İlki reel ekonomiye dair olan paketin hayata geçirilme sürecinde gözler yeni teşvik paketine çevrilmiş durumda. Kimileri, eskiden yaptıkları gibi "benim teşvikim bu yeni paketin neresine saklanmış" arayışına girecek. Kimileri de paketin anlamına uygun olarak katma değere verilen teşvikleri takip edecek.
Defalarca yazdım yineliyorum. Teşvik can suyudur. Neyi beslersen onu geliştirirsin. Eskinin vahşi sulama anlayışındaki teşvik anlayışı çoktan tarih oldu. Sonrasında gelen yağmurlama yönteminde bölgeler ve sektörler teşvik edildi.
Yeni teşvik sisteminde katma değeri yüceltme esasından hareket edilecek. Detaylarını bilmiyorum fakat öğrendiğim kadarıyla pek çok sektör, katma değerine bakmaksızın kendine has teşvik talebinde... Misal kilosu 2.5 dolarlık tişört ihraç eden de daha fazla üretim için teşvik peşinde. Oysa katma değer kilosu 2.5 dolarlık tişörtten değil, kilosu 85 dolarlık moda ve markadan geliyor. Hal böyle olunca overlokçuları modacıya dönüştürmenin teşvik üzerinden bir yolu denenecek. Katma değeri düşük olan ürünlerin teşvik talebi ise karşılanmayacak.
Buraya kadar teşvikin ruhuna dair yazdıklarımı kiminle paylaşsam hak veriyor, fikri "katma değer" yönünde değişiyor. İnsanın fikri çabuk değişir ancak hayatını "alışkanlıkları" yönetir. Fikri alışkanlık haline getirmek için de aktivasyon enerjisine ihtiyaç duyarız.
Yeni teşvik hazırlığında bu eski alışkanlıkların lobicileri Ankara'da turlamaya başladı bile...
Eski düzende teşviklerin devamını talep ediyorlar.
Yeni teşvik verilecekse de katma değere bakmaksızın yararlanma gayretindeler. Bunun yerine inovasyonu kullanıp katma değeri artırmayı düşünseler, memleket için ve kendileri için daha hayırlı olacağı kesin.
Önerim, katma değer teşvikini de nokta atışla seçilmiş ürün üzerinden yapacak bir mekanizmadır.
Yarın bunu izah edeceğim.