Obama yönetimi Mısır konusunda pozisyon belirlemekte oldukça zorlandı. Hillary Clinton bundan sadece 10 gün önce, Kahire'de daha gösteriler yeni başlarken, "rejim sağlam" gibi ifadeler kullanarak istikrarın öneminden bahsediyordu. Ama Washington birkaç gün sonra pozisyon değiştirdi. Milyonlar sokaklara döküldükçe Obama yönetimi Mısır'da değişimin kaçınılmaz olduğunu anladı. Gecikmeli de olsa demokrasi, insan hakları, reformlar ve "geçiş dönemi" gibi konularda ABD yönetimi daha net bir pozisyon aldı. Mübarek rejimiyle arasına mesafe koydu. Futbol deyimiyle "topa erken girmek" yerine, tedbirli davrandı Obama yönetimi. Mısır'daki değişim rüzgârının bir fırtınaya dönüştüğünden emin olduktan sonra daha net pozisyon aldı. Buna dış politikada realizm adı veriliyor. Benzer bir realizm Ankara tarafından da sergilendi. Tıpkı Washington gibi, önce bekledi ve rengini pek belli etmedi AK Parti yönetimi. Ne zaman ki milyonların sokağa döküleceği belli oldu, Başbakan daha fazla gecikmeden Tahrir Meydanı'ndaki kitlelerin sesine kulak veren onların demokratikleşme taleplerine destek olan önemli bir konuşma yaptı.
Şu aşamada Beyaz Saray ve Ankara Mısır konusunda aynı mesajları vermek için çaba gösteriyor. Ankara ve Washington arasında iyi bir koordinasyon var. Bu durum açıkça gösteriyor ki Türkiye'nin tavrı Washington tarafından ciddiye alınıyor. Bunun birçok nedeni var. Kanımca en önemlisi, Türkiye'nin bölgenin en demokratik ülkesi oluşu. Arap dünyasında demokratikleşme yaşandıkça Türkiye'nin prestiji ve "yumuşak gücü" daha da yükseliyor. Washington bunun farkında ve bundan yararlanmak istiyor. AK Parti'nin imajı Arap toplumlarının gözünde hep çok sağlamdı. Irak savaşına katılmamış, ABD'ye rest çekmiş, İsrail'e karşı dik durmuş, Filistin konusunda sağlam pozisyon alan demokratik ve Müslüman bir Türkiye'nin başında AK Parti var ne de olsa. Ama otokratik Arap rejimleri AK Parti'den hiç hoşlanmıyordu. Demokratik reformlardan ve kendi toplumlarından korktukları için AK Parti konusunda hep belli bir korku ve kompleks içindeydiler. Şimdi bu otokratik rejimler yıkılıyor. Arap toplumu ve demokrasi kazanıyor. Türkiye ve AK Parti Arap dünyasındaki bu demokratikleşme fırtınasından kazançlı çıkacaktır. Amerika bunun farkında olduğu için Türkiye'nin mesajlarını anlamak ve kendi mesajlarıyla eşgüdüm sağlamak istiyor.
Bu arada, yaklaşık bir haftadır ABD'de yapılan Mısır tartışmalarında Türkiye modeli konuşuluyor. New York Times gibi prestijli gazetelerde "Mısır İran olur mu?" diye sormak yerine "Mısır Türkiye olur mu?" sorusu soruluyor. Türkiye deyince Amerika'da aslında iki ayrı model konuşuluyor.
Mısır bağlamında yapılan bu Türkiye modeli tartışmalarında birinci boyut askerin rolüyle ilgili. İkinci konuysa Müslüman Kardeşler'in ne yöne gideceği meselesi. Ordu konusunda, Türkiye'de olduğu gibi, Mısır'da da asker belirleyici siyasi role sahip olacak deniyor. Asker ile Mübarek arasındaki dengeler veya askerin Müslüman Kardeşler'le nasıl bir diyalog içinde olduğu tartışılırken Türkiye modeline atıfta bulunuyor bazı Amerikalı uzmanlar.
Ama Türkiye'yi daha yakından takip eden ve Türkiye'de askerin siyaset üzerindeki etkisinin artık azaldığının farkında olanlar, Türkiye modeli deyince tabii ki askerden bahsetmiyor. Bu Amerikalı uzmanlar Türkiye modeli deyince askerden değil, Müslüman Kardeşler'den bahsediyor. Onlara göre Müslüman Kardeşler'i radikal İslamcı olarak görmek ve bu nedenle Mısır ordusuna veya Mübarek gibi otokratlara ümit bağlamak yanlış. Müslüman Kardeşler iktidara gelirse "Mısır İran olur" diyenlere "Hayır, Mısır Türkiye gibi olabilir" derken akıllarından geçen Türkiye modeli AK Parti üzerine kurulu. AK Parti'den esinlenen "ılımlı bir Müslüman Kardeşler" hareketi Mısır için model olur diyorlar. Türkiye'nin Ortadoğu ve ABD için öneminin daha da arttığı yeni bir döneme giriyoruz.
