Haberlerde ne zaman 'en' ve 'ilk' gibi nitelemeler görülse, itirazlara kapı açılır. Okurların bu konularda fikri bol. Yine böyle oldu. Bu kez soru: Anadolu'nun en eski camisi hangisi?

SABAH web sitesinde yer alan, turizmle ilgili bir bölümde, Hatay ilinde yer alan Habib-i Neccar Camisi'nin Türkiye'deki ilk (en eski) cami olduğu belirtilmiş.
Ama okurumuz Selim Çağlayan'ın bu bilgiye itirazı var.
"Küçük bir araştırma ile ilk caminin Diyarbakır'daki Ulu Cami olduğunu tespit etmeniz mümkün" diyor.
Yazılı kaynakları taradık.
Bu konuda bilgiler kısıtlı.
Vikipedia'da her iki cami hakkında bilgiler var.
Diyarbakır Ulu Cami ile ilgili orada şunlar yazılı:
"Anadolu'nun en eski camisidir. 639 yılında Diyarbakır'a egemen olan müslüman Araplar tarafından şehrin merkezindeki en büyük mabedin (Martoma Kilisesi) camiye çevrilmesiyle oluşturulmuştur. Daha sonra 1091 yılında Büyük Selçuklu Hükümdarı Melikşah'ın buyruğu ile büyük bir onarım gördüğünü, değişik dönemlerde birçok kez onarım ve eklentilerle bugünkü şeklini aldığını kitabelerinden öğrenmekteyiz. Erken islam döneminin ünlü Şam Emeviye Camisi'nin (benzerliklerden dolayı) Anadolu'ya yansıması olarak yorumlanan Diyarbakır Ulu Cami, İslam aleminin 5. Harem- i Şerifi olarak kabul edilmektedir. Ayrıca camide sibernetiğin babası olarak kabul edilen ünlü bilgin El Cezeri'nin yaptığı güneş saati bulunmaktadır."
Antakya'daki Habib- i Neccar Camisi ile ilgili olarak aynı kaynak şu bilgileri vermekte:
"Antakya'da bulunan tarihi cami. Anadolu'da yapılan ilk cami olarak bilinir. Cami Roma dönemine ait bir pagan tapınağının üzerine inşa edilmiştir. Günümüzdeki cami Osmanlı dönemi eseridir, etrafı medrese odaları ile çevrilidir. Avlusunda 19. yy eseri bir şadırvan bulunur. Caminin kuzeydoğu köşesinde İsa'nın havarilerinden Yunus (Yuhanna) ve Yahya(Pavlos) ile onlara ilk inanan ve şehit edilen ilk kişi olan Antakyalı Habib-i Neccar'ın türbesi bulunur. Antakya şehri, İslam Devleti'nin lideri Halife Ömer'in komutanlarından Ebu Ubeyde Bin Cerrah tarafından 636 yılında fethedildiği dönemde fethin simgesi olarak, Habib-i Neccar ve İsa'nın iki havarisinin mezarının bulunduğu yerde, bir cami inşa edilmiştir. 1098 yılında Haçlılar 'ın eline geçen ve 1099'da Antakya Prensliği halini alan şehri Memluk Sultanı Melik Zahir Baybars fethedince camiyi yeniden yaptırmıştır."
Başka yazılı kaynaklarda Ulu Cami inşaat tarihi 636 olarak da verilmekte.
Eldeki güvenilir bilgilerin yetersizliği nedeniyle kesin bir yargıya varmak hayli zor, ama şu açık: Her iki mabed de Anadolu topraklarının en eski camileri, zira hemen hemen aynı yıllarda yapılmışlar.