Yediden yetmişine odaklandığımız 2023'e 10 yıl kaldı. 10 yılda dünyanın ilk 10 ekonomisi arasına girme hedefimiz var. ABD bu hedefe 11 yılda, Japonya 19 yılda gelmiş... Japonya'nın ABD'den hızlı davranmasına, "Japon Mucizesi" demiştik. Mucize Japonların yeni üretim paradigmasını benimsemesi, kalite yönetiminden inovasyona dek her alanda gösterdikleri başarıydı.
Biz neler yapabiliriz? Geleceğin öngörüsü, biraz da geçmişte saklıdır. Son 10 yılda yapabildiklerimiz, 2023'e kadar yapabileceklerimize ışık tutabilir. Başbakan'ın dünkü konuşmasından bir başlık aktaralım: "2001'de ortalama 9 yıl olan projelerin tamamlanma süresini, bugün 3.5 yıla kadar düşürdük."
Proje tamamlanma süresi neden önemli? Türkiye, geçmiş yıllarda da plan yapardı, söz verirdi. 5 yıllık planların çoğu, yayınlandığı yıl kadük olurdu. Enflasyondan büyümeye, ihracattan bütçe açığına dek her alanda hükümet programları "hedef, gerçekleşme" ve "revizyon" üçgeninde batıp giderdi.
Temeli atılmış projelerin çoğunu biz "temel at-terk et" modeliyle finansmansızlık batağına gömerdik. Rahmetli Özal ile başlayan süreçte proje yönetiminin küresel yöntemleriyle tanışıp, özelleştirmeyi de geride bırakarak "kamu özel işbirliği" modellerine kadar geldik.
Peki, bu 3.5 yıllık proje tamamlanma hızı yeterli mi? Aslında proje niteliği ve büyüklüğüne bağlı olarak daha da kısaltabiliriz. Fakat sorunumuz giderek nicelikten niteliğe dönüşmeye başlamıştır. Projeler büyümüş, farklılaşmış, küresel işbirlikleri gerektirecek nitelik kazanmaya başlamıştır. Yine de bu hız, Türkiye'ye yetmemektedir.
10 yıl önce 10 yıl sonra noktasından bakınca, geride bıraktığımız yol, geleceğe dair umut veriyor olabilir. Hükümetin makroekonomik dengeleri iyileştirmedeki performansının şimdi, kamu-özel işbirliğiyle, mikroekonomik devrimlerle desteklenmesi şarttır. İhraç malının kilosu 1.5 $'dan 3.5 $'a çıkmalı, 1 saatlik çalışma ile mili geliri 4 $ yerine 40 $ artıracak emek verimi sağlanmalı, gibi... 10 yıl kaldı, şakası yok zamanın...