Sabah'ın internet sitesinde son zamanlarda önemli farklılıklar, değişiklikler göze çarpıyor. Sitenin geleneksel kullanıcıları bu yeni içerikle buluşurken bir kesim bazı şikâyetler dile getiriyor.
Başlıca eleştiri konusu, haberde gücü ve hızıyla bilinen, güncel mülakatlar ve röportajları sevilen gazetenin "online" versiyonunda, editoryal tercihin güncel olmayan, görselliği ağır basan, magazinel yönleri göze çarpan "unsurlardan" yana olması. Bir başka yakınma da gazete eklerinin (New York Times, Pazar, Günaydın vs) "görünürlüğünün" zayıflaması; bunlardaki haber ve ilgi değeri yüksek "parçaların" okura kolay ulaşamaz hale gelmesi.
Özgür Yici'nin yönetimindeki internet ekibinde 21 kişi görevli. Bunların 12'si editör, gerisi teknisyen. Gece ekibinde üç editör var. SABAH online sayfaları günde yaklaşık 50 kez güncelleniyor. Acaba sabah.com.tr hangi rotada seyrediyor? Şikâyetler konusunda ne gibi görüşler var?
"Sitede bir süredir önemli değişimler yaşanıyor. Gelişim de diyebiliriz buna, diyor Yici. "İçerik anlayışı tamamen değişti. İçeriklerin site okuruna sunumunda da büyük farklılıklar var. Başlıklardan haberlerin kutulanmasına kadar daha detaylı işçilik yapılıyor. Fotoğraflar rastgele değil haberle örtüşür şekilde kullanılıyor, görsellerde doğru detaya dikkat çekiliyor. Ayrıca eskiye nazaran daha interaktif. Yorum yarışmalarından fotoğraf yarışmalarına kadar site okurunun içeriğe katkısı gün be gün artıyor."
Sitenin "tekil kullanıcı" sayısı yarım milyon dolayında. Peki, verilere göre, internet sitesi popülerlik açısından ne durumda?
"Her değişimi gerçekleştiren yönetici tabii ki kendinden ve yaptıklarından iyi bahseder. Ancak bunu rakamlarla teyit etmezse durum "peynir gemisi"dir. Açıkçası Sabah. com.tr son üç aylık dönemde kendi tarihinin günlük, haftalık ve aylık rekorlarını kırdı. Bir ayda 300 milyona yakın sayfa gösterimine ve günde 10 milyondan fazla sayfa gösterimine ulaştı. Bunlar Sabah.com.tr okurunun sitedeki değişimi, yeni haber anlayışını ve sunumunu ne kadar beğendiğinin birebir kanıtları.
Sabah.com.tr, gazete piyasasında da en önemli rakibi olan markayı çok kritik iki rakamda ilk kez geride bıraktı: Birincisi okur başına sitede geçirilen süredir. Bizim okurumuz siteye girdi mi çıkmıyor. Bu konuda Türkiye'nin en iyi haber sitesine dönüştük. İkincisi Sabah.com.tr okuru sitede diğer sitelerin okurundan daha çok haber okuyor, sayfa bakıyor. Bu konuda da Türkiye'de liderliğe oturduk."
Peki, değişikliklere gelen tepkiler?
"Her değişim, "öncekine alışanlar"ın bir kısmı tarafından haliyle yadırganır. Yeni koltuk takımını, yeni alınan cep telefonunun mesaj yazma panelini, yeni takılan dişi yadırgamak gibi. Gelen eleştirilerin sayısı ile artan sayfa gösterimi sayısını karşılaştırınca, en azından internet siteleri için bu böyle, başarı yüzdeniz ortaya çıkar. Ha bu başarı bir de itibarlı şekilde geliyorsa, işte o en önemlisi. Biz rakiplerimiz gibi kadın vücudunu baş köşeye oturtup sömürü yapmıyoruz."
Haberlerin ağırlık noktasının arka plana kaydığına dair görüşler?
