Edib-i Pişaveri Kimdir?

1260'ta (1844) bugün Pakistan sınırları içinde kalan Peşâver (Pîşâver) civarında doğdu. Seyyid Şah Baba adıyla tanınan babasının ünlü sûfî Şehâbeddin es-Sühreverdî'nin (ö. 632/1234) soyundan geldiği rivayet edilir. İlk öğrenimini yaptığı sırada babası ve akrabalarından bir kısmı İngilizler'le Afgan kabileleri arasındaki savaşta öldürüldü. Annesinin ısrarı üzerine gittiği Kâbil'de tanınmış bazı bilginlerin öğrencisi oldu. İlk öğrenimini Kâbil'de tamamlayan Edîb Gazne'ye giderek meşhur şair Senâî'nin türbesinin bulunduğu Bâğ-ı Fîrûze'de iki buçuk yıl kaldı ve meşhur âlimlerden ders aldı. Oradan ayrılıp bir süre Herat ve Türbet-i Câm'da kaldıktan sonra Meşhed'e gitti. Meşhed'de Mirza Abdurrahman ve Gulâm Hüseyin gibi hocalardan riyâziye okudu ve edebî ilimlerle ilgili dersler aldı. 1287'de (1870) Sebzevâr'a geçti; şehrin ünlü bilginlerinden Hâdî-i Sebzevârî'den ve onun oğlu Molla Muhammed'den faydalandı. Sonra Meşhed'e döndü. Burada Mirza Ca'fer Medresesi'nde müderris oldu ve bilginler çevresinde Edîb-i Hindî diye anıldı. 1884'te Tahran'a gitti; Nâsırüddin Şah tarafından iyi karşılanan Edîb ölümüne kadar Tahran'da yaşadı. 3 Safer 1349'da (30 Haziran 1930) burada vefat etti ve Şeyh Abdülazîm Mezarlığı'nda İmamzâde Abdullah'ın türbesine gömüldü.

Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi