Ahmed Rıza Kimdir?

Babası, devrin İngiliz kıyafeti modasına uygun giyindiği için "İngiliz" lakabıyla tanınmış Şûrâ-yı Devlet ve Âyan Meclisi üyelerinden Ali Bey, annesi ise ihtida etmiş Avusturyalı asil bir ailenin kızı Nâile Hanım'dır.

Ahmed Rızâ, Beylerbeyi Rüşdiyesi'ni bitirdikten sonra Mahrec-i Aklâm'a, daha sonra Galatasaray Mekteb-i Sultânîsi'ne devam etti. Annesinin tesiriyle küçük yaştan itibaren Batı kültürüyle yetişti, özel hocalardan dersler aldı. Bu arada şiire merak sardı ve henüz on beş yaşında iken birkaç şarkısı bestelendi. Küçüklüğünde astım hastalığına yakalandığından, çocukluğu Vaniköy sırtlarındaki çiftliklerinde avcılık yapmak ve bahçe işleriyle uğraşmakla geçti. Memuriyete Bâbıâli Tercüme Odası'nda başladı. Daha sonra istifa ederek Antalya'da sürgünde bulunan babasının yanına gitti. Anadolu'ya yaptığı bu gezide yakından gördüğü köylünün sefaleti onu, bunun sebeplerini araştırmaya yöneltti. Bu durumun, tarımın geriliğinden ileri geldiği düşüncesiyle Fransa'ya gidip ziraat öğrenimi yapmaya karar verdi. Paris'te üç yıl içinde Grignon Ziraat Mektebi'ni bitirdi ve uzman ziraatçı olarak yurda döndü (1884). Ziraat Nezâreti'nde bir memurluğa tayin edildi. Burada, devrin yeni ziraat makinelerini kullanarak bir işletme kurmaya çalıştıysa da başaramadı. Köylünün geri kalışının, onların modern tarım metotlarını bilmeyişlerinden ileri geldiği kanaatiyle Ziraat Nezâreti'nden ayrılarak Maarif Nezâreti'ne geçti. Niyeti, eğitim yoluyla köylünün aydınlanmasına çalışmaktı. Önce Bursa Mülkî İdâdî müdürlüğüne, ardından da Bursa Maarif müdürlüğüne tayin edildi. Dört yıl sonra bu alanda da bir şey yapamayacağını görerek istifa etti (1887) ve Antalya'ya babasının yanına gitti. Fransız İhtilâli'nin yüzüncü yıl dönümü münasebetiyle tertiplenen milletlerarası sergiyi ziyaret bahanesiyle Paris'e gitti (1889) ve orada kaldı.