"Habercilik zor iş. Olumsuz eleştirilerin tamamı son derece sağlıklı ve 'iyi ki varlar' dediğimiz eleştiriler. Habere, röportaja ulaşmakta zorlananlar var ise bizce demek istedikleri şu: 'Haberlere eskiden alıştığım gibi ulaşamıyorum!' Bu okur, en iyi okur aslında. Siteyi gerçekten severek takip eden ve tepki duyduğu şeyi hemen yazıp çiziktiren okur. Sitede 'bağlantılı' haberlere de ağırlık veriyoruz artık. Şöyle ki, örneğin üçüncü köprü güzergahı açıklandığı zaman haberin içinde Boğaz Köprüsünün yıllar önce yapılış hikayesini, 'İstanbul'da Köprü Yokken' başlıklı o yılların fotoğraflarını da bulabiliyorsunuz. İzmir'deki kahredici seri cinayetlerin haberini yayınlarken 'diğer Türk seri katiller' derlemesini ve dünyanın en tanınmış seri cinayetlerini de aynı haberin unsurları arasında görebiliyorsunuz. Son haberlerin hemen hemen tamamında haberin dünyadaki ve Türkiye'deki uzantılarını, geçmişteki benzerlerini, benzerlerinin başına gelenleri okura ulaştırmak için yoğun çaba gösteriyoruz."
Yici'nin açıklamaları böyle.
Diğer tüm haber mecraları gibi, internet siteleri de haber ve bilgi peşindeki okur ile reklamveren arasında ince, kalıcı bir denge oluşturmak zorunda. Son yıllarda bu sitelerde, aynen TV kanallarında görüldüğü gibi, bir reyting sistemi gittikçe artan bir güçle egemen oldu. Temel ölçüm, (tekil) kullanıcı sayısı, gezinti süresi vb temel kriterler üzerinden şekilleniyor. Bu da önde gelen, geleneksel haber siteleri (genellikle SABAH gibi büyük kitle gazetelerine ait olanlar) internet içeriklerinde "cezbedici" unsur arayışlarına yol açıyor.
En kolay (SABAH'ın bazı rakiplerinde başvurulan) yol, kadın vücudunu meta gibi kullanarak, yarı-porno unsurlara taşıncaya kadar "zorlanan" bir içeriği öne çıkartmak. Kadın sömürüsü üzerine kurulu bu sistem elbette ki haberlerin ve haberciliğin etkisini bertaraf ediyor; ciddi, hızlı veri ve bilgi peşindeki (örneğin ekonomi alanında) kullanıcı başka mecralara yönelirken, geleneksel ve sadık olmayan bir kullanıcı profili ise buralara yığılıyor.
SABAH, bu yola başvurmadan cazibeyi yüksek tutma peşinde; bu açıkça görülmekte.
Yine de, SABAH internet sitesi kullanıcılarından gelen bazı eleştirilere ve gözlemlere katılmamak elde değil. Genel bir tarama sonucunda, güncel olmayan içerik unsurlarının, gazetenin o günkü sayısında damgasını vurmuş, özgün ve ses getiren unsurları karşısında ağırlığı fazla. Geçmişe çok fazla yaslanan unsurların yoğunluğu, zaman içinde güncel arayışlarının yavaşlamasına ve "bıkmalara" yol açabilir.
Son dakika haberleri veya gelişmekte olan haberler konusunda bir sorun gözükmüyor ama günün önemli derlemeleri ve analizleri, mülakat ve röportajları da görülebilir, daha kolay ulaşılabilir yerlere oturtulmalı. Bu konuda yazı işleri ile "senkronizasyon" sürekli ve kalıcı olmalı. Kısacası, SABAH web sitesi, hem eğlendirici ve oyalayıcı, hem de (asıl önemlisi) Türkiye'nin en kolay, en hızlı ve en kapsamlı haber sitesi olabilmeli. Bu yolda atılacak adımlar var.
