"İnsansız Hava Araçları'nın (İHA) 110 yıllık bir mazisi var. 1909 yılında Amerikalı mucit Elmer Sperry, uçuş halindeki uçakların dengesini sağlamak amacıyla cayroskopik (fırıldak gibi kendi ekseninde dönen) aletler dizayn etmeye başladı. Ardından otomatik pilot olarak tasarlanmış bir robot icat etti. İHA'ların temeli böyle atıldı."
Yukarıdaki satırlar bundan dört yıl önce, 31 Mart 2019'da yazdığım İHA'da yeni 'dehşet dengesi' başlıklı yazıdan. 1 Ekim'de Ankara'da İçişleri Bakanlığı'na yönelik bombalı terör saldırısı girişiminin ardından; dün, 5 Ekim'de Milli İstihbarat Teşkilatı'na (MİT) bağlı SİHA ve İHA'lar ile TSK'ya bağlı savaş uçakları Suriye'nin kuzeyindeki terör hedeflerini vurmaya başladı.
Türkiye'nin hava harekâtı devam ederken ABD'ye ait bir F-16 savaş uçağı, Türk İHA'sını düşürdü. Pentagon sözcüsü, Türkiye'ye ait İHA'nın ABD tarafından ilan edilen sınırlı operasyon bölgesine girdiğini öne sürerek İHA düşürmeyi meşru müdafaanın bir parçası olarak lanse etmeye çalıştı.
Bu olay geçmişte olsa çok büyür. Yani daha doğrusu NATO'nun iki büyük gücü, İHA/SİHA-F-16'lar ile karşı karşıya gelse normal koşullarda 'casus belli' yani savaş nedenidir. Ama artık savaşlar öyle hibrit bir şekilde yürütülüyor ki, herkes konvansiyonel değil, yeni nesil savaş konseptleriyle hareket ediyor. Türkiye de İHA'sı düşürüldükten sonra ne yaptı, Suriye'de ABD'nin hamiliğindeki terör yuvalarını vurmaya devam etti. Yani anladıkları dilden konuşmaya devam ediyoruz.
HAKAN FİDAN BAŞTAN SÖYLEMİŞTİ
Ama Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, daha operasyon başlamadan, peşin peşin söylemişti; "Bundan sonra Irak ve Suriye'de PKK ve YPG'ye ait olan bütün alt yapı, üst yapı tesisleri, silahlı kuvvetlerimizin ve istihbarat unsurlarımızın meşru hedefidir" diye.
Yani biz Amerikalıların dilini çok iyi biliyoruz ama onlar bizim dilimizi öğrenemedi gitti. İHA'mızı düşürdüler. Biz operasyona devam ettik. İHA, SİHA'da dünyanın önde gelen ülkelerinden biriyiz. Bizde İHA/SİHA sürüsüne bereket. Cana gelmesin mala gelsin.
İmdi… Ülkelerin İHA, SİHA teknolojilerindeki durumuna yakından bir bakalım. İHA teknolojisi, iki dünya savaşı arasındaki dönemde pilotsuz güdümlü silah sistemlerinin oluşturulmasına odaklanıldığı için gelişti.
Dünyanın gelişmiş askeri teknolojileri İHA'nın yanı sıra füze teknolojisine de önem veriyor. Ama günümüzde asıl 'dehşet dengesi' İHA/SİHA'larla sağlanıyor.
Türkiye, İnsansız Hava Aracı üretiminde hiç tartışmasız en hızlı atılım yapmış ve dünyada ilk sıralara yükselmiş ülke. Nasıl ki hava savunma sistemleri ve kıtalararası balistik füzeler konvansiyonel tehditlere binaen üretiliyorsa İHA'lar da terörle mücadele tehdidini bertaraf etmek için üretiliyor.
ÜLKELERİN İHA/SİHA TEKNOLOJİLERİ
İlk olarak Rusların İHA/SİHA teknolojisine bakalım. Rusların, İHA'larda hava savunma sistemlerinde olduğu gibi öncü pozisyonda olduğu söylenemez. Ama envanterlerinde önemli İHA'lar var. En yeni nesli Okhotnik (S 70). Okhotnik'in Rusça'daki anlamı iz süren. Rusların bir de salt intihar saldırıları için tasarlanmış İHA'sı var. Kalaşnikof tarafından üretiliyor. Adı Kamikaze. Kamikaze'nin özelliği intihar bombacıları gibi hedefe ulaştıktan sonra kendini patlatması.
