Bağımsız Merkez Bankası'ndan ne anlıyoruz? Karar süreçlerinde kendi dinamikleri ve matematiği yatan, siyasi erk'in beklenti ve çıkarlarından bağımsız, ülkenin para politikasını yönetirken dilediğince özgür bir Merkez Bankası...
Kayıp yıllar diye tanımladığımız 1990'larda, Merkez Bankası'nın bağımlılık özrü yüzünden az çekmedik... Banka izinlerinden emisyon hacmine, Banknot Matbaası yönetiminden faiz- kur politikasına dek netameli her alanda, "bağımsız olamama" halinin ıstırabını yaşadık.
2001 kriz miladıyla Merkez Bankası, pek çok hastalığını geride bıraktı. Öncelikle Lira'mızı yeniledik ve ayıplı sıfırlarından kurtulduk. Derken, Merkez'i "Kuruluş Kanunu" 4'üncü maddesindeki tanıma taşıdık; "TCMB'nın temel amacı fiyat istikrarını sağlamaktır. Banka temel amacıyla çelişmedikçe ülkenin kalkınması için uygulanacak politikaları da desteklemeye çalışmaktadır."
Batı pazarlarında hem euro hem de durgunluğun çapraz ateşi altındaki ihracatçının feryadına rağmen, bu ilkeye sadık kaldık.
Aman "bağımsızlığa halel gelmesin" diyerek IMF'ye bile posta koyduk da Merkez'e ses çıkarmadık.
Japon Merkez Bankası'nın Japon Yeni'nde yaşanan hızlı değerlendirmeyi engellemek için dövize müdahalesinin detaylarını bu sayfalarda okuyoruz. Başkan Shirakawa; "piyasalara bol finansman sağlamaya devam edeceğiz" diyor ve ekliyor; "aşırı değerli YEN ile ülke ekonomisini tehlikeye atamazdık."
Hayret!... Bizde Merkez Bankası'nın bağımsızlığını "fetiş hale getiren Durmuş Lobisi", bu gelişmeye ne diyecek acaba?
Bağımsızlık, ihracata kur freni midir? Bağımsızlık, ülkenin ekonomik performansına çomak sokmak mıdır?
Ne kadar bağımsız olursa olsun Merkez Bankası, ülke çıkarlarından da bağımsız mıdır? İhracatın geleceğinden, Lira'nın gidişatından, rezervin akıbetinden bağımsız bir Merkez Bankası olabilir mi? Japonya örneği, bunun olamayacağını gösterdi.
Kuruluş kanunu "ülke kalkınması için uygulanacak politikalara desteği" emrediyorken "Er Ryan'ı kurtarmak" adına büyüme rekorunu feda mı edeceğiz?
Bağımsızlık fiyakasına bağımlı bir Merkez ile gerçek bağımsızlık olamıyor maalesef...