Hîre Meliki Nu'mân b. Hayye'nin soyundan gelmektedir. Hz. Ömer, bu özelliği dolayısıyla mensup olduğu Tay kabilesi arasında saygınlığı bulunan Ebû Zübeyd'i, hıristiyan oluşuna bakmadan kabilesinin vergilerini toplamakla görevlendirmiştir. Câhiliye döneminde çeşitli devlet adamlarını, özellikle Acem şahlarını sık sık ziyaret etmesi ve onların hayat hikâyelerini iyi bilmesi sebebiyle Hz. Osman da kendisine değer verir ve meclisinde bulunmasını isterdi. Ebû Zübeyd, Hz. Osman'ın Kûfe valisi ve anne bir kardeşi olan Velîd b. Ukbe ile dostluk kurmuş ve bir süre onun yanında kalmıştır. Ebû Zübeyd'in Velîd'in nedimi olduğu, birlikte içki içtikleri ve bu yüzden Velîd'in görevinden azledildiği söylenmektedir.
Eski kaynakların çoğu Ebû Zübeyd'in hıristiyan olarak öldüğünü kaydetmekte, fakat Taberî, Hz. Osman devrinde Velîd b. Ukbe'nin yanında İslâmiyet'i kabul ettiğini ve iyi bir müslüman olduğunu belirtmektedir. Ayrıca Nûrî Hammûdî el-Kaysî, Ebû Zübeyd'in bazı kasidelerinde samimi bir müslüman ve İslâm'ın savunucusu olarak göründüğünü, diğer hıristiyan şairlerin aksine onun şiirlerinde hıristiyanlığını destekleyecek unsurların bulunmadığını söyler.
150 yıl yaşadığı rivayet edilen Ebû Zübeyd, 62 (681-82) yılı civarında Kûfe'de veya Rakka'da ölmüştür.
Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi