Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, soruşturma ve davaların tamamlanma sürelerinin önceden ilan edilmesini öngören "Yargıda Hedef Süre" uygulamasına ilişkin cumhuriyet başsavcılıkları ve mahkemelere yazı gönderdi.
Bakan Gül'ün imzasıyla iletilen yazıda, Adalet Bakanlığının uzun süredir çalışmalarını yürüttüğü "Yargıda Hedef Süre" uygulamasının pazartesi başlayacağı bildirildi.
Yazıda, anayasada ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde (AİHS) yer alan adil yargılanma hakkına ilişkin hükümler hatırlatıldı.
Adil yargılanma hakkının en önemli unsurlarından birinin yargılamanın makul süre içerisinde bitirilmesi ilkesi olduğuna işaret edilen yazıda, yargılamanın bir an önce sonuçlandırılması suretiyle hak ihlaline yol açılmaması için birçok ülkede farklı alanlarda çalışmalar yürütüldüğü anlatıldı.
Bu çalışmalardan birinin de tüm yargı paydaşlarının işbirliği ile yürütülmesi gereken "Yargıda Hedef Süre" uygulaması olduğunun belirtildiği yazıda, uygulamanın zaman planlamasını, planlamaya uyumun takip edilmesini ve denetim mekanizmasının oluşturulmasını gerektiren bir sistem olduğu bildirildi.
Yazıda, bu uygulamanın, makul sürede yargılama ilkesine hizmet edeceği, öngörülebilir bir yargısal süreç sunarak şeffaflık ve kamuoyu denetimini de sağlayacağı kaydedildi.
Hedef sürelerin, yargısal süreçlerin iyileştirilmesi için öngörülmüş idari bir düzenleme olduğu ifade edilen yazıda, Türkiye'de yargıya olan güveni güçlendirmek, mahkeme ve Cumhuriyet başsavcılıklarının etkililiğini ve verimliliğini artırmak, soruşturmaya başlandığında veya dava açıldığında tarafların yargılamanın ne zaman tamamlanacağını bilmelerini sağlamak amacıyla çalışmalar yapıldığı anımsatıldı.
Yazıda, hedef sürelerle ilgili ilk derece mahkemelerinde görev yapan hakim ve savcıların, Yargıtay, Danıştay, Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) ile Türkiye Barolar Birliği temsilcilerinin, akademisyenler ve avukatların katıldığı, yaklaşık 80 kişiden oluşan bir çalışma komisyonu oluşturulduğu bildirildi.
Komisyonun, hukuk yargılaması, ceza yargılaması ve idari yargı çalışma alt grupları halinde faaliyet gösterdiğinin anlatıldığı yazıda, adli istatistiklerde gösterilen ortalama soruşturma, kovuşturma veya yargılama sürelerinin, fiilen görev yapan hakim ve Cumhuriyet savcısı sayısının, mahkeme, hakim veya Cumhuriyet savcısına düşen derdest dosya sayısının veya puanının, soruşturma ve yargılama usul kurallarının dikkate alınarak hedef sürelerin belirlendiği vurgulandı.
HEDEF SÜRELER TAKİP EDİLECEK
Hakim ve Cumhuriyet savcılarının Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sisteminden (UYAP) her bir dava ya da soruşturma için öngörülen hedef süreleri görebileceğinin anlatıldığı yazıda, hakim ve savcıların UYAP üzerinden hedef sürelere ilişkin aşamaları takip edebileceği ifade edildi.
Yazıda, her bir davanın duruşma ortalama süresi ve sayısı, bir dosyanın tebligatta geçen ortalama süresi, bir dosyanın bilirkişi incelemesinde geçirdiği ortalama süre, talimat dosyalarının ortalama yerine getirilme süreleri gibi istatistiki verilerin de sistem üzerinden elde edilebileceği aktarıldı.
Sistem üzerinden hedef süresi aşılan dosyalarla ilgili ise gecikme nedenlerinin girileceğinin ifade edildiği yazıda, böylece yargılamaları uzatan nedenlerin tespit edilebileceğine işaret edildi.
"ŞEFFAFLIK VE KAMUOYU DENETİMİ SAĞLANACAK"
Soruşturmanın ve davanın taraflarına hedef sürelerin 1 Ocak 2019'dan itibaren tebliğ edileceğinin kaydedildiği yazıda, bu sayede tarafların soruşturmanın, davanın ne kadar sürede tamamlanabileceğini öğreneceği belirtildi. Yazıda, 1 Ocak 2019'a kadar geçen süre içerisinde uygulamada tespit edilen eksikliklerin giderileceği vurgulandı.
Uygulamanın, makul sürede yargılama ilkesinin en iyi şekilde gerçekleştirilmesini sağlayacağına işaret edilen yazıda, uygulamayla öngörülebilir bir yargısal sürecin sunulacağı, şeffaflık ve kamuoyu denetiminin de sağlanacağı bildirildi.
