En son Mustafa Nevzat, rekor bir paraya yani tam 700 milyon dolara ABD'li ilaç devine satılınca bu yıl en çok hareketlenen sektörlerden biri ilaç oldu.
Benim son derece modern tesislerini gezdiğimde çok etkilendiğim ilaç şirketlerinin başında Abdi İbrahim geliyor. Bu yıl 100'üncü yılını kutluyor ve her ne kadar birçok teklif gelse de halen yüzde 100 yerlilik halini koruyor.
Business Initiative Directions (B.I.D) ödüllerinde 117 ülkeden yüzlerce şirketi geride bırakıp, altın kategoride yarışarak aldığı "Uluslararası Toplam Kalite Yönetimi Ödülü" nedeniyle New York'ta buluştuğumuz Abdi İbrahim'in CEO'su Candan Karabağlı, sektördeki bu değişimi en iyi kavramış yöneticilerden biri.
Karabağlı'ya göre, ilaç sektöründe biyolojik ilaçlara doğru bir kayma olacak. Patent korumalı büyük ilaçların önemli bir kısmı patent süresini dolduracak, yani yerini jenerikler alacak. Büyük uluslararası firmalar tekellerini kaybedecek, küçük şirketlerle rekabet etmek zorunda kalacak.
Global ilaç pazarı 2005'te 493 milyar dolar iken, yüzde 6 artışla 2010'da 675 milyar dolara ulaştı. Dünyada yeni molekül bulmak konusunda yatırım çok ama bulunamıyor.
Farmada Türkiye gelişen ülkeler kategorisinde. 2010'da Avrupa'nın en büyük 6'ncı, dünyanın ise 14. ülkesi. Sağlık politikasındaki değişiklikler nedeniyle kârlılığı düşen ilaç sektörü daha önceki yıllarda dünyanın 9'uncu büyük pazarıydı.
İşte böyle bir ortamda Mustafa Nevzat'ın satılmasıyla ilgili sorulara; Karabağlı, "Nasıl oluyor da değer olarak düşen bir pazarda bir ABD'li şirket Mustafa Nevzat'a böyle bir para veriyor sorusu herkesin aklına geldi kuşkusuz. Bu satış, ilaç pazarının büyüyeceğinin göstergesi aslında" diye cevap veriyor.
Karabağlı'ya göre ilaç şirketlerinin dünyadaki rekabette güçlü hale gelebilmesi için tek çıkar yol küreselleşmek. Şu anda Türkiye'deki şirketler yeterince küresel bir oyuncu değil. İhracat çok düşük, tamamen ithalata dayalı bir sektör. Bu haliyle de aslında cari açığa katkısı var ve ilaç endüstrisinin bir stratejisi yok.
Ancak başta Sanayi Teknoloji Bakanlığı olmak üzere, ilaç sektörünün Sağlık Bakanlığı da dahil Ankara ile ilişkileri yeterli olmasa da pozitif yolda ilerliyor. Sektörün yol haritası ilaç sektörünün çizdiği 2023 yol haritasına uygun şekilleniyor. Özellikle Nihat Ergün'ün sektörün yöneticileriyle olan diyaloğu ilginç. Mesela, Boston'da yapılacak ve Türkiye'nin stand açacağı Biyo Teknoloji Konferansı'nda Türkiye ilaç sektörünü anlatması için seçilen isim Candan Karabağlı.
