Konunun taraflarından biri ve evcil hayvancılık sektörünün tek derneği olan Evcil Hayvancılık İş Adamları Derneği'nin ve konunun en önemli bir diğer muhatabı olan İstanbul Veterinerler Odası'nın böylesine önemli bir kanun tasarının tartışıldığı bir platformda görüşlerinin alınmaması ciddi bir boşluk doğuracaktır.
2013 yılının başında uygulamaya giren yönetmelikle birlikte evcil hayvan mağazalarına ciddi düzenlemeler getirilmiş olup, bu sayede gelişmiş ülkeler düzeyinde son derece olumlu gelişmeler sağlanmıştır.
Bu düzenlemeler doğrultusunda tüm mağazalarda;
- Mağazaların havalandırma sistemleri yönetmelik kurallarına göre değiştirilmiş,
- Duvar ve zemin kaplamaları yenilenme zorunluluğu getirilmiş,
- Kedi ve Köpek kafesleri yeni yönetmeliğe uygun kabinlere çevrilmiş,
- Tüm evcil hayvanlar için özel kayıt sistemleri, mikroçip uygulamaları kurulmuş,
- Yönetmelik çerçevesinde yeni sözleşmeler imzalanmış,
- Tüm çalışanlar eğitim programlarına katılarak, sertifikalandırılması sağlanmış,
- Yönetmeliğe uygun hale gelen mağazalar yeniden ruhsatlandırılarak, bu çalışma için gerekli harç ücretleri yatırılmıştır.
Devletimizin çıkarmış olduğu kurallar çerçevesinde hayata geçirilen tüm bu uygulamalar üyelerimiz tarafından gerçekleştirilmiş olup, ciddi bir maliyet ve emek doğurmuştur. Bugün tartışılan kanun tasarısı tüm bu yapılanların çöpe atılması anlamına gelecek, esnafımız için mağduriyete sebep olacaktır.
Bugün ki şartlar dahilinde tüm evcil hayvan mağazaları yasal anlamda, Orman ve Su İşleri ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlıkları, Belediye Veteriner Müdürlükleri, Sözleşmeli Veteriner Hekimler ve göz önünde olunması itibarıyla da vatandaşlarımızın gözetimi altındadır. Dolayısıyla sektörümüz yasal olarak tamamen kontrol altında tutulmaktadır.
Bu tasarı kabul edilirse, evcil hayvan mağazalarında kedi ve köpek satışı tamamıyla yasaklanacak, buna bağlı olarak oluşacak karaborsa piyasa tümüyle kontrolsüz kalacaktır.
- Karaborsa piyasa, denetlenemez,
- Kayıt dışı piyasa vergilendirilemez,
- Söz konusu hayvanların sağlık durumlar takip edilemez,
- Barındırıldıkları ortam şartları kontrol edilemez,
- Kimler tarafından sahiplenildikleri bilinemez.
Bugün dahi yasak olmasına rağmen, bu karaborsa piyasa internet üzerinden maalesef varlığını sürdürmektedir.
Örnek olarak, inteko isimli sitede milyonun üzerinde köpek ilanı yayınlanmaktadır.
Bu karaborsa ticaret halkımızı dolandırıcıların ellerine iterek, yüzlerce şikayet konusuna sebep olmaktadır. Vatandaşlarımız, muhatap olabilecekleri mağazalar bulunmadığından, bu tür dolandırıcılık vakaları, bu tasarı yasalaşır ise çok daha büyük boyutlara ulaşacaktır.
Bu tasarının yasalaşması ile sektör genelinde ilk altı ayda %20, bir yılın sonunda %50 düzeyinde istihdam ve vergi kaybına sebep olacaktır.
Gelişmiş ülkelerde hayvan koruma örgütleri çiftliklerde sağlıklı yaşam ortamı oluşturulması zor olduğu için, evcil hayvan mağazalarından ziyade köpek üretim çiftliklerine karşıdır. Bu tasarı ile Türkiye'de safkan evcil hayvan isteyenler için yegane kanuni adres olarak köpek üretim çiftlikleri gösterilmektedir. Evcil hayvan besleme kültürü çok daha yüksek olan batılı ülkelerin aksi yönünde bir anlayışa yönelmek, özellikle çiftlik konusunda yeterli sayıya ve altyapıya sahip olmayan ülkemizde olumsuz sonuçlar doğuracaktır.
Bugün, bazı hayvan sever örgütlerin iddiası, barınakların safkan cins hayvanlarla dolduğu yönündedir. Derneğimiz tarafından yapılan düzenli yardım ve inceleme ziyaretlerinde görülmektedir ki barınaklarda cins hayvan oranı %2'nin altındadır. Kaldı ki son yönetmelikle ruhsatlı evcil hayvan mağazalarından alınan tüm yavrular mikroçipli olduğundan kayıt altındadır. Bu yavruların terkedilmesi sahipleri için yasal yaptırımlara mal olacağından, mantık dışıdır.
İtiraz ettiğimiz diğer önemli konu ise, bu tasarıda bahsi geçen evcil hayvan sahiplenmek isteyenlerin yerel yönetimlerden sertifika alma zorunluluğu konusudur. Bu uygulama halkımızı hayvan sahiplenmekten uzaklaştıracak, mevcut hayvan sahiplerini zor durumda bırakacaktır.
