1-3 yaş arası bebeğin gereksinimleri
A vitamini 400 mcg. (Balık, süt, yumurta, havuç, domates, kış kabağı)
E vitamini 3-10 mg. (Ceviz, badem, kurubaklagil)
B1 vitamini 0.4 mg. (Et, süt, kurubaklagil, yumurta, tahıllar)
B2 vitamini 0.6mg. (Et, süt, yumurta, peynir, balık, koyu yeşil yapraklı sebze)
B12 vitamini 2.6 mcg. (Et, süt, peynir, yumurta)
Kalsiyum 800 mg. (Süt, yumurta)
Çinko 10 mg. ( Et, yumurta, deniz ürünleri, yağlı tohumlar)
Sağlık otoriterleri ve basın, tüm dünyada günlerdir bu konuyu konuşuyor: İtalya'nın Milano kentinde vegan bir çiftin bebeği yetersiz beslenme ve kalp rahatsızlığı nedeniyle hastaneye kaldırılınca, mahkeme çocuğun velayetini annebabasının elinden aldı. Ailesinin hiçbir tür hayvansal gıdanın yer almadığı vegan diyetiyle beslendiği 13 aylık Andrew bebeğin 3 aylık bir bebeğin gelişimini gösterdiği, kalsiyum eksikliğinden kalp rahatsızlığına kadar birçok bozukluk taşıdığı belirlendi. Oğullarının kalp rahatsızlığı için ameliyat edilmesine de karşı çıkan çift, bebeği evlerine götürdü. Hastane yetkilileri şikayette bulununca mahkeme, bebeğin velayetinin anne-babasından alınarak geçici olarak hastaneye verilmesine karar verdi. Bunun üzerine Andrew kalp ameliyatı geçirerek hastanede tedavi altına alındı. Geçtiğimiz aylarda İtalya'nın Cenova ve Floransa kentlerinde yine vegan diyetiyle beslenen 11 aylık ve 2 yaşındaki iki bebek hastaneye kaldırılmıştı. Türkiye'den görüşünü aldığımız uzmanlar ise çoğunlukla gelişim çağındaki bebek ve çocukların protein tüketmeleri gerektiğinden yana... İşte uzmanların görüşleri...
ÇOCUK BÜYÜDÜĞÜNDE KENDİSİ KARAR VERMELİ!
Op. Dr. Seval Taşdemir/ Ferti-Jin Kadın Sağlığı ve Tüp Bebek Merkezi
Devletin çocuğun beslenmesini
elbette denetlemesi
gerekir çünkü çocuk ciddi bir
risk altında ve hatta hayati
tehlikesi mevcut. Bir çocuğun
beslenmesi ve tedavisinin yaptırılması
zorunludur. Konuya
tıbbi açıdan bakarsak, çocuğa
el koymak da çok doğru bir
yaklaşım değil; sadece çocuğun
beslenmesi değil anne
babanın psikolojik desteği de
önemli. Çocuğu ailesinden
mahrum etmemek gerekir.
Benim görüşüm, mutlaka denetimli
bir şekilde bu çocukların
beslenmesinin sağlanmasıdır.
Örneğin; bir hemşire
desteği verilerek çocuğun
beslenmesi devlet tarafından
düzenlenebilir. Kişiler yetişkin
olduklarında
kendi tarzını
belirlemelidir.
Çocuk
büyüyünce, vegan mı olacak,
yoksa et mi yiyecek; buna
kendisi karar vermeli. Çünkü
proteinin kişinin hem fiziksel,
hem de zihinsel gelişimi
üzerinde çok önemli
etkisi olduğu bilinmektedir.
Anne-baba
bile olsa ailelerin
böyle bir şeye hakları
olmadığını düşünüyorum.
Vejetaryenliğin
sadece fiziksel gelişimi
yavaşlatmadığını, kısırlık
oranlarını da
etkilediğini kendi
hastalarımızdan
da, literatür bilgilerimizden
de biliyoruz.
?ZEKASI ETKİLENİR, KANSER RİSKİ ARTAR
Uzm. Dr. Neslihan Korkmaz/ Acıbadem Maslak Çocuk Sağlığı Uzmanı
Yenidoğan döneminde
sağlıklı beslenme, beyin ve
zeka gelişimini etkileyen faktörlerin
başında geliyor. Ayrıca
birincil olarak anne sütü
ön planda da olsa, ek gıdanın
da doğru zaman
ve doğru miktarda
alınması gerekiyor.
Özellikle yenidoğan
dönemi gibi büyümenin
çok önemli
olduğu dönemde
gerekli takviyeler
yapılmayacak ise vegan
beslenme; fiziksel
gelişimi bozduğu
gibi beyin gelişimini,
bebeğin
matematik ve
fizik zekasını
da etkiliyor.
Hamilelerin
ve emziren
annelerin temel
besin değerlerini içeren
gıdaları mutlaka tüketmeleri
gerekiyor. Çünkü annede
oluşan folik asit, B12 ve demir
eksikliği anemisi doğrudan
bebeği etkiliyor. Bebeklerin
ek gıdaya geçtikleri dönemde
de bu tür yiyecekler mönülerine
eklenmeli. Veganların
tüketmediği süt ve süt
ürünleri de yüksek kalsiyum
içeriği nedeniyle çocukların
gelişiminde büyük öneme sahip.
