Sınırların net, gümrüklerin belirgin ve paranın kâğıt olduğu dönemde, belkide işler daha kolaydı. En azından olup biten daha iyi anlaşılıyordu.
Savaşı gerekçelendirirken "bağımsızlık-bağımlılık" noktasından tanımlayabiliyorduk. Şimdi küreselleşme var ve "karşılıklı bağımlılık" bildik ezberleri bozuyor. Sınırlar muğlak (NAFTA, BRIC), gümrükler kaybolmuş (AB), kağıt-altın para yerini elektron paraya bırakmış.
Balistik füzenin ucundaki nükleer başlık yerinde bugün herhangi bir bankanın ATM'si duruyor. Dünün kuralları dünde dahi zar zor işlerken küresel krizin ardındaki kaosta "kuralsızlık" kural olmuş, belirsizlikte yol almak ise zorunluluk halini almış durumda.
Dünün savaşları "ilan edilirdi" ve gideceğimiz cepheyi bilirdik. Dünün düelloları da Crono'nun ünlü tiradındaki gibi "katedralin arkasında sabah 5'te" net ve mert idi.
Artık savaş ilan etmiyor, savaşıyoruz. Düello yerini "pusu"ya bıraktı ve ekonomi, "savaşın yeni adı" oldu. Üstelik tüfek mermisi yerine şimdi elektron para kullanıyoruz.
İlan edilmemiş ancak yaşanan kur savaşında, IMF'nin uyarısını bu açıdan okuyunca ortaya çıkan durumu; "ihtiyatlı kötümserlik" tanımlıyoruz. 1929 Büyük Buhran'ın ardından zihinlerimiz çoktan değişmiş fakat alışkanlıklarımız devam ediyordu. Fikirlerin alışkanlıklara dönüşmesi, Dünya Savaşı ile oldu ve bugün tedavüldeki IMF, Dünya Bankası, DTÖ vs. kuruldu.
Küresel krizin söndürdüğü balonlar ve bozduğu ezberlerin "alışkanlıkla yansıyabilmesi" için "kur savaşı yeterli olur mu?" bilinmez.
Fakat bildiğimiz şudur ki bugün IMF, sıcak paradan kura müdahaleye dek acil tedbir çağrısı yapıyor; düşük faiz oranları, döviz rezervlerinin artırılması, daha sıkı mali politikaları vs..
Kural koyan ile kurala uyan ayırdında daima birkaç adım geride kalan Türkiye, diğer pek çok alanda bu tutumunu değiştiriyor, "küresel oyuncu alışkanlıkları" ediniyor.
Fakat ekonominin bu küresel savaş ortamında finans otoritemizin bırakın kural koymayı, IMF'nin dahi terk ettiği kurallara saplanıp kalabiliyor.
Hani krizin en fiyakalı ülkesiydik?
Kur savaşlarında IMF dahi yeni yollar öneriyor.
Peki bu yeni yolda, eski ayakkabıyla yürümek, doğru mu? Savaş bu ve pabuç pahalı beyler.
