Oynaması kadar izlemesi de zevk veren spor dallarından birisi olan basketbol, genç yaşlı fark etmeksizin hemen herkes tarafından sevilen bir spor türüdür. Basketbol severler, özellikle maçlarda geçen bazı basketbol terimlerinin anlamlarını bilememekte ya da karıştırmaktadır. Basketbolu kurallarına göre öğrenmek hem oynarken avantaj sağlayacak, hem de basketbol maçlarından ultra keyif aldıracaktır. Hem bu sebeplerden hem de genel kültüre katkı sağlamak için basketbol terimleri ve anlamlarını öğrenmek, temel basketbol terimleri nelerdir bilmek faydalı bir eylem olacaktır, bunların yanı sıra basketbol atış terimleri de bilinmesi gereken basketbol kuralları arasında yer almaktadır.
Basketbol terimleri deyince akıllara bilhassa basketbol maçlarında duyduğu kelimeler gelmektedir. Bu kelimelerin bazıları hemen her spor sever tarafından bilinirken bazıları ise ya kelime ya da anlam olarak bilinmemektedir. Basketbola ait temel terimler ve anlamlarını şöyle sıralayabiliriz;
Smaç: Basketbol terimleri deyince akıllara en sık kullanılan terimlerden smaç gelmektedir. Smaç, basketbol oyuncusunun tek yahut çift elle topu pota filesinin içine sokmasıdır. Bu hamlenin smaç olabilmesi için, oyuncunu tek ya da çift elle potayı çekmesi ya da potadan tutunması gereklidir. Smaç aynı zamanda basketbol atış terimidir.
Asist: Spor müsabakalarıyla özellikle futbol maçlarıyla ilgili kişilerin tanıdık olduğu asist terimi basketbolda da kullanılmaktadır. Elinde top olan oyuncunun, topu takım arkadaşına pas vermesi ve pası alan oyuncunun sayı yani basket yapması eylemine asist denir.
Şut: Tıpkı asistte olduğu gibi diğer spor dallarından tanıdık olan şut terimi basketbolda da kullanılır, oyuncunun dizlerini büküp onlardan güç alarak kollarıyla topu yukarı kaldırıp topu bilekten çıkartıp potaya doğru atmasına şut denir.
Ribaunt: Potaya doğru ilerleyen ya da potaya çarpıp sayı yapmayan topu herkesten önce kapan oyuncu ribaunt yapmış olur. Basketbolda ribaunt savunma ve hücum ribaunt olarak ikiye ayrılır. Savunma ribaunt, isminden anlaşıldığı üzere oyuncunun savunma alanında yaptığı ribaunttur. Hücum ribaunt ise, yine isminden anlaşıldığı üzere oyuncunun hücum alanında yaptığı ribaunttur.
Dribbling (Top Sürme): Dribble ya da dribbling olarak geçen bu terim, basketbol maçı sırasında topu sürerek yapılan hareketlere denir.
Ball Handle (Top Hakimiyeti): Top hakimiyeti olarak geçen bu terim, topu sektirirken kaçmaması için kol, bacak ya da ayağa değdirmek anlamına gelir.
Faul: Diğer bazı spor dallarından aşina olunan faul terimi basketbolda, oyuncunun maç kurallarına aykırı ya da sportmenlik dışı hakaret, saldırı, karşı takım oyuncusunu bilerek sakatlama gibi hareketlere faul denir.
Blok: Oyuncunun, rakip takım oyuncusunun potaya yolladığı topa vurarak topun yönünü değiştirme hareketine blok denir.
Turnike: Turnike, basketbol terimleri arasında en bilinenler ama smaçla benzer yönleri olduğu için karıştırılan terimlerden biridir. Turnike sağ-sol ya da sol-sağ olarak 2 adımla topu potaya atma hareketidir. Smaçtan farkı ise oyuncunun potadan tutunmasına gerek yoktur.
Steps: Bu terim aslında turnike hareketinin yanlış yapılmasına verilen bir isimdir, turnike yapan oyuncu 2'den fazla adım atarsa ya da iki elle topu sürerse bu hareket steps olur.
