Dünyada salgın haline gelen corona virüsünün Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilmesi ile beraber bu terimin ne anlama geldiği araştırılıyor. Şimdiye kadar birçok insana bulaşan ve ölümlere sebep olan corona virüsünde korkunç rakamlara ulaşıldı. İlk olarak Çin'in Vuhan bölgesinde ortaya çıkan ardından tüm dünyaya yayılan salgın hastalık hastanelerde doktorlar tarafından kontrol altına alınmaya çalışıyor. Geçmişte pandemik hastalık olarak ilan edilen salgın hastalıklar arasında kolera, influenza, tifo, domuz gribi ve kara veba gibi hastalıklar yer alıyor. Hem ülkemizde hem dünyada bazı hastaneler pandemi hastanesi olarak ilan edildi. Peki hangi hastaneler pandemi hastanesi oldu? Pandemi nedir, ne demek?
Dünya Salgın Örgütü'nün corona virüsü pandemi ilan etmesiyle 'pandemi' kelimesinin anlamı merak edilmeye başlandı. Bununla birlikte ülkemizde görülen vaka sayısına bağlı olarak Sağlık Bakanlığı tarafından bazı hastaneler pandemi hastanesi ilan edildi. İşte 'Pandemi nedir? Hangi hastaneler pandemi hastanesi oldu? Sorularının yanıtı…
En basit tanımıyla dünyada eşzamanlı olarak çok yaygın bir şekilde çok fazla sayıda insanı tehdit eden bulaşıcı hastalıklara verilen isim.
2009 yılında domuz gribi, pandemik hastalık ilan edilmişti. Uzmanlar, domuz gribi nedeniyle yüz binlerce kişinin hayatını kaybetmiş olabileceğini söylüyor.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) tanımlamasına göre, bir hastalığın pandemi olabilmesi için kabaca üç kriter aranıyor:
Yeni bir virüs olması
İnsanlara kolayca geçebilmesi
İnsandan insana kolay ve sürekli bir şekilde bulaşması
Bir hastalık veya tıbbi durum sadece yaygın olması ve çok sayıda insanın ölümüne yol açması nedeniyle pandemi olarak nitelendirilemez, aynı zamanda bulaşıcı olması gereklidir. Örneğin, kanser, insanlarda çok sayıda ölüme sebep olan bir hastalık olmasına rağmen bulaşıcı olmadığı için pandemi olarak adlandırılmamaktadır. (Bazı kanser türlerinin bulaşıcı etmenler tarafından ortaya çıkabildiği unutulmamalıdır).
Pandemi hastanelerinde, pandemi hastalarına ayrılan bir klinik ve bir yoğun bakım ünitesi belirlenecek ve bu vakalar için rezerve edilecek. Vaka sayısının artması durumunda diğer yoğun bakım ünitesi ve servislerin hangi sıra ile ayrılacağı belirlenecek. Tedavisi başlayan ve devam etmesi gereken hastaların bulunduğu, onkoloji-hematoloji ve radyasyon onkoloji klinikleri, organ nakli klinikleri ve kemik iliği nakil merkezlerindeki yataklar mümkün olduğu kadar normal kullanılmaya devam edilecek.
Pandemi hastanelerinde, Kovid-19 tanısı alan hastalar dışındaki hastaların hangi servis ve yoğun bakımlarda izleneceği belirlenecek.
Pandemi hastanelerinin yetersiz kaldığı yerlerde 2. basamak erişkin yoğun bakım ünitesi bulunan hastaneler de pandemi hastanesi olarak hizmet verecek şekilde organize edilecek.
Pandemi hastalarına ayrılan klinik ve yoğun bakım yataklarına gidiş güzergahı belirlenecek ve bu güzergah üzerinde gerekli tedbirler alınacak.
Pandemi hastanelerinde gerek klinik gerekse ameliyathane ve doğumhanelerde çalışacak personelin vardiyalar şeklinde isimleri ve unvanları belirlenecek.
Pandemi hastanelerinde, Kovid-19 ile enfekte vakaların cerrahi müdahalelerinin yapılabildiği 1 ameliyathane odası ve kadın hastalıkları ve doğum kliniklerinin olduğu hastanelerde enfekte gebelerin doğum yapabilecekleri 1 doğum odasının belirlenmesi ve rezerve olarak tutulması gerekecek.
Pandemi hastanesinin başhekimi, mesul müdürü, normal işleyişini aksatmayacak şekilde klinik yatakların, yoğun bakımların, ameliyathanenin kullanılması ve personel görevlendirilmesi konusunda tam yetkili olacak.
İl Sağlık Müdürleri tüm sağlık tesislerindeki gerekli personelin il içinde yer değişikliğini yapmaya tam yetkili olacak.
Kovid-19 tanısı konulan hastaların müracaat ettiği pandemi hastanesi olmayan il, ilçe hastaneleri bu hastaların sevk algoritmasında belirlenen hastaneye gerekli önlemleri alarak sevkini gerçekleştirecek. Hastaların sevki il içi veya il dışı 112 Komuta Kontrol Merkezleri tarafından koordine edilecek.
Corona virüsle mücadele kapsamında Türkiye genelinde kamu - özel ayırmaksızın her hastane pandemi hastanesi ilan edildi. Corona virüs belirtileri taşıyan bir hasta, hastaneye gittiğinde hemen özel olarak ilgilenilecek ve gerekli işlemler uygulanacak. Corona virüs testlerinin kesinlikle ücretsiz olduğunu da Bakan Koca açıklamıştı.
