İran'ın bölgesel reytingini ölçen S Bilişim, ABD ambargosunun koca ülkeyi "Topal Ördek" yaptığını düşünüyor.
Analizlerinde, "İran'ın aylık bütçe performansı, resmi dolar kuruna göre 20 milyar doları, gayriresmi kura göre 50 milyar doları geçti" diyor.
İran'da 1 dolar bir yıl önce 1200 riyaldi. Bugün 3 bin 600 riyal... Mayısta seçim var İran'da. Hâlâ bir aday yok.
Ülkenin en güçlü kesimini oluşturan Ayetullahlar sessizliğini koruyor.
Halk tedirgin, artık aday olmayacak Cumhurbaşkanı Ahmedinecad'ın popülist politikalarına karşı çok tepkili. Tartışmaların odağında özelleştirmelerde devrim muhafızları adına yaratılan kötü model var. Düşen petrol geliri İran'ı hallaç pamuğu gibi atıyor.

***
Petrol ambargosunun ihracata etkisi konusunda ilk resmi açıklama, geçen hafta İran Petrol Bakanı Rüstem Kasımi'den geldi. "Petrol ihracatımızda yüzde 40 düşüş var. Bunun nedeni batının koyduğu ambargo. Mart 2013'e kadar petrol gelirinde önemli azalma bekliyorum" dedi. Ön sinyali, Ekonomi Bakanı Şemseddin Hüseyni vermiş, "Ambargo nedeniyle, petrol gelirlerimiz yüzde 50 düştü" demişti.
İran'ın geçen yıl yaptığı 100 milyar dolarlık ihracatın yüzde 60'ı petrolden.
OPEC ve Uluslararası Enerji Ajansı, ambargo öncesi 2.4 milyon varil olan günlük petrol ihracatının 1 milyon varile düşmesini bekliyor.
***
Peki, bizim İran'la ilişkimiz ne durumda?
Geçen yıl İran'a 10 milyar dolara yakın ihracat yaptık. Bunun 7 milyar doları altın satışı... İhracatımız 3 milyar dolar bile değil. Bunun 600 milyon doları demir çelik ürünleri. Türkiye olarak Asya'ya açılan bu kapının kapanmasını istemiyoruz! İran da kendisini AB'ye taşıyan Türkiye'ye muhtaç! ABD, Japonya, G. Kore ve Çin gibi bize de petrole ihtiyacımız nedeniyle sınırlı da olsa muafiyet tanıdı. Çift kullanımlı ürün yasağı var. Petrol, petrol türevi, doğalgaz, kimyasallara ambargo uygulanıyor.
***
ABD, İran'ı masaya oturtmaya kararlı!
Görünen o ki, bu yıl yaptırımları kademeli artıracak. Sürpriz olmasın, şubatın ilk haftası Türkiye'ye altın ihraç yasağı gelebilir. Bir de demir çelik ürünleri ihracatı tabii ki...
Geçen hafta boyunca ABD Heyeti, İstanbul ve Ankara'da bir dizi görüşme yaptı. Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz'a durum anlatıldı. Hal böyleyken nedense iki ülke bir türlü ambargoya tabi olmayan tekstil ve gıda gibi ürün ihracatını artıramıyor.