Son dakika haberleri: Emekliye kök maaş zammı, 3 Ocak Çarşamba günü TÜİK'in Aralık ayı enflasyon oranını açıklamasıyla refah payı hariç belli olacak. Bundan sonra 7500 TL olarak uygulanan en düşük emekli maaşı için yapılacak düzenleme devreye girecek. Refah payı, seyyanen zam ve taban aylıkların artışı için TBMM'nin onayı gerekiyor.
Milyonlar Aralık ayı enflasyon rakamlarına odaklandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 3 Ocak Çarşamba günü yarın saat 10:00'da Aralık ayı enflasyon oranını duyuracak. 6 aylık enflasyon oranı sonrası refah payı hariç emekli kök maaş zammı belli olacak.
EMEKLİLER İÇİN 2 DÜZENLEME YAPILACAK
Ocak 2024'te özellikle düşük gelir grubu gözetilerek emeklilerin gelirini artıracak 2 düzenleme birden yapılacak:
Tüm bunların yanında refah payı ve seyyanen zam masada olacak. Refah payı, seyyanen zam ve en düşük emekli maaşı düzenlemesi için Meclis düzenlemesi gerekiyor.
Merkez Bankası 2023 yılının son anketini paylaştı. Aralık ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'ni yayımlandı. Buna göre 2023 yılının tamamı için enflasyon beklentisi yüzde 65,39 oldu. Buna beklentinin gerçekleşmesi durumunda Tüketici Fiyat Endeksi'nin 1866,34 seviyesine yükselmesi bekleniyor.
Aralık ayı Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarıyla yaptığımız hesaplamalara göre zam tablosu şöyle oluştu:
SSK, Bağ-Kur emeklileri Ocak ve Temmuz dönemi olmak üzere senede 2 kez zam alıyor. 6 aylık enflasyon oranı doğrudan emeklilerin zam oranı oluyor. Son dönemde bu rakamlara ilaveten refah payı da veriliyor.
TÜİK'in geçtiğimiz ay açıkladığı Kasım ayı enflasyon oranı yüzde 3,28 olurken, 5 aylık enflasyon da yüzde 33,66 olarak kayıtlara geçti. Yani bundan sonraki enflasyon verisi sıfır bile çıksa bu zam oranı kesinleşmiş oldu. Nihai rakam Aralık ayı enflasyonu ile belli olacak. Son açıklanan Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarına göre 6 aylık enflasyonun yüzde 38,08 olması bekleniyor.
Memur ve memur emeklisi de SSK ile Bağ-Kur'lular gibi senede 2 kez zam alıyor. Burada memurlar enflasyon farkına ilaveten toplu sözleşme zammı alıyor. Enflasyon farkı bir önceki dönem verilen toplu sözleşme zammının yeni 6 aylık enflasyon oranından arındırılmış halini ifade ediyor. Bu oran yeni toplu sözleşme zammı ile yeniden hesaplanınca memur zammı ortaya çıkıyor.
Memur ve memur emeklisi zam oranının yüzde 49-50 bandında olması ve bu rakamın da emekliler için referans olması bekleniyor.
EMEKLİYE ZAM DÜZENLEMELERİ İÇİN 3 FORMÜL
Emekliye zam düzenlemeleri için kök maaş zammı, en düşük emekli maaşı artışı ve refah payı olmak üzere 3 formül masaya geldi.
Merkez Bankası'nın son piyasa katılımcıları anketine göre 6 aylık enflasyon rakamların yüzde 38,08 olması bekleniyor.
Emekli maaşı zammı beklenen rakamların gerçekleşmesi durumunda refah payı hariç yüzde 38,08 olacak. Bu rakama memur zammı referans olarak 10-12 puanlık bir refah payı eklenmesi masada olacak.
Refah payının zam oranı şeklinde mi yoksa seyyanen zam olarak mı uygulanacağı konusu daha sonra netleşecek. Bakan Şimşek, emekliler için bütçe sınırlarını sonuna kadar zorlayacak. Burada emekliye zam düzenlemeleri düşük gelir grubu gözetilerek yapılacak. Rakamlar netleşince son kararı Başkan Recep Tayyip Erdoğan verecek.
En düşük emekli maaşı 2023 yılında 2 zam alarak 3500 TL'den 7500 TL'ye yükseltildi. Bu düzeyin altında maaş alan emeklilerin maaşları Hazine desteği ile bu seviyeye tamamlanıyor. Örneğin kök maaşı 6000 TL olan bir emeklinin maaşına önce yüzde 4'lük ek ödeme ekleniyor. Kabaca 6240 TL olan bu tutara 1260 TL de Hazine desteği geliyor ve ödeme 7500 TL olarak yapılıyor.
En düşük emekli maaşı artışı için Meclis düzenlemesi gerekiyor. Burada kanun teklifi hazırlandıktan sonra Meclis'e sunuluyor. En düşük emekli maaşı için 10 bin ila 11 bin 500 TL rakamları masada bulunuyor.
Emekli ve memur zammı dul ve yetimlerin maaşını da artıracak. 4A ve 4B'den emekli aylığından hak sahibi olan dul, yetim emekli zammı ile, 4C'den hak sahibi olan dul yetim ise memur zammı kadar artış alacak. Dul ve yetimler 3/4, 2/4 ve 1/4 olmak üzere hisseleri oranında maaş alıyor.
6 aylık enflasyon oranı, senede 2 kere memurlar ve emeklilerin maaş artışlarını belirliyor. Burada nihai memur zam oranı da sosyal yardımları doğrudan etkiliyor. Yani sosyal yardımlar yani 65 yaş aylığı, evde bakım parası, engelli maaşı gibi ödemelerde her yıl Ocak ve Temmuz aylarında memur maaşına yapılan zam kadar yükseliyor. Örneğin 6 aylık artış memurlar için yüzde 50 olarak olunca sosyal yardımlar da benzer şekilde artacak.
65 yaş, engelli maaşı ve evde bakım maaşı başta olmak üzere SED ödemeleri tablosu söyle oluştu:
ASGARİ ÜCRET DE REFAH PAYI İLE BELİRLENDİ
2024 yılında uygulanacak asgari ücret net 11.402 TL'den 17.002 TL'ye yükseldi. Brüt asgari ücret ise 20.002 TL oldu. İşveren maliyeti de 23.502 TL olarak kayıtlara geçti.
Yüzde 38'lik 6 aylık enflasyon beklentisine göre değerlendirildiğinde asgari ücret yüzde 49,11 zam alarak Başkan Erdoğan'ın son dokunuşuyla yüzde 11-12 refah payı ile belirlendi.
