Ticaret savaşı, kur barışı derken; küresel mali denetim ihtiyacı, yeni bir para sistemi arayışına hız verdi. Bundan 66 yıl önce Bretton Woods kasabasındaki konferans, bugün artık fiilen çökmüş para sistemini doğurmuştu.
Daha önce her ülkenin altın karşılığı bastığı para gitmiş, Dünya Savaşı zengini ABD'nin önerisiyle, "herkes parasını dolara, doları da altına bağlama" kararı alınmıştı.
Öneri, ABD'li White'a aitti. Kısaca, dolar monarşisi diyebileceğimiz sistem, her ne kadar 1971'de çökse de IMF, Dünya Bankası gibi kurumları doğurmuştu.
Küresel krizin geldiği noktada şimdi; kur savaşlarına çare aranıyor. IMF ve Dünya Bankası'nın yeni sürümleri için kafa patlatılıyor.
Uluslararası yeni para düzeni için şimdi, Bretton Woods'ta reddedilen Keynes'in planına yakın bir sistem önerisi var.
Keynes, "Bankor" adlı bir kaydî para ve uluslarüstü para düzeni kurulmasını savunuyordu.
Bugün dolar yerine önerilen sepet, bir bakıma Bankor benzeri bir işleve sahip olacak.
Neticede; dolar monarşisi yerine şimdi sepet (Dolar, Euro, Yen, Sterlin, Yuan) oligarşisi öneriliyor.
Bu finans oligarkları, sepet üzerinden diğer ülkelerin paralarını "altına" dayandıracak.
Artan ticaret hacmi yüzünden tek bir devletin veremeyeceği kadar genişleyen garantiyi, 5 ülkenin temsil ettiği sepet üstlenmiş olacak.
Peki bundan bize ne? Kural koyacak noktada olmayınca, kurala uymak zorunda kalıyorsunuz. Bretton Woods'un çocuğu IMF ile hâlâ boğuşuyoruz.
Bizler; ihracat katili sıcak para, düşük kur, parite kıskacında kendimizi hırpalayaduralım...
Yeni sistemin uluslarüstü finans jandarmaları, sepet oligarşisinin "kuralları" ile Türk Lirası'nın değerini "de facto" belirleyecek.
Kendi içine gömülmüş dikkatimizin "kaçırdığı" işte tam da budur; yeni bir dünya doğuyor ve bunu biz; bırakın tartışmayı, önemsemiyoruz bile.