Kalsiyum, bebeklerin diş
ve kas sisteminin gelişiminde
rol oynuyor. Kalsiyumun az
alınması kemiklerin sağlıksız
gelişimine ve vücut direncinin
düşmesine, kanser riskinin
artmasına neden oluyor.
GÜNDE 1 BARDAK SÜT, 2 KÖFTE ŞART!
Doç. Dr. Nermin Tansuğ/ Liv Hospital Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Protein; büyümenin yapı
taşlarından biridir, mutlaka
alınması gerekir. Çocuklar yeterli
miktarda et tüketmelidir.
Et tüketimiyle demir gereksinimi
de karşılanır. Protein sadece
etten değil, yumurtadan da alınabilir.
Yumurta, süt, peynir de
mutlaka tüketilmesi gereken
gıdalardandır. Yeterli protein
alamayan çocuklarda vitamin
eksikliği, boy kısalığı, demir
eksikliği olabilir, Protein, dokuların
tamiri, yeniden yapılanma,
vücudun büyümesi ve gelişmesi
için mutlaka gerekli olan besin
öğelerinden biridir. Günde bir
bardak süt, kibrit kutusu kadar
peynir, çocuğun yaşına göre
1-2 köfte kadar tavuk ya da etin
mutlaka alınması gerekir.
ORGAN YETMEZLİĞİ GELİŞEBİLİR
Serap Güzel/ Liv Hospital Beslenme ve Diyet Uzmanı
Bebek beslenmesi için ilk 6
ay sadece anne sütü yeterlidir.
6 ay sonrasında ise bebeğin
sağlıklı ve yeterli büyümesi,
gelişmesi için ek gıdalara başlanması
zorunludur. Her besin
grubu bebeğin beslenmesinde
olmalıdır. Proteinler; yeni hücre
oluşumu, büyüme ve gelişme
için en önemli besin gruplarından
biridir. Protein yönünden
eksik beslenen bebek ve çocuklarda
malnütrisyon görülür.
Malnütrisyon; protein ve enerji
eksikliğine bağlı bir zayıflıktır.
Malnütrisyon bebeklerde iştahsızlık,
el, ayak, karın ve yüzde
şişlik yani ödem, deri renginde
değişiklik, saç dökülmesi; protein
eksikliğine bağlı olarak
gelişmesi ise organ yetmezliklerine
neden olabilir.
ANNE VEGAN OLSA DA BEBEĞE BUNU YAPAMAZ
Kamuran Diğdem Özkahya/ Acıbadem Taksim Hastanesi Diyet Uzmanı
Vegan bir anne, beslenmesinde
kurubaklagil ve kuruyemişlere
yer vermiyorsa; sütünün
besleyiciliği azalır. Ayrıca
bir annenin bebeğini vegan
tarzda beslemesi, bebeğin
büyüme ve gelişme sürecinde
aksamalar yaşamasına neden
olur. Özellikle bitkisel kaynaklı
besinler; 6-24 aylık dönemdeki
bir bebeğin demir, çinko, veya
kalsiyum gibi mineral gereksinimini
karşılayamıyor.
Bu nedenle bebeğini vegan
olarak besleyen annenin
vegan mama
içeriklerinde
özellikle
demir, çinko ve kalsiyum minerallerinin
yeterli miktarda
bulunduğuna dikkat etmesi
gerekiyor. Protein kalitesi açısından
anne sütüne en yakın
olduğu düşünülen yumurta ise
bebek beslenmesinde olmaması
düşünülemeyecek kadar
besleyici bir besindir. Bu nedenle
anne her ne kadar vegan
tarzda beslenirse beslensin,
bebeğin en önemli gelişme sürecini
oluşturan dönemde bebeğini
vegan olarak beslemesi
düşünülemez.
YUMURTADAKİ GİBİ KALİTELİ PROTEİN ALMALI
Emel Unutmaz Duman/ Medicalpark Bahçelievler Hastanesi Diyet Uzmanı
Vücudun temel yapı taşı
proteinlerdir. Herkesin protein
ihtiyacı değişmekle birlikte,
yetişkinlerde ortalama 1g/
kg/gün, çocuklarda ise 1.5g/
kg/gün protein alımı şarttır.
Bu ihtiyacın karşılanmasında
içerik de önemlidir. Alınacak
proteinin yüzde 70'i kaliteli
kaynaklardan alınmalıdır. Et,
tavuk, balık, yumurta, süt,
peynir ve yoğurt tam proteinlerdir.
Özellikle yumurta, anne
sütünden sonraki en kaliteli
proteindir. Kuru baklagiller,
tahıllar ve bitkiler
de protein
içerir ancak
tüm esansiyel amino asitleri
içermez ve sindirilebilirlikleri
düşüktür. Özellikle büyüme
ve gelişme döneminde yetersiz
protein alımı, büyüme ve
gelişme rahatsızlıkları başta
olmak üzere, kansızlık ve
birçok hastalığın alt yapısını
oluşturabilir. Çocukluk döneminde
yeterli miktarda yüksek
kaliteli protein ile kombine
bitkisel kaynaklı protein kaynakları
ek olarak verilmelidir.
Asıl protein kaynağı hayvansal
kaynaklardır.