UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan ve her yıl binlerce kişinin ziyaret ettiği Türkiye- Ermenistan sınırındaki Ani Ören Yeri, bugünlerde sessizliğini koruyor. Sınırdaki Ocaklı köyüne asılan dev Türk bayrağının ardından Ermeniler de kendi bölgelerine hem kendi hem de Rusya'nın bayrağını astı.
Bedir ALTUNOK-SABAH
Ermenistan'ın sıfır noktasında açıklamalarda bulunan Kültürel Miras Uzmanı ve Tarihçi Faruk Torunoğlu, henüz Sovyetler Birliği (SSCB) dağılmadan 1990 yılından başlayan görüşmelerin ardından, 1994 yılından itibaren Ermenistan'ı Rus askerlerinin koruduğunu söyledi. Ani ören yerinden Ermenistan'a bakıldığında zaman zaman sınırda görevli Rus askerlerinin görüldüğünü belirten Faruk Torunoğlu, "Ermenistan sınırında güvenlik kulelerini görmekteyiz.
Kulelerin yanında da iki adet bayrak var. Bunlardan biri Ermenistan diğeri Rusya bayrağıdır. Bunun sebebi de şudur; 1918'de bağımsızlığını ilan eden Ermenistan, 1922'den sonra Azerbaycan gibi SSCB'nin bir parçası olmuştur ve 1991 yılında bağımsız olmuştur. Ermeniler bağımsız olmadan önce, 1990'dan sonra Ruslarla birtakım anlaşmalar yapmıştır. 2007 yılına kadar süren bu anlaşmalarda Rusya ile Ermenistan arasındaki güvenlik anlaşmalarını görüyoruz. Ayrıca iki devletin stratejik ortak olduğu da vurgulanıyor. Bu anlaşmalar itibariyle özellikle Gürcistan'dan Ruslar askerlerini çekmesiyle birlikte bu bölgedeki askeri birliklerini Ermenistan sınırlarını içine kurmuşlardır. Rusya, burada 102'nci üssünü bulundurmaktadır. Resmi olarak bizim bildiğimiz bilgilere göre bu üssün Erivan ve Gümrü olmak üzere iki garnizonu bulunmaktadır. Bu üssün altyapı gider kaynaklarının yüzde