İşveren ve işçi aralarında çeşitli sıkıntılar yaşayabilirler. Bu sıkıntıların sonucu işçinin iş akdine son verilmesi olabilir. İşinden çıkarılan işçilerin araştırdıkları konulardan birisi ihbar tazminatıdır. İşinden çıkarılmış kişiler merakla bu konu hakkında araştırma yaparlar. İnsanlar için oldukça önemli olan ihbar tazminatı hakkında kişilerin fazla bilgisi yoktur. Özellikle ihbar tazminatının nasıl hesaplandığı merak edilir. Oldukça merak edilen bu hesaplamanın bazı kuralları bulunmaktadır. İşinden edilmiş olan kişiler ihbar tazminatında bulunmadan evvel karşı taraftan ne kadar tazminat alacaklarını öğrenmek isterler. Bu durumda ise ihbar tazminatlarını hesaplarlar. Peki ihbar tazminatı hesaplama nasıl yapılır? Tüm ayrıntılar bu yazıda...
İhbar Tazminatı Hesaplama
4857 sayılı iş kanununun 17. maddesine göre iş sözleşmesi fesih edilen bir çalışan iş sözleşmesi sona ermeden evvel işvereni tarafından belirli bir süre önce bilgilendirilmesi gerekir. Bu bilgilendirme işveren tarafından yazılı bir şekilde ve çalışanın o iş yerindeki kıdemine göre yapılması gerekir. Aksi bir durum olur ise işçiye ihbar tazminatı ödemek zorundadır. Buna ise ihbar tazminatı denilmektedir. İşçinin olumsuz davranışları, performansı veya başka bir sebeple iş sözleşmesini sonlandırmak isteyen tarafın bunu karşı tarafa bildirmek zorunluluğu vardır. Aksi bir durum söz konusu olduğunda ihbar tazminatı ödenmek zorunludur. Buna karşın eğer deneme süresi içindeki bir çalışanın iş sözleşmesi işvereni tarafından sonlandırılıyor ise, işverenin herhangi bir ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü elbette yoktur. İş sözleşmesi işçi tarafından haklı nedenlere dayandırılarak fesih edilmesi durumda yine de ihbar tazminatı hakkı bulunmaktadır. Ancak haksız bir nedenden dolayı sözleşmesini fesih ediyor ise işverenin ihbar tazminatı olma olasılığı vardır. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 13. maddesi işçi ya da işverenin, iş sözleşmesini aşağıda belirtmiş olduğumuz bildirim sürelerine uymamaları durumunda ihbar tazminatı ödemeye mahkum etmiştir:
– 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta
– 6 ay ile 1,5 yıl arası çalışanlar için 4 hafta
– 1,5 ile 3 yıl arası çalışanlar için 6 hafta
– 3 yıldan fazla çalışanlar için 8 hafta
İhbar tazminatı hesaplaması ise, ihbar süresi tespit edildikten sonraki brüt maaş ve giydirilmiş maaş üzerinden değerlendirilmektedir. Örnek bir hesaplamayla; son 30 günlük brüt maaşı 3.000 TL olan ve 5 yıl çalışmış bir işçiye: 8 haftalık brüt ücreti kadar ihbar tazminatı ödenmesi gerekir.
3.000 / 30 gün = 100 TL günlük, 100 x 7 gün = 700 TL haftalık, 8 hafta x 700 = 5.600 TL Brüt İhbar Tazminatı
Gelir vergisi: 5.600 x %15 = 840 TL, Damga vergisi: 5.600 x %0.66 = 36,96 TL,
5.600- (840 + 36,96) = 4.723,04 TL net ihbar tazminatı ödenir.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatının nasıl yapıldığı çok araştırılmaktadır. İşvereni tarafından iş akdine son verilmiş kişiler karşı taraftan para alabilmek umuduyla ihbar tazminatı konusunda çeşitli araştırmalar yaparlar. Öncelikle ihbar tazminatının nasıl hesaplandığına bakarlar. Çünkü alabilecekleri parayı buna göre belirlemiş olurlar. Örnek bir ihbar tazminatı hesaplaması yapacak olursak son 1 ay (30 günlük) brüt maaşı 2.000 TL olan ve 4 yıl çalışan bir işçiye:
Bu kişi 3 yıl üzeri çalışan olduğu için 8 haftalık brüt ücreti kadar ihbar tazminatı ödenmesi gerekir.
