Tipik bir yay burcu olarak seyahat tutkumun fakına varmak çok vaktimi almadı. Küçük yaşlardan itibaren valiz yapıp düşerdim yollara. O zamanlar rota genelde iki adım mesafede oturan teyzemlerin evi olurdu. Uzak şehirlere olan yalnız seyahatlerimi ise ancak ortaokul ve lise yıllarıma geldiğimde başarabildim. Seçtiğim şehirleri gezmek, farklı yerler görmek ve o coğrafyanın kültürünü anlamak tabii ki çok güzeldi. Ancak her zaman gittiğim yerlerde beni daha çok heyecanlandıran bir şey vardı; orada yiyeceğim yemekler... İşte bu gezilerden birinde tanıştım fondü (fondue) ile. Ancak ilk defa nerede ve kiminle yediğimi hatırlamıyorum. Tek hatırladığım zengin sunumu ve lezzeti ile beni umduğumdan daha çok etkilemesiydi. Oldukça pratik, lezzetli ve sosyal bir yemek oluşu ise fondüye olan sempatimi iki katına çıkardı. Tıpkı Karadeniz'de sininin ortasına konulup ekmek batırılarak hep beraber yenilen mıhlamanın daha aristokrat hali gibiydi fondue.
KULANILAN SIVININ AROMASI ÖNEMLİ
Hazırlaması ise oldukça kolay. Ama ufak tefek ustalık sırları da yok değil hani. Mesela ağzınıza atar atmaz almanız gereken ilk tat şüphesiz ki kullandığınız peynirlerin aroması: Emmental ve Gruyer. Ancak ikinci en baskın lezzet ise peynirleri eritmek için ihtiyaç duyduğunuz sıvının aroması olmalı. Yani, şarap, bira, tavuk suyu, sebze suyu veya süt. Bu sıvının hangisi olacağına ise, yanında servis edeceğiniz minik lezzetler ile karar verebilirsiniz. Mesela tütsülenmiş et, brüksel lahanası, brokoli gibi lezzetler şarap ile oldukça keyifli bir lezzet kombinasyonu yaratırken, kızarmış ekşi mayalı ve cevizli ekmek, elma ve beyaz kuşkonmaz ise bira ile oldukça dengeli bir lezzet profili oluşturuyor. Tercih size kalmış, damak tadınız o gün nasıl bir lezzet kombinasyonu isterse o yolu seçebilirsiniz. Bitmedi! Şimdi minik aromalar ile fondünüze son dokunuşları yapma vakti. Başlangıçta peynirlerini süt seçerek eritenler biraz muskat rendesi, beyaz biber ve tütsü paprika ile oldukça farklı bir tarz yakalayabilirler. Şarapta ise en çok yakışan ve geleneksek olanı sarımsak. Bir tutam safran ise hem renk hem de lezzetiyle misafirlerinizi etkilemenin en güzel yolu. Fondü denilince akla her ne kadar yukarıda bahsettiğim erimiş peynir karışımı gelse de farklı tarzları da yok değil. Mesela Japonya'da çok yaygın olarak tüketilen shabu-shabu, chop sticklere alınmış garnitürlerin sıvının içinde hareket ederken çıkardığı sesten ismini almış. Oldukça enteresan bir yemek. En az fondü kadar pratik, lezzetli ve keyifli. Masanın ortasında altında minik bir ateş yakılan oldukça aromatik ve lezzetli bir sıvı getiriliyor. Bu çoğu zaman et suyu olsa da tavuk, balık veya kuru mantarlarla lezzetlendirilmiş sebze suyu da olabiliyor. Yanında servis edilen garnitürler ise hemen hemen aynı. Et genelde çok ince dilimlenmiş ve çiğ olarak geliyor masaya ve hafif kaynayan sıvının içinde pişirilip yemeğin yanında servis edilen Goma (susam) sos veya Ponzu (ana bazını soya, sake ve mirinin oluşturduğu Japon mutfağının en temel asidik sosu) ile lezzetlendiriliyor. Fondü Bourguignonne'da ise ortadaki sıvının yerini kızgın yağ alıyor. Ufak küpler halinde kesilmiş etler, uzun çubuklarla yağın içinde istenilen pişirme derecesine gelene kadar pişirilip, yanında farklı soslar ile servis ediliyor. Genelde bernaise, köri ve barbekü sos en çok tercih edileni. Son olarak hafif bir tatlı olarak tüketilen çikolata fondue var sırada. Erimiş çikolatayla kaplamak için gerekli garnitürler ise, taze meyveler tercihen çilek, ve muz, marshmallow ve kızarmış hamurlar...
PEYNİR FONDÜE
MALZEMELER
1 tatlı kaşığı tereyağı
1 diş sarımsak
2 adet arpacık soğan
1 adet defne yaprağı
250 ml beyaz şarap
1/4 limon suyu
300 gr Emmental peyniri
300 gr Gruyer peyniri
1 çorba kaşığı Kirsch (kiraz likörü)
YAPILIŞI:
Orta kısık ateşte tereyağı eritin. Sarımsak ve arpacık soğanı renk almayacak şekilde 2-3 dakika soteleyin. Defne yaprağı, Şarabı ve limon suyunu ekleyip hafifçe kaynayana kadar bekleyin. Soğan, sarımsak ve defne yaprağını kevgir veya süzgeç yardımıyla sıvının içinden alın. Rendelediğiniz peynirleri yavaş yavaş tencerenin içine koyun ve tahta kaşık yardımıyla sürekli karıştırarak eritin. Tamamen eridikten sonra Kirsch ekleyin. Fondü garnitürü olarak tütsülenmiş antrikot ve hindi, biberli salam, kıtır ekmek, kornişon, kaynamış suda çok hızlı blanch edilmiş brokoli, bruksel lahanası, kuşkonmaz, ve fırında piştikten sonra ızgara edilmiş patates kullanabilirsiniz. Erittiğiniz peynirin katı hal almaması için sıcak tutmanız gerekli. Bunun için özel olarak tasarlanmış fondü setleri mevcut. (Fotoğraftaki fondue seti Create & Barrel)
