Çocukların beslenmeleri hem gelişimleri, hem de okul başarıları için son derece önemlidir. Son yıllarda çalışan ebeveynlerin vakitsizliği sebebiyle hazır gıdalarla beslenmek sorunda kalmaları ve ev yapımı gıdalara dahi girmeyi başaran katkı maddeli yiyecekler yemeleri sebebiyle çocuk obezlerin sayısı hızla artıyor.
DEPRESYONA GİRİYORLAR
Yapılan araştırmalar, çocukluğunda aşırı kilolu olanların kiloya bağlı hastalıklarla çok daha erken yaşlarda tanıştıklarını ve eğitim hayatları boyunca öğrenme güçlüğü gibi sıkıntılar yaşadıklarını gösteriyor. Obez çocuklar, obez yetişkinlere dönüşüyor. Aşırı kilo; insülin direnci, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve karaciğer yağlanması gibi hastalıklara sebep olabiliyor. Saydığım bu hastalıklar kiloya bağlı olarak artık çocuklarda da görülmeye başlandı. Çocukluk çağı obezitesi, sadece bedensel açıdan incelenmemeli. Hepimizin bildiği gibi çocuklar, duygu ve düşüncelerini söylemede yetişkinlerden çok daha açık ve acımasızdırlar. Okul çağındaki aşırı kilolu çocuklar, arkadaşları tarafından dışlanıyor. Hatta bu çocuklarla dalga geçiliyor. Bu alanda yapılan birçok çalışma, obez çocukların psikolojik sorunlara maruz kaldığını, hatta depresyona girdiklerini gösterdi.
OBEZİTE ARTIYOR
Türkiye İstatistik Kurumu'nca yapılan bir araştırmaya göre, ülkemizde obeziteye rastlanma oranı yüzde 17.2'den 19.9'a yükseldi. Vücut kitle indeksi incelendiğinde; 15 yaş ve üstü bireylerin yüzde 33.7'sinin fazla kilolu, yüzde 42.2'sinin normal kilolu, yüzde 4.2'sinin ise düşük kilolu olduğu tespit edildi. Cinsiyet ayrımında bakıldığında; kadınların yüzde 24.5'inin obez, yüzde 29.3'ünün ise fazla kilolu olduğu görüldü. Erkeklerde ise bu oranların sırasıyla yüzde 15.3 ve yüzde 38.2 olduğu gözlendi.
Evdeki sofralar sadece çocukların karnını doyurmak için kurulmamalı; doğru beslenme alışkanlıkları tam da o sofralarda öğretilir. Onların sağlıklı bir ömür geçirmeleri için son derece önem arz eden bu alışkanlıklar, yalnız kaldıkları okul gibi ortamlarda da doğru seçimler yapmalarına yardımcı olur.
Yarım saat fazla uyusunlar diye atlanan kahvaltı, onların gelişimi için en önemli öğündür. Uzun süren uykunun ardından enerjiye ihtiyaç duyan beden, gerekli gıdayı alamazlarsa konsantrasyon problemi yaşar ve derslerine odaklanamazlar. Okul dönemindeki çocuklar yavaş ancak devamlı büyüme gösterirler. Uzmanlar, okul çocuklarının beslenmesinde dikkat edilmesi gerekenleri maddeler halinde listelemişler. Bu listede en dikkat çeken, çocuklara neyi yemeleri, neyi yememeleri konusunda ikna edici açıklamalar eşliğinde bilgi vermeniz gerektiğidir. Bu izahı video görselleri eşliğinde anlatmak çok faydalı olabilir.
PROTEİN ÖNEMLİ
Çocuğunuzun günlük diyetini planlarken, her besin grubundan faydalanmasını sağlayın. Her gün süt ve süt ürünleri, et, meyve-sebze, sağlıklı yağlar ve tahıllar mönünüzde yer almalı. Kahvaltı en önemli öğünlerden biridir. Bu sebeple çocuklarınıza mutlaka kahvaltı alışkanlığı kazandırmanız gerekir.
Büyüme ve gelişme sırasında vücutta meydana gelen birçok mekanizmada proteinlere önemli görevler düşer. Eğer vücudumuz protein alamazsa, vücut hücreleri yenilenemez. Bu durumda büyüme yetersiz kalır. Vücut için temel protein kaynakları, yiyeceklerimizden sağlanır.
MUTFAKTA ZAMAN GEÇİRİN SALATAYI BİRLİKTE YAPIN
Çocuğunuzun aşırı kilo problemi varsa yapılacak ilk şey, onu harekete geçirmektir. Maddeler halinde yazacağım bu öneriler, kilo alma potansiyeli olan çocuklar için de uyulması gereken adımlardan oluşuyor:
Çocuklarınızın günde en az 60 dakika aktif ve hareketli bir oyun oynadığından emin olun.
Her öğünde meyve ve sebze verin.
Meyve suyu, gazlı içecek ve tatlı içecekleri su ya da yarım yağlı sütle değiştirin.
Çocuklarınızın sevdiği yemek tariflerini tam tahıllı ya da yağsız etle hazırlayın.
Yemekleri ailecek yiyin.
Kızartma yerine haşlama ya da ızgara tercih edin.
Katı yağ yerine zeytinyağı ya da bitkisel yağlar kullanın.
Pasta ve şekerli tatlıları meyveli tatlılar ile değiştirin.
Günlük atıştırmalık sayısını azaltın.
Mutfak masasına bebe havuç ve meyve bırakın.
Kurabiye gibi izin alarak yiyeceği atıştırmalıklarla kuru ya da taze meyve gibi serbestçe yiyebileceği atıştırmalıkları ayırın.
Atıştırmak istediğinde su içmesini sağlayın.
Çocuklar yetişkinlerden küçüktür; o yüzden küçük porsiyonlar sunun.
Çocuklar için küçük tabaklar kullanın.
Doyduklarında tabaklarını bitirmeleri için zorlamayın.
Küçük bir porsiyon ile başlayın, doymaz ise ikinciyi verirsiniz.
Kesinlikle diyete sokmayın. Daha sağlıklı yedirmeye, sağlıksız besinlerden uzak tutmaya çalışın.
Ne içtiğini de dikkatle izleyin. Çoğu çocuk gereksiz yere ve fazla miktarlarda gazoz, kolalı içecek ve meyve suyu konsantreleri içtiği için yağlanıyor. Su ve ayran içmeye teşvik edin.
Sağlıklı beslenmenin esaslarını anlatın. Örneğin onlarla mutfakta daha çok zaman geçirip birlikte salata hazırlayın, yemek yaparken onlardan da yardım isteyin.
Daha çok sebze ve yoğurt yemeye, daha sık bakliyat tüketmeye teşvik edin.
Yağ, un ve şekerden zengin hazır besinleri evinize sokmayın. Bu üçlüyle yapılan ev yapımı yiyecekleri de olabildiğince azaltın.