Şu an yalnız silah almak için istenen önce belge alma kuralının evcil hayvanlar için uygulanması sorgulanmalıdır. Bunun yanında şüphesiz evcil hayvan sahiplenecek olan kişilerin bilgilendirilmesi önemlidir. Ancak zaten günümüzde evcil hayvan mağazalarından hayvan sahiplenen kişi, sahiplendiği hayvana gerekli şartlarda bakacağına, aşılarını yaptıracağına ve terk etmeyeceğine dair bir sözleşme imzalamaktadır. Bunun daha da ileri boyutlara taşınabilmesi, evcil hayvan sahiplenmek isteyenlerin detaylı bilgiye ulaşabilmesi için İstanbul Veterinerler Odası ve EvcilDer ortaklığında çeşitli ek çalışmalar da yapılmaya başlanmıştır.
Bir diğer önemli konu ise, sektörümüzde ihracat imkanını yakalamış olan mama üretim fabrikaları ve evcil hayvan malzemeleri üreticileri bu tasarının yasalaşması halinde zor duruma düşecektir, bu firmaların ticari hayatlarına devam etmeleri imkansızlaşarak, ihracatta yeni bir kalem yaratma fırsatı kaçırılmış olacaktır. (Bu sene Almanya da düzenlenen Avrupa'nın en büyük evcil hayvan fuarına katılan 18 firmanın akıbeti meçhule itilecektir.)
Tabii ki, evcil dostlarımız için daha iyi bir yaşam imkanı sağlayacak bir yasanın çıkarılmasını biz de istiyoruz. Barınaklarda veya sokaklardaki canlarımız için EvcilDer çatısı altındaki evcil hayvan mağazalarının daha aktif rol oynaması bizim en büyük mutluluğumuz olacaktır.
Bu doğrultu da;
Bugün geçerli olan yasa ile önümüzün kesildiği, barınaktan kayıtlı ve mikroçiplenmiş yavruların evcil hayvan mağazaları tarafından sahiplendirilmesi hem barınakların yükünü hafifletecek hem de halkımızın bu konudaki bilincini arttıracaktır. Yeni yasa tasarısı içerisinde tüm evcil hayvan mağazalarının en az bir kabinini bu yavrulara ayırmasının zorunlu hale getirilmesi ile ciddi bir adım atılacaktır.
EvcilDer olarak hayata geçirmek üzere olduğumuz, "sokaktaki canlarımız için ambulans" projesi ile sokakta zor durumda olan hayvanlarımız, bizim ambulansımız ile alınacak, anlaşmalı veteriner kliniklerinde, masrafları derneğimiz tarafından karşılanmak sureti ile tedavisi yaptırılarak sahiplendirilecektir.
Sonuç olarak dünyadaki uygulamalara baktığımızda;
Amerika Birleşik Devletleri'nde köpek üretim çiftlikleri hayvanları kötü şartlarda üremeye zorladığı gerekçesi ile protesto edilmektedir. Evcil hayvan mağazalarının kuralları, ülkemizde şu an yürürlükte olan kurallardan çok daha hafiftir. Los Angeles'ta uygulamaya konulacak bir karar ile pet shopların köpek üretim çiftliklerinden yavru almaları yasaklanarak, amatör yetiştiriciler ve bizdeki barınakların benzeri "shelter'lardan'' yavru alarak satmaları ve sahiplendirme yapmaları zorunlu tutulmaktadır.
Avrupa Birliği'nde ülkelere göre farklılıklar gözlense de İngiltere, Fransa, Almanya, Hollanda ve Yunanistan da, hayvan sever örgütlerin ağırlıklı karşıtlığı köpek üretim çiftliklerinedir. Yasalar çerçevesinde pet shoplar belli kriterlere ulaştırılmış, çalışanlara eğitim verilmiş, tüm yavruların sağlık şartları kurallar dahilinde belirlenmiştir. Avrupa genelinde de, bir iki ülke hariç, ülkemizde şu an yürürlükte olan kurallardan çok daha hafif kurallar vardır, yalnızca bir iki ülke de biraz daha farklı şartlar mevcuttur. Avrupa'da tüm kedi ve köpekler mikroçip sistemi ile kayıt altına alınmıştır. Bu kayıt sistemi sayesinde evcil hayvan sahiplerinin tutum ve davranışları gözlenebilir hale getirilmiştir.
Japonya'daki evcil hayvan mağazaları için belirlenmiş kurallar, bizde şu an yürürlükte olan kuralların çok gerisindedir.
Dolayısıyla ülke olarak, yürürlükteki mevcut kanun ile hayvan hakları ve sahiplendirme ile ilgili konularda büyük ilerleme sağlanmış, bu uygulamalarla Türkiye pek çok Avrupa ülkesinin önünde yer alır hale gelmiştir. Bu pozitif gelişmelerin bir adım öteye taşınmasına tabii ki itirazımız olamaz ancak konu ile ilgili tüm tarafların bir araya gelerek mutabakat içerisinde yeni uygulamaların hayata geçirilmesi şüphesiz önemlidir.
Saygılarımızla duyururuz,
Evcil Hayvancılık İş Adamları Derneği
http://evcilder.org
