Kıptiler'den vicdan ve din özgürlüğü talebi

Mısır "İslami" kimliğiyle tartışılsa da Arap dünyasının 75 milyonluk lider ülkesinde 10 milyon da Kıpti Hıristiyan yaşıyor. Kıptiler eğitimli ve zengin kesimi oluşturuyor ve ekonomide önemli rol oynuyor. Son dönemde Müslüman Kardeşler'in yanısıra Radikal İslamın giderek güç kazanması Mısır'da en fazla Hıristiyanları kaygılandırıyor. Çünkü Kiliselere yönelik saldırılar giderek artıyor ve iç barışı da tehdit ediyor. Kıpti Ortodoks Kilisesinin Başpiskoposu ve Papa Vekili Bakhimios'dan randevu istediğim zaman doğrusu umutlu değildim. Çünkü saldırılara rağmen yıllardır sessizliğini bozmadı. Ama Başpiskopos görüşmeyi kabul etti. Hem de dünya basınında ilk kez bir Türk gazeteciye konuştu. Bakhimios, söyleşimiz sırasında hem Mısır hem de Ortadoğu'da barış için çok önemli mesajlar verdi. Aslında ne de parlamentoda Müslüman Kardeşler'in çoğunluğu elde etmesinden ne de Cumhurbaşkanlığı koltuğuna "İslami" birinin oturmasından fazla kaygılı görünmüyordu. Ama yeni dönemde demokratik ve çağdaş Mısır'ın kurulması için Anayasa ve yasaların önemini ısrarla vurguladı. İlk çağrısı Anayasa ve yasalarda din, vicdan özgürlüğüyle Hıristiyanların dini hak ve geleneklerin korunması yolunda oldu. Papa vekili, "Mısır dünya medeniyetinin beşiğinde lider bir ülkedir. Çağdaş bir ülkede de din ve vicdan özgürlüğü ve insan hakları güvence altına alınmalıdır" diye konuşmaya başladı ve "Biz de mevcut Anayasanın Şeriata atıf yapan 2. maddesinde Hıristiyanların dini haklarının güvence altına alınmasını ve maddeye bir ek yapılmasını talep ediyoruz" diye ekledi.

EBULFUTUH VE MUSA
Aslında Kıptilerin bu talebini kabul ettiğini bana ilk söyleyen Liberal İslam kimliğiyle aday olan Ebulfutuh oldu. Daha sonra da Amr Musa'ya da konuyu açınca Anayasanın 2. maddesine bir ek yapılmasını kabul ettiğini gördüm. Yani ikisi de Hıristiyanlara güvence vermeyi baştan kabul ettiler. Bu durumda Yeni Anayasanın Hıristiyanlar açısından güvenceleri içereceği kesin gibi. Ancak sorun Anayasayla bitmiyor. Kiliselere yönelik saldırıların artması Hırıstiyan toplumunu tedirgin ediyor ve barışı tehdit etmeye devam ediyor. Nitekim Başpiskopos sohbetimiz sırasında Hıristiyanlar ve Müslümanlar arasındaki barışın korunmasının ısrarla altını çizdi ve şöyle dedi: "Biz de bu topraklarda doğduk ve büyüdük. Biz de Müslüman kardeşlerimiz gibi Mısır'ı yürekten seviyoruz. Mısır Ortadoğu'nun lider ülkesidir. Barışın korunması Ortadoğu'yu da etkileyecektir. Biz vatandaşlarına eşitlik sağlayan sivil ve demokratik bir Mısır istiyoruz. Yani "Hükm-ü Medeni" (Arapça söyledi) bir yönetim istiyoruz." Bakhimios Kiliselere yönelik saldırılardan büyük kaygı duyduğunu anlatırken şöyle konuştu: "Ordu ve polisle konuştuğumuz zaman onlar da bizim gibi saldırıların kabul edilemez olduğunu söylüyorlar ama söylemek yetmiyor. Güvenliğimizin sağlanması gerek. Hırıstiyanlar tarih boyunca birçok zorluklar yaşadı ama hep barışçı yollarla sorunları aştık. Biz hayatımızın Tanrı'nın elinde olduğuna inanıyoruz ama modern bir ülkede Kiliselere saldırılar kabul edilemez. 7000 yıllık bir medeniyeti olan Mısır'ın böyle bir döneme girmeyeceğini umuyorum."