Orion-E, Eleron-3 ve Orlan-10 taktik araçlar, şu anda Rus ordusunda kullanılan İHA'lar'dan bazıları. Forpost ise ordunun kullandığı tek büyük ebatlı İHA.
Rusların Okhotnik İHA'sının Amerikan muadili RQ-170. Yüz yıldır İHA teknolojisi üzerine çalışan ABD'nin pek çok farklı modelde İHA'sı var. Bunlardan bazıları şunlar: Gnat, RQ-5A Hunter, MQ-1C Grey Eagle, RQ-7A Shadow, MQ-8B Fire Scout, RQ-4A Global Hawk, RQ-2B Pioneer, RQ-7B Shadow, MQ-1B Predator, MQ-9 Reaper, RQ-4B Global Hawk, RQ-170 Sentinel, MQ-9 Reaper, CQ-10 Snowgoose, MQ-1B Predator ve MQ-9 Reaper vesaire vesaire.
ABD'lilerin kuzeni İngilizlerin İHA envanteri de boş değil. İngilizler 1930'lardan beri İHA üretiyor. Yeni nesil İngiliz İHA'larından bazıları şunlar: Hermes 450, Thales Watchkeeper, WK450 BAE Herti, BAE Skylynx II, BAE Fury…
İsrail de İHA üzerine çalışan ülkelerden. Türkiye, yakın zamana kadar İsrail Heron'larını kullanıyordu. İsrail'in elinde Heron haricinde IAI serisi, Aeronautics serisi ve EMIT serisi İHA'lar var.
Çin'in envanterinde 1966'da üretimine başladığı ChangKong 1 ve son olarak 2 İHA'ları bulunuyor. Diğer Çin İHA'larından bazıları şunlar: ASN-206, Xianglong, BZK-005, WZ-5, ASN-105, ASN-206, ASN-104, WZ-5, WZ-6, WZ-50, WZ-2000.
Hindistan, İsrail'in Heron'larını kullanan ülkelerden. Bunun haricinde Hindistan'ın elinde Nishant, Searcher Mk I/II, DRDO Rustom, Lakshya PTA
HAL/DRDO Gagan gibi İHA'lar var.
Kıta Avrupası'nda Fransa'nın elinde Harfang, SAGEM Sperwer, Dassault AVE-D Petit Duc, Dassault AVE-C Moyen Duc, Dassault-Sagem SlowFast gibi İnsansız Hava Araçları bulunuyor. İran'ın envanterinde ise -Kur'an-ı Kerim'de geçen Ebabil kuşundan ilhamla- Ababil İHA'sı ve Mohajer-3 ve 4 İHA'ları bulunuyor.
TÜRKİYE'NİN 'DEHŞET DENGESİ'NDEKİ YERİ
Bizim İHA/SİHA'ları biliyoruz ama hatırlamakta, hatırlatmakta fayda var. Ülkemiz, İHA teknolojisinde son yılların tartışmasız yükselen yıldızı ve artık dünyanın en iyi İHA/SİHA'larını üretiyor. Bunlardan en öne çıkanı Bayraktar TB1 ve TB2 Taktik İHA sistemleri. Bunun haricinde TAİ Anka S de yerli İHA teknolojisinde öne çıkan bir ürün. Bayraktar Mini İHA, Malazgirt İHA ve Karayel ile bir 'kamikaze İHA' olan Alpagu&Kargo, TSK envanterindeki diğer bazı önemli İHA'lar. Yani Türkiye'nin elinde de tıpkı Rusya ve İsrail'in olduğu gibi 'kamikaze İHA' var.
Bunların haricinde Malazgirt Döner Kanat Mini İHA'sı, Doruk 101-A Aerostat Sistemi, TAI Akıncı SİHA'sı, Vestel Efe Min İHA, Vestel Karayel, TAI Sivrisinek (R-İHA), SE Savunma Albatross VTOL, Aselsan Arı 1T gibi yerli araçları da anmak gerekiyor. Türkiye'nin envanterinde Gnat 750, Falcan 600, Firebee, CL-89 ve Heron gibi yabancı İHA'lar da bulunuyor. Ama artık bunlara ihtiyacımız kalmadı.
Türkiye'deki savunma sanayii devriminin siyasi mimarı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni dünya düzeninde kurulmakta olan dehşet dengesini İHA/SİHA atılımı ile lehimize çevirdi. Darısı uzun menzilli hava savunma sistemlerine…
