İnsan sosyal bir varlık oldukça doğayı tanımak veya dönmek için kendisini en zorlu koşulların içine atıyor. Maceraperest dokuz Rus gencin 1959'da Sibirya'daki Ural Dağı'na tırmanışlarının amacı da buydu. Yedi erkek ve iki kadından oluşan öğrenciler, aşırı soğuk ve sıfırın altındaki havada bir şeyler ispat etmeye çalışmıştı. Ancak deneyimli dağcıların bu macerası, arkasında komplo teorileri bırakan ve tarihe Dyatlov Geçidi olarak geçen bir trajediye dönüştü. Gizemi çözülmeyen bir şekilde ölen gençlerin ölüm nedeni hakkında onlarca teori ortaya atıldı. Sonuncusu ise dört yıllık araştırmasını sonuçlandıran bir Amerikalıdan geldi... Şubat 1959'da meydana gelen bu ilginç ve tüyler ürpertici hikayenin kahramanı, dokuz kişiden (Igor Dyatlov, Zinaida Kolmogorova, Ludmila Dubinina, Alexander Kolevatov, Rüstem Slobodin,Yuri Krivonischenko, Yuri Doroshenko, Nicolai Thibeaux-Brignolles, Semyon Zolotariov) oluşuyor. Hepsi de son derece sağlıklı ve deneyimli dağcılar olan öğrenciler... Sibirya'nın keskin hava koşullarına dayanıklı giysi ve ekipmanın yanısıra, yanlarına fotoğraf makineleri ve günlüklerini alarak bu heyecanlı yolculuğa başladılar. Ancak tırmanıştan bir ay sonra yolculukları ölümle sonuçlandı. Üzerinden 54 yıl geçmesine rağmen gençlerin tırmanışının neden sonlandığını kimse bilimsel olarak yüzde yüz açıklayamıyor.
İKİ GRUP HALİNDE CESETLER
Arama-kurtarma ekipleri 26 Şubat 1959 günü, önce -24 derece sıcaklıkta yerle bir olmuş iki çadır buldu. Birinci çadırın içinde yolculuğun geri kalanını tamamlamak için ekipman bulunuyordu. Ancak ikincisinde gençlere ait giysi ve ayakkabı vardı. Araştırmacı ekip, buradan ikinci çadırdaki gençlerin üzerlerinde giysi ve ayakkabı olmadan kendilerini çadırdan dışarı attığı izlenimini edindi. Ardından üç donmuş cesede ulaşıldı. Çadırdan 1.5 km uzaklıkta bir nehir kenarında karın üzerinde sırtüstü yatarken bulundular. Önce grubun lideri olan 23 yaşındaki Igor Dyatlov'un cesedi teşhis edildi. Adı bu trajik olaya verilecekti. Ardından 10 santim yüksekliğindeki karın altında 22 yaşındaki Zina Kolmogorova'nın ve Rüstem Slobodin'in cesedine ulaşıldı. Cesetlerin hepsi yaklaşık 180 metre uzaklıkta bir hat üzerinde bulundu. Uzmanlar, gençlerin sıra halinde birbirini takip ederek çadıra ulaşmaya çalıştığı ancak başarılı olamadığı yorumunu yaptı.
İLK ŞÜPHELİ UFO
İki ay sonraysa diğerlerine ulaşıldı. Bir mağaraya sığınan gençler, dört buçuk metre derinlikte karın altında bulundu. Bazılarının kemikleri kırılmıştı ve iç organlarında ciddi yaralanmalar söz konusuydu. Ama vücutlarının dışında ne bir kesik, ne de bir yara vardı. En ilginciyse Lyudmilla Dubinina'nın vücudunda görüldü. Genç kadının dili ve gözleri yoktu. Olayı soruşturan Lev Ivanov raporunda ölüm nedeni olarak "karşı konulamaz bilinmeyen temel bir neden" demekle yetindi. Ancak çevresindekilere UFO'dan inen uzaylılar tarafından öldürüldüğünü söylüyordu. Soruşturma resmen kapandı. Trajedinin meydana geldiği bölgeye girilmesine 4 yıl boyunca izin verilmedi. Vahşi ayı saldırısı, çığ en kolay akla gelen ihtimaller oldu. Ancak doğrulayacak bir veriye ulaşılamadı. Belki de bir tehlike fark etmiş, çadırdan acele bir şekilde kaçmışlardı. Ancak yollarını kaybettiler ve hava koşullarına yenik düştüler. Araştırmacılar, deneyimli dağcıların herhangi bir şekilde korkmayacağını düşünerek onları korkutan şeyin çok büyük bir şey olduğu yorumunu yaptı. Akla gelen en büyük olasılıksa, dağcıların kendilerini bir anda gizli bir Rus askeri faaliyetinin içinde bulmaları oldu. Atışı yanlış yapılan bir füze, alçaktan uçan bir savaş uçağının şok dalgaları, Soğuk Savaş öncesi yeni silah geliştirmeye çalışan Rusların denediği bir ultrasonik silah, KGB'nin kullandığı füzelerdeki sinir gazı veya varil bombaları teorilerin arasında sıralandı. Ancak şimdiye kadar en mantıklı açıklamayı dört yıl boyunca Ölüm Dağı'nı araştıran Amerikalı belgeselciyazar Donnie Eichar'dan geldi. Eichar, "Modern bilim ve Amerikan Okyanus ve Atmosfer Kurumu'nun yardımıyla bir sonuca varabildim: Ural Dağları'nın topografyasında sürekli oluşan bir tür rüzgarın ortaya çıkardığı, paniğe neden olan ses sınırının altında bir ses" diye açıkladı vardığı sonucu... Bu ses dalgaları o kadar düşüktü ki, dağcıların beyinlerini etkileyerek onların panik olmasına ve çadırdan çıkıp kara doğru koşmasına neden oldu. Sonuç olarak da soğuktan öldüler. Eichar, insanın duyabileceğinden çok daha düşük ses dalgalarından oluşan bu sınıraltı seslere, dağların şekline bağlı olarak ortaya çıkan yüksek rüzgarın neden olduğunu ileri sürüyor. Ancak yine de bu teori, garip durumu açıklamaya yetmiyor.
ÖLMEDEN ÖNCE SON POZLAR
Soldan sağa Nicolai Thibeaux-Brignolle, Lyudmilla Dubinina, Semyon Zolotarev ve Zina Kolmogorova, ölmeden önce bu siyah beyaz fotoğraf karesinde mutlu ve rahat bir şekilde kameralara gülümsedi.
OLAY KORKU FİLMİ OLDU
Eylül ayında yayımlanan Devil's Pass (Şeytan Geçidi) isimli filmde Amerikalı gençler Ural Dağları'nda hayatını kaybeden dokuz gencin akıbetini araştırmak üzere yola çıkar. Ve tüm teorileri yerle bir eden bir şeyle karşılaşırlar: Yaratıklar...
GRUBUN ONUNCU KİŞİSİYDİ
Trajediden kurtulan Yuri Yudin ekibin onuncu kişisiydi. Ancak hastalandığı için gruba erken veda etti. Lyudmilla Dubinina (büyük foto) onu kucaklayarak yolcu etti.