"BİZ KAFİR DEĞİLİZ"
Sohbetimiz derinleştikçe Bakhimious, Hıristiyanların geçmişte de ayrımcılıkla karşılaştıklarından yakındı. "Müslüman kardeşlerimizle İngilizlerden bağımsızlığımızı almak için mücadele ettik" diye anlatmaya başladı ve şöyle devam etti: "Bağımsızlık mücadelesinde İngilizlerin Malta'ya sürgüne gönderdiği 5 Mısırlıdan ikisi Hıristiyan, üçü Müslümandı. Bağımsızlık savaşını omuz omuza verdik. O zaman neden parlamentoda Hıristiyan milletvekili yok. Neden devlet yönetiminde Hıristiyanlara yer verilmiyor. Son dönemde Mısır'ın Müslüman ülke olduğunu savunan birçok islamist parti sahneye çıktı. Bizim varlığımızı görmezden geliyorlar. Selefiler bize "Küffar" (kafir) diyorlar. Şiddetle reddediyoruz. Tanrı'ya inanan kim olursa olsun "Küffar" olmaz biz 2000 yıldır Tanrı'ya inanıyoruz. Herkesi karşılıklı saygılı olmaya çağırıyorum." Papa vekilinin en önemli çağrısını ise sandıktan çıkacak Yeni Cumhurbaşkanı'naydı. Bakhimios "Kim olursa olsun Hıristiyan Başkan Yardımcısı ataması çağrısı yapıyorum. Eğer atarsa barışa büyük hizmet edecek" diye sözlerini noktaladı.. Kısacası Mısır'da iç barışı korumak yeni Cumhurbaşkanının en önemli misyonu olacak gibi...

Mübareksiz Mübarek rejimi isteyenlerin şansı var mı?
Bir İlkokul öğretmeni olan Hasan el-Benna 84 yıl önce Modern İslam toplumu yaratmak için Kur'an ve Sünnet'in kılavuzluğuna dönülmesini savunduğu zaman bugünleri hayal etti mi acaba? Ya 1952'de Kral Faruk'u askeri darbeyle deviren Cemal Abdül Nasır, Müslüman Kardeşler'e baskı yapmaya başlamasaydı ne olurdu? Tabii ki tarihi yeniden yazamayız ama gerçek olan şu ki, Arap dünyasının "Laik" Liderleri, siyasal İslamın yayılmasını önlemek için 60 yıl uğraştılar ama başaramadılar Efsanevi lider Nasır'ın estirdiği milliyetçilik fırtınasıyla 3 savaşı kaybeden Mısır, sadece moral olarak sarsılmadı ama yoksullaştı da... Nasır'dan sonra gelen Enver Sedat, Camp David anlaşmasını imzalayıp Mısır'ı kurtarmaya çalıştı ama bedelini anlaşmaya karşı çıkan Müslüman Kardeşler'in intihar saldırısıyla ödedi. Başkanlık koltuğuna oturan Mübarek ise yoksullukla savaşacağı yerde Müslüman Kardeşler'in liderlerini hapislerde süründürerek kahramanlar yarattı.Ve baskı arttıkça halk yoksulluk batağından kurtuluşu Siyasal İslam'da gördü. Bu arada Kardeşler de akılcı bir stratejiyle köy köy örgütlendi ve devletin zaaf içinde olduğu yerlere gıda yardımı ve sağlık hizmeti götürerek iyice büyüdü . HHH Mübarek'in ardından Kahire'ye gittiğimde cemaat çoktan kâbus olmaktan çıkmaya başlamıştı. Hatta ABD ve orduyla da adeta gizli bir ittifaka yöneldiğini ve yavaş yavaş yönetimi alma stratejisi uyguladığını görmüştüm. Cumhurbaşkanlığı seçimlerine beş kala yeniden Kahire'ye gittiğimde ise yönetime bile gelmeden Müslüman Kardeşler'in içinde iktidar kavgası başladığını gördüm. Ebulfutuh'un 35 yıl sonra onlardan kopup Cumhurbaşkanı adayı olması Kardeşler'i sarsmıştı. Katı şeriatçı Selefilerin de Parlamento seçimlerinde yüzde 25 oy alması stratejilerini daha da sarsmıştı. İlk turdan Ebulfutuh ve Amr Musa çıkacak gibi! Ama 10 milyonu Hıristiyan olan halk sandığa giderken hâlâ yüzde 50 kararsız vardı. Yani Hıristiyanlar sandıkta kilit rol oynayacak. Kıpti Hıristiyanlar'ın Papa vekili Bakhimios'la bu konuları konuştum.

Erdoğan'a hayranlar model ülke Türkiye
Mısır'da cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi ABD'nin önde gelen düşünce kuruluşlarından Brookings Enstitüsü'nce gerçekleştirilen bir ankete göre, Mısırlıların yüzde 63'ü, dünya liderleri arasında en çok Başbakan Tayyip Erdoğan'a hayranlık duyuyor. Anket, halkın yarısından fazlasının da, Mısır'a model olarak Türkiye'yi tercih ettiğini de gösterdi. Ankete katılanlardan Mısır'a model olarak Suudi Arabistan, Türkiye, İran, Malezya, Fas ve Tunus'tan oluşan 6 Müslüman ülke arasında bir seçim yapmaları istenmesi üzerine yüzde 54'ü Türkiye'yi, yüzde 32'sini ise Suudi Arabistan'ı tercih etti. Aynı anket, "liberal İslamcı" olarak nitelendirilen, Cumhurbaşkanlığı yarışındaki en güçlü iki adaydan Ebulfutuh'un yüzde 32'lik oy ile önde gittiğini de ortaya koydu. Futuh'un rakibi eski Dışişleri Bakanı Amr Musa ise, katılımcıların yüzde 28'sinin desteğini elde etti. ANKA