mahkemenin kararına göre baba A.S.T., kızını hafta sonları cumartesi 08.00'de alacak ve pazar saat 18.00'de annesine bırakacaktı. Anne O.K. karardaki bu hükmü temyiz etti. Yargıtay 2'nci Hukuk Dairesi, şimdiye kadar diğer mahkeme kararlarında da klişe haline gelmiş olan bu "Çocuğun hafta sonu cumartesi sabah alınıp, pazar günü akşam bırakılma" yöntemini ilk kez doğru bulmadı ve yerel mahkemenin kararını bozdu.
MUTLULUK GEREKÇELERİ
Ankara 5'inci Aile Mahkemesi kararında direnince dosya Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'na geldi. Genel Kurul da tıpkı 2'nci Hukuk Dairesi gibi yıllardır uyguladığı içtihadını değiştirdi ve "Babanın çocuğu her hafta sonu alması sakıncalı durumlar ortaya çıkarabilir" diyerek anne lehine karar verdi. Genel Kurul, bu "sakıncaları" içtihat değişikliği gerekçesinde şöyle sıraladı:
VELAYETİ ÜSTLENENDEN SOĞUYOR: Tatil günleri ve hafta sonlarında kişi kendini psikolojik bakımdan daha rahat hisseder. Çocuğun bu ayrıcalıklı günleri sadece bir tarafta (bu davada babada) geçirmesi, sıkıntılı günleri ise velayeti üstlenenle (anne) geçirmesi, velayeti üstlenenden uzaklaşmasına, soğumasına karşı tarafa bağlanmasına yol açabilir.
ANNE EĞİTİMİYLE DE İLGİLENEMEZ: Böyle bir durumda, velayeti üstlenen, çocuğuna fazla zaman ayıramayabilir. Eğitim ve terbiye ile yetiştirme görevini layıkıyla yerine getirmesi de güçleşebilir. Ayrıca boşanma durumunda çocuk, anne ve babasının boşandığını algılamakta güçlük çekebilir.
ANNEYLE DE YAŞASIN: Kişilerin zaman bakımından daha uygun olan ve kendilerini daha rahat hissettikleri hafta sonları ve tatil günlerinde çocuklarıyla bir arada olabilmesi, bu güzelliği ve rahatlığı paylaşabilmeleri en doğal haklarıdır.
HAFTA SONU PLANI DA YAPAMAZ: Her hafta sonu velayet kendisinde olmayan ebeveynle kalan çocuğu nedeniyle velayet kendisinde olan çocuğu teslim ve geri alma durumu nedeniyle hafta sonlarını planlayamaz duruma düşecektir.
ÇÖZÜM HAFTA SONLARINI PAYLAŞMAKTA
Yargıtay
Hukuk Genel Kurulu, kararında "Peki sorun nasıl çözülecek?" sorusunun da yanıtını verdi. Genel Kurul gerekçeli kararında; kişisel ilişki kurulurken "hafta sonları ve tatil günlerinin, çocuğun yaşı da gözetilerek ebeveynler tarafından paylaşılmasının makul ve adil olduğunu" belirtti. Genel Kurul yerel mahkemelere yol gösterdiği bu önerisiyle, anne - babanın durumuna göre çocuğun bazı hafta sonları annede bazı hafta sonları babada kalması gerektiğine işaret etti.
HERKES DAVA AÇABİLİR
Hukuk Genel Kurulu'nun kararı, Aile Mahkemesi'nin direnmesi ve karar düzeltme başvurusu üzerine verildiği için kesin ve bağlayıcı nitelikte bulunuyor. Yargıtay'ın bu kararı emsal oluşturacak. Örneğin, hafta sonu çocuğunu düzenli olarak babaya veren anne Hukuk Genel Kurulu'nun bu kararını emsal göstererek yeniden "çocuğun babayla kişisel ilişkisinin yeniden düzenlenmesi" için dava açabilecek.
