Bağırsaklarımız bağışıklık hücreleri, yararlı ve zararlı mikroorganizmalar, serotonin ile kısa zincirli yağ asitleri, beyinden bağırsağa gelen vagus denilen sinirleri barındıran organımızdır. Kan dolaşımına zararlı maddelerin geçişini engelleyen bağlantı proteinlerini, mukus tabakasını, savunma hücrelerini ve faydalı bakterileri barındırır. Eğer bağırsağınızda zararlı maddelerin geçirgenliğini koruyan denge bozulursa yani bağırsağın geçirgenliği artarsa sindirim sisteminde şikayetler başlar. Depresyondan, sinirliliğe, bağışıklık sisteminin çökmesinden metabolizmanın yavaşlamasına hatta şişmanlamaya kadar birçok olumsuzluklar kendini gösterir. Kısacası bağırsağınızı hasta ederseniz kendinizi hastalıkların pençesinde bulmanız olası. Sizlere bağırsak sağlığınızı koruyacak beş önemli yiyecekle vücudunuzu sağlıklı tutmanın sırlarını vereceğim.
1- Yoğurt:
Evimizde yaptığımız veya probiyotik içeren yoğurtlar bol laktik asit içerir. Laktik asit bakterileri bağırsaklarda metal iyonlarına bağlanarak kolon içinde hapsedilmelerini sağlar. Böylece bağırsak geçirgenliğinin bozulmasına neden olan ortamı yoğurt tüketerek önlemiş olursunuz. Ayrıca yoğurtta bulunan galaktosidaz enzimi süt şekeri olarak bilinen laktozun da sindirilmesini sağlar. Böylece bağırsak içinde pH düşer, immün sistemi harekete geçiren yararlı mikroorganizmalar çoğalır. Yoğurt mayasında doğal olarak bulunan yararlı bakteriler antibiyotiklerin vücutta oluşturduğu yan etkilere de engel olarak bağırsak florasının düzenlenmesinde etkilidir. 1-6 yaş arasındaki çocukların dört porsiyon, 7-9 yaş grubu çocukların ve yetişkinlerin de günde dört porsiyon süt grubu ürün tüketmesi gerekiyor. Bunun en az bir veya iki porsiyonunun yoğurt olmasını tavsiye ederim.
2- Yüksek lifli müsli veya tam tahıl gevreği:
Çoğu yetişkinin yaşadığı kabızlık ve reflü, daha nadir görülen ülser, irritabl bağırsak sendromu, divertikül ve hemoroidin tedavisindeki temel ilke yüksek lifli beslenme. Bağırsağın geçirgenliğini de önleyen rafine edilmemiş tahıllar sağlıklı beslenmede yetişkinler için günde 7-8 porsiyon olmalıdır ve bunun en az 1-2 porsiyonunun müsli ya da tam tahıl gevreklerine ayrılması önemlidir. Tam tahıldan hazırlanmış kahvaltılık gevreklerin porsiyonu 30 gramdır ve gün içinde süt veya yoğurdunuza iki defa ekleyerek tüketmeniz bağırsaklarınızın sağlığını korumada çok etkilidir.
3- Nar ve ceviz:
Bu iki süper besinde ellajik asit adlı polifenol bulunur. Bağırsaklarımız vücutta emilmeyen polifenollerin metabolize edildiği önemli bir alandır. Polifenollerin yaklaşık yüzde 90-95 kadarı bağırsağın içinde bakteriler tarafından metabolize edilir. Kış mevsiminde her gün bir kase dolusu nar veya bir avuç içi kadar ceviz bağırsaklarınıza tam koruma sağlar. Narı yoğurdunuza, cevizi müsli veya tam tahıl gevreklerinize ekleyerek kullanabilirsiniz.
4- Keten tohumu:
Keten tohumu içinde çözünür lif olarak nitelendirdiğimiz musilaj bulunur. Keten tohumu tüketildiğinde bağırsak hareketleri yüzde 30 artar. Keten tohumu sizlerin de bildiği gibi omega 3 yağ asidinden zengindir ama ayrıca E vitamininin de en iyi kaynaklarından biridir. Sıklıkla sorulan "Keten tohumunu öğüterek mi yoksa tohum halinde mi yemeliyim?" sorusuna net yanıtım tohum olarak kullanılmasıdır.
Haftanın bilimsel notu
Yapılan son araştırmalar fibromiyalji hastalığını balık ve fındık ile tedavi etmenin mümkün olduğunu vurguluyor. Çok sık rastlanmayan, genelde yetişkinlerin yüzde 2 gibi çok az bir kısmında görülen fibromiyalji yaygın kas iskelet sistemi ağrısı, uyku bozukluğu ve yorgunluğun birlikte seyrettiği kronik bir ağrı sendromudur. Fibromiyalji hastalığının nedeni tam olarak bilinmiyor. Ancak beslenmede bazı önlemler alındığında hastalığın şiddeti hafifleyebiliyor. Aspartam içeren tatlandırıcı kullanımının ağrı şiddetini bu hastalarda arttırdığı belirtilirken araştırmalar bolca balık yemenin hastalarda olumlu sonuçlar sağladığını gösteriyor. Birkaç araştırma kırmızı et ve katı yağların diyetten çıkarılması ile hastaların sağlıklarına kavuştuğunu ortaya koyuyor. Fındık, Brüksel lahanası ve brokoli gibi bitkisel yiyeceklerin yararlı olduğu da elde edilen sonuçlar arasında.
Haftanın sağlığı iyileştiren iksiri
BAĞIRSAK KORUYUCU
Sizlerle bağırsak sağlığını koruyan lezzetli bir tarif paylaşmak isterim. İster kahvaltıda, isterseniz gün içinde ara öğünde zevkle yiyebileceğiniz bu tarif bağırsaklarınızın geçirgenliğini kontrol altına alarak hem bağışıklığınızı arttıracak hem de sizi hastalıklardan koruyacak.
Malzemeler
Dört yemek kaşığı yüksek lifli müsli veya tam tahıl gevreği
Bir tatlı kaşığı keten tohumu
Dört adet ceviz içi
Dört yemek kaşığı nar
Bir çay bardağı yoğurt
Tarçın
Yapılışı
Bir kasede yoğurdunuzu az tarçın ile krema haline gelinceye kadar karıştırın. Elinizle cevizleri kırıp içine atın, keten tohumunu da karışıma ekleyin. Karışımın üzerine müsli koyun. Narları da ekleyerek servis edin.
