Emeklilik yaşı hem dünyada hem de Türkiye'de tartışmalara konu oluyor. Sistemin tıkanmaması için geç emeklilik öneren hükümetlere, 'mezarda emeklilik' teziyle karşı çıkılıyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı'nın (OECD) ortaya koyduğu tablo ise çarpıcı bir sonucu ortaya koyuyor. Tüm reformlara rağmen Türkiye'de emeklilik yaşı diğer OECD ülkelerine göre halen düşük görünüyor. Şu an işe girenler için kadınlarda 58, erkeklerde ise 61 yaşında emeklilik mümkün. Bu arada İzlanda, Norveç gibi ülkelerde yaş şartı 67'yi buluyor. Belçika, Hollanda, Almanya, İspanya'da 65 seviyesinde. Erkeklerde sadece Slovenya'nın üzerindeyken kadınlarda en genç emekli eden ülkeyiz.
40'LI YAŞLAR MÜMKÜN
1990'ların başında DYP-SHP koalisyonu sırasında popülist politikalarla emeklilik yaşı kadınlarda 38'e erkeklerde 43'e kadar düşürülmüştü. Bunun sonucunu 1999'dan sonra yaşanan krizlerde gördük. Alınan tedbirlerle yaş artırıldı. Fakat halen 1990'dan önce sigortalı olan erkekler ve 1995'ten önce sigortalı olan kadınlar 40'lı yaşlarda emekliye ayrılabiliyor. Buna göre 45-60 yaş arasındaki nüfusa baktığınızda 4 kişiden biri emekli maaşı alıyor. Erken emeklilik sosyal güvenlik açığıyla birlikte toplumsal etkilere de neden oluyor. Çalışan emekli sayısı artıyor. Araştırmalara göre her 3 emekliden biri iş hayatında. 55 yaş altına baktığımızda oran yükseliyor. Emekli olduktan sonra çalışanların büyük çoğunluğu erkek. Çalışan emekli erkeklerin yarısı kendi işinde devam ediyor.
ÇALIŞAN EMEKLİYE YÜZDE 10 ZAM
Çalışan, daha doğrusu kendi işini yapan emekliler için yakında müjde niteliğinde bir yasa çıkacak. Maaşlarından kesilen yüzde 15'lik Sosyal Güvenlik Destek Primi yüzde 10'a düşürülmüştü. Şimdi tamamı kaldırılacak. Böylece kendi işini yapan emeklilerin maaşına yüzde 10'luk bir katkı daha olacak.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
12 Temmuz 1999'da sigortalı oldum. Doğum nedeni ile 2003'te işten çıktım. 2004'te tekrar başladım. Nurcan SEZER
20 yıl 56 yaş ve 5975 gün gerekiyor. Eğer priminiz eksik ise doğum için ayrı kaldığınız süreyi borçlanarak prime eklersiniz.
08.10.1991 girişliyim. 08.05.1973 doğumluyum. Askerliğimi yaptım. 6033 iş günüm var. Burçin BEYOĞULLARI
25 yıl, 53 yaş ve 5600 gün gerekiyor. Priminiz ve yılınız tamam. Yaşı bekleyeceksiniz. Askerlik sigortadan sonra ise borçlanmaya gerek yok.
Babamın doğum tarihi 15.05. 1964. Sigorta başlangıcı 09.07.1981. Şu an 4055 günü var. Meryem UYMAZ
5075 güne ihtiyacınız var. Bunu askerlik borçlanması veya isteğe bağlı ile tamamlamanız gerekiyor. Her ikisi de uygun. Babanız tamamlayınca emekli olabilir.
1980 doğumluyum, 1996'da staj yaptım 2003'te sigortalı işe başladım. 4300 günüm var. Ulaş ERKAN
Stajda geçen süre emeklilik hesabından sayılmıyor. İşe giriş tarihinize göre 60 yaşında ve 7 bin prim günüyle emekli olursunuz.
MAAŞ KESİLMEZ
Eşim vefat etti. İki oğlum var, dul maaşı alıyorum. Sigortalı işe başlarsam maaşım kesilir mi? (İsmi saklı)
İşe başlamanız durumunda maaşınız kesilmez. Emekli olsanız da kesilmez. Ancak miktarı biraz düşer. Evlenirseniz maaş kesilir.
Hemen bildirin
5 yıldır bir akaryakıt istasyonunda çalışıyorum. Maaşımız yattıktan sonra mesaileri ve bir kısmını patrona ödüyoruz. Ne yapabiliriz? (İsmi saklı)
Hemen ALO 170'i arayarak durumu ihbar edin. İsminizi saklayabilirsiniz. Gereği yapılacaktır.
Tarih değişmez
1997 sigorta girişliyim. Geçen yıl SGK'dan yazı istedim ve tazminatımı aldım. Şimdi tekrar aynı iş yerinde çalışmaya başladım. Emekli olacağım tarihi değişir mi? Serkan GÜRBÜZ
Tazminat aldığınız için emekli olacağınız tarih değişmez. 57 yaş, 5900 gün primle emekli olursunuz.
Sorularınızı bekliyoruz
Sorularınızı bizesorun@ sabah.com.tr ve faruk. erdem@sabah.com.tr adresine gönderebilirsiniz. Ayrıca bize Twitter'dan @farukerdem adresinden ulaşabilirsiniz.
