Türkiye'nin en iyi haber sitesi
ERDAL ŞAFAK

Sonsuzlukta bir çakıl taşı

Bundan aşağı-yukarı 10 yıl 8 ay önce, tam tarih vereyim, 2 Mart 2004'te, Fransız Guyanası'ndan (Not: Brezilya'nın kuzey-doğusuna düşüyor) uzaya bir araç fırlatıldı.
Araç, Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) tasarımıydı, AB ülkelerinin yanı sıra Rusya ve ABD'nin uzay ajansı NASA da epey katkıda bulunmuştu.
Avrupalılar'ın uzaya gönderdiği araç iki bölümden oluşuyordu: Mekik ve sonda.
Mekiğe "Rosetta" adı verilmişti.
Napolyon'un Mısır seferi sırasında, 1799'da bulunan ve hiyeroglif yazısının deşifre edilmesini sağlayan "Rosette Kayası"ndan esinlenilmişti.
Sondanın adı da Mısır'la bağlantılıydı: "Philae". O da "Rosette Kayası"nın bulunduğu Nil'deki adanın adıydı. "Philae" şimdi Asuan Barajı'nın suları altında kaldı. Ve o adacıktaki kalıntılar, bir başka adaya taşındı: "Aguilkia".

***
Bu temel bilgilerden sonra konumuza dönebiliriz.
Avrupa Uzay Ajansı, Fransız Guyanası'ndan uzaya gönderdiği "Rosetta"ya tek hedef belirledi: 67P/ Churyumov-Gerasimento kuyruklu yıldızına ulaşmak.
Bu kuyruklu yıldızı (Çekirdeğinin uzunluğu 5.4, genişliği 4.1 kilometre kadar) Sovyetler Birliği döneminde iki Ukraynalı astronom, Klim Ivanovic Churyumov ile Svetlana Ivanovna Gerasimenko bulmuşlardı, o nedenle onların adı verilmişti.
***
"Rosetta", fırlatıldıktan sonra üç kez Dünya'nın, bir kez de Mars'ın yörüngesinde elips şeklinde tur attı. Amaç: İki gezegenin yerçekimlerinden destek alarak hızını artırmak.
Birkaç göktaşına el salladığı bu uzun yolculuk sırasında araç üç yıl kadar uyutuldu.
Amaç: Enerji tasarrufu sağlamak.
Çünkü, 32 metre uzunluğundaki paneller aracılığıyla topladığı güneş enerjisiyle yol alıyordu.
Ve "Rosetta" gitti, gitti, gitti... Ne kadar dersiniz? 6.5 milyar kilometre. Evet, yanlış okumadınız 6.5 milyar kilometre!
Sonunda hedefine ulaştı. Şimdi Dünya'dan 510 milyon kilometre uzaklıkta, kuyruklu yıldıza 10 kilometre kadar mesafede.
Bu öyle bir uzaklık ki, Avrupa Uzay Ajansı'nın Darmstadt'taki merkezinden "Rosetta"ya gönderilen bir komut ancak 27 dakika sonra ulaşabiliyor; aynı şekilde "Rosetta"nın sondası "Philae"nın çektiği görüntüler de gezegenimize 27 dakikada gelebiliyor.
***
Yolculuk bitti ama misyon yeni başlıyor: "Rosetta" sondası "Philae"yı göktaşının çekirdeğine indirecek.
Sondanın ineceği bölgeye de ad verildi: "Aguilkia". Yukarda sözünü ettiğim bir başka Nil adacığı.
Sondanın sonsuzlukta bir su damlası kadar küçük kuyruklu yıldızın çekirdeğine inmesi ve sıkı sıkıya tutunması hiç ama hiç de kolay değil. Zorluğu bir örnekle anlatayım:
İstanbul'da Boğaz Köprüsü'ne bir 5 kuruşluk madeni para koyun. Sonra Ankara'dan, örneğin Anıt Kabir'den, bir sapanla bir çakıl taşı fırlatın ve Boğaz Köprüsü'ndeki o 5 kuruşluğa konmasını sağlayın!
"Rosetta" insanoğlunun teknolojide nerelere kadar gittiğini gösteriyor.
Astronomi ise, insana mini minnacıklığını hatırlatarak, terbiye ediyor.
Ben olsam, astronomiyi okullarda zorunlu derslerin en başına koyarım.
Neyse...
***
"Rosetta" sondası "Philae"yı yarın indirecek.
Sonda Türkiye saati ile 10.35'ten itibaren "Rosetta"dan ayrılıp kuyruklu yıldızın çekirdeğine doğru süzülmeye başlayacak.
7 saat sürecek operasyon sonunda, Türkiye saati ile 17.34'te ayakları toprağa değecek. Daha doğrusu bazalt olduğu sanılan simsiyah bir zemine.
Sadece ESA ve NASA değil, "Rosetta" için özel olarak oluşturulan birçok internet sitesi de, bu müthiş operasyonu baştan sona canlı yayınlayacaklar.
Zamanınız varsa, izleyin.
İnsanoğlunun hem büyüklüğünü, hem de küçüklüğünü fark edeceksiniz...


Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
SON DAKİKA