Ali Baş Hanbe Kimdir?

Türk asıllı bir ailedendir. Tunus'ta Zeytûne Üniversitesi'nde öğrenim gördükten sonra Paris'te hukuk tahsilini tamamladı ve avukat olarak yurduna döndü. Tunus'ta Fransız hâkimiyetine karşı halkın uyandırılması için, Jön Türkler'den ilham alarak 1906'da Tunusü'l-fetât (Genç Tunus) hareketini başlattı. Fransız emperyalizmine karşı mücadele hareketinin öncüsü olan Ali Bâş Hanbe, bu gayesini gerçekleştirebilmek için arkadaşları ile birlikte Le Tunisien adıyla haftalık bir gazete çıkardı (1907). 1909'da Arapça olarak da çıkmaya başlayan bu gazete ile Tunuslular'ın meşrû haklarını savunmayı ve hür fikirleri yaymayı gaye edindi; böylece Kuzey Afrika'yı birleştirmeye çalıştı. 1911'de İtalyanlar'ın Trablusgarp'ı işgallerine karşı Tunuslular'ı mücadeleye sevkettiğinden Fransızlar tarafından tutuklandı ve daha sonra sürgün edildi. Bir süre sonra İstanbul'a giderek bazı idarî görevler aldı. 1916'da Hariciye Nezâreti'nde çalıştı ve sadâret müsteşarlığına kadar yükseldi. İstanbul'da bulunduğu sırada da memleketindeki kurtuluş hareketleriyle ilgisini sürdürdü. Ekim 1918'de İstanbul'da öldü.

Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi