"CUMHURİYETİMİZİN 100. YILINA BİR ARMAĞAN..."
Yapılan çalışmalara değinen Bakan Ersoy, şöyle devam etti: 2023 yılında 'Geleceğe Miras Projesi'ni hayata geçirdik. İkinci aşamada yabancı bilimsel heyetler tarafından yürütülen kazı çalışmalarımızı da bu projeye dahil ettik. Söz konusu kazılarla ilgili koordinasyonu sağlamak üzere Türk bilim insanlarından birer 'koordinatör kazı başkanı' atayarak, çalışmalarımızın ivmesini arttıracağız. Değerli komisyon üyeleri, bu Türk arkeoloji tarihinin de dönüm noktasıdır. Yaklaşık 160 yıl önce yabancı heyetlerin liderliğinde başlayan kazı çalışmalarının tamamı tarihimizde ilk kez ve inşallah bundan sonra da daima böyle olacak şekilde Türk bilim insanlarının başkanlığı ve koordinatörlüğü altında yürütülecektir. Cumhuriyetimizin 100. yılına bir armağan olarak bu gelişmeyi sizlerin huzurunda tarihe not düşmek isterim. Geleceğe Miras Projesi'ni detaylandırmaya devam edelim. Bu projeyi ilk defa Efes Antik Kenti'nde 'Geleceğe Miras Sonsuz Efes' adıyla duyurduk. Efes'te kazı çalışmaları 1863 yılında başlamış olmasına rağmen günümüze kadar yalnızca yüzde 25'lik bir kısmı kazılabilmiştir. Efes'ten sonra Geleceğe Miras Projemizin ikinci tanıtım toplantısını geçtiğimiz hafta Hierapolis Antik Kentimizde gerçekleştirdik. Burada da 66 yıldır devam eden bir kazı süreci var ancak sadece yüzde 3,5'i kazılabilmiş. Atılan bu yeni adım sonrasında ve yoğun geçecek 4 yıllık bilimsel kazı ve restorasyon mesaisi ile her iki antik kentimizde de bu oranları yüzde 40 seviyelerine getireceğiz. Bu antik kentlerimizin yanında Bergama, Afrodisyas, Sardes, Sagalassos, Hattuşa gibi çalışmaların yabancı bilim heyetleri tarafından yürütüldüğü 18 kazı alanımızda da Geleceğe Miras Projesi çalışmalarımızı başlatıyoruz.
"3 BİN 16 ESERİMİZ YURT DIŞINDAN AİT OLDUĞU TOPRAKLARA DÖNDÜ"
Bakanlık bünyesinde Mart 2020'de "Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı" kurulduğunu hatırlatan Bakan Ersoy, "Ülkemiz UNESCO ve diğer uluslararası kuruluşlar nezdindeki çok taraflı platformlarda belirleyici bir konumda yer almaktadır. Ayrıca 12 ülke ile kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadele alanında ikili anlaşma imzalamış bulunuyoruz. Bu çalışmalarımız neticesinde 2023 yılında toplam 3 bin 16 eserimiz yurt dışından ait olduğu topraklara döndürülmüştür. 2002- 2023 yılları arasında yurt dışından getirilen toplam eser sayımız da 12 bin 76'ya yükselmiştir" ifadelerini kullandı.
Ersoy, "Defter-i Hâkani Nezareti" binasını çağdaş müzeciliği de temsil eden yeni bir yapıya dönüştürerek Ayasofya Tarih Müzesi adıyla 2023 yılı Temmuz ayında hizmete açtıklarını kaydederek, "Dünya mimarlık tarihinin günümüze kadar ayakta kalmış en önemli yapılarından ve Osmanlı devlet teşkilatının mühim bir parçası olan bu eserde titiz bir restorasyon ve teşhir tanzim çalışması yaparak adeta dünü bugüne taşıdık. Bir diğer marka projemiz İstanbul Rami Kütüphanesi olmuştur. Eyüpsultan'da bulunan 250 yıllık Rami Kışlası bugün artık hem bir sanat merkezi hem Millet Bahçesi hem de herkese hitap edebilecek özellikleri olan bir kütüphanedir. 2023 yılı Ocak ayında Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açılışı gerçekleştirilen bu saygın eser, 36 bin metrekarelik kapalı alanı ve 51 bin metrekarelik Millet Bahçesi ile 7 gün 24 saat hizmet vermektedir. Rami Kütüphanesi kompleksi içinde bulunan Türkiye'nin en büyük Atatürk İhtisas Kütüphanesi ile Yazma Eserler Kütüphanesi en önemli ve en çok ilgi gören bölümler arasındadır. Aynı ilgiye mazhar olan Kitap Şifahanemiz ile yazma eserlerin restorasyon ve konservasyon işlemleri de dünya standartlarına kavuşturulmuştur. Örnek gösterilecek bir başka restorasyon çalışmasını da İstanbul'un en önemli simgelerinden Kız Kulesi'nde gerçekleştirdik. 2021 yılında başlayan, uluslararası restorasyon ilkeleri ve Bilim Kurulu rehberliğinde yürütülen çalışmalar 2023 yılında tamamlandı ve mayıs ayında açılışı yapıldı. Bu çalışma ile İstanbul'a Kız Kulesi'nden panoramik bir pencere açmış olduk" şeklinde konuştu.
Ersoy şunları kaydetti:
"2023 yılının ilk 9 ayında 75 adet eserin onarım ve restorasyonu tamamlanırken, yılsonuna kadar toplamda bu sayının 130'a çıkması öngörülmektedir. Osmanlı coğrafyasında 28 adet çalışmamız tamamlanmış olup, 13 proje ise devam etmektedir. Bunun yanı sıra 2023 yılında 20 bin ortaöğrenim, 7 bin 500 üniversite öğrencisine burs imkânı sağladık. Gelecek yıldan itibaren geçerli olmak üzere ortaöğrenim eğitim yardımı kontenjanları 40 bine, yükseköğrenim burs kontenjanları ise 10 bine çıkarılmıştır."
