İnsan doğasının çok eşliliğe yatkın olduğunu savunan yeni bir kitap daha çıkmış... Christopher Ryan ve Cacilda Jetha'nın birlikte kaleme aldıkları 'Seks ve Şafak: Modern Cinselliğin Tarih Öncesi Kökenleri' adlı kitaba göre; insan doğası çok eşliliğe yatkın ve boşanma oranları da bunun kanıtıymış. ABD'de büyük tartışmalara neden olan kitaba göre, evlilik insanların doğal eğilimine ters düşüyormuş: "Kendi türümüzün gerçek doğasını bastırma eğilimi nedeniyle evlilikler cinsel hayal kırıklıkları, aldatma dürtüsü ve utanç girdabı içinde yok oluyor." Bunun sorumlusu işe yerleşik hayata geçmekmiş. İnsanlar, tarıma geçmeden önce avcılık günlerindeyken herkesin herkesle seks yaptığı, çocukların sorumluluğunun ortak olduğu gruplar içinde yaşıyorlarmış.

ATALARIMIZ GERÇEK HİPPİ
Milattan önce 8000'li yıllarda yerleşik hayata geçilmesiyle ise erkekler birden sahip olduklarını bırakmak için hangi çocuğun kendinden olduğu hakkında endişelenmeye başlamış. Kadınlar da üreme özelliklerini hayatta kalmak ve ihtiyaç duydukları korunmayı elde etmek için kullanmaya başlamışlar ve böylece evlilik ortaya çıkmış. Gerçek hippilerin atalarımız oldukları kesin... Bayağı özgür takılmışlar! İçimizdeki hayvanla (it) gerçek savaş da yerleşik hayata geçişle başlamış olsa gerek. Ancak ne kadar medeni olmak için 'süper ego'yu ön plana çıkarmaya çalışsak da; içimizdeki hayvanı öldüremiyoruz. Öldüremeyiz de zaten! Aslına bakarsanız en mutlu olduğumuz anlar da hayvanlaştığımız anlar... (Bkz. cinsellik) Peki, bireyselliğin doruklara ulaştığı 'haz' toplumunun yükselen değer olması, özümüze dönüşün bir göstergesi olabilir mi? Evlilik kurumunun her geçen gün popülaritesini kaybetmesi, boşanma ve aldatmaların eskiye göre rekor seviyelere ulaşması da tek eşliliğe sessiz bir başkaldırı olabilir mi? Hadi daha net sorayım; ne kadar ilkel ve eskide kalmış gibi gözükse de çok eşlilik insan doğasına daha mı yatkın? Ya da aldatmak, çok eşliliğin alternatif modeli mi? Tabii bir de her şeye rağmen çekirdek ailenin çizdiği mutluluk tablosu var. Cıvıl cıvıl çocuklar, ebedi bir aşk yaşadığınız eşiniz, birlikte yaşlanmak vs... Velhasıl insan olmak zor zanaat... Freud abinin de dediği gibi it, ego, süper ego arasındaki savaş hiçbir zaman bitmeyecek. En büyük trajedimiz de bu aslında: Hem hayvan hem de insan olmak zorundayız!