Ali b. Ebür-Rical Kimdir?

Batı ilim âleminde Abenragel ve Albohazen adlarıyla tanınır. Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. İspanya'nın Kurtuba şehrinde veya Kuzey Afrika'da doğduğu rivayet edilir. Tunus'ta yetişmiş, Kayrevan sarayında Zîrî Emîri Muiz b. Bâdîs'in hocası ve müneccimi olmuş, aynı zamanda devlet idaresinde de önemli görevler yapmıştır. Muizz'in sarayının önde gelen şairlerinden İbn Reşîḳ'i himayesine aldığı ve onun da el-ʿUmde fî mehâsini'ş-şir ve âdâbih adlı ünlü eserini kendisine ithaf ettiği bilinmektedir.

Ali b. Ebü'r-Ricâl'in en önemli eseri, astrolojinin ana konuları üzerine düzenlenmiş sekiz kitaptan oluşan Kitâbü'l-Bâri fî ahkâmi'n-nücûm adlı büyük ansiklopedidir. Çeşitli kütüphanelerde birçok yazması bulunan eser, 1254 yılında Castilla-León Kralı X. Alfonso için Yehuda ben Moşe tarafından eski İspanyolca'ya ve bundan da çeşitli zamanlarda Latince, İbrânîce, eski Portekizce ve diğer bazı Batı dillerine tercüme edilmiştir. Ali b. Ebü'r-Ricâl'in bundan başka Urcûze fi'l-kazâye'n-nücûmiyye adlı eseri ile bu eserin Ahmed el-Kunfüz el-Kostantinî tarafından yapılan şerhinin de birçok kütüphanede yazmaları bulunmaktadır. Kitâbü'l-Bâri'de zikrettiği üç eserinden astrometeorolojiye dair Urcûze fî delîli'r-rad'ın bir tek yazması mevcut olup (Rabat D 1683) Kitâbü'r-Rumûz adlı eseriyle Hallü'l-ukad ve beyânü'r-rasad adlı zîci kayıptır.

Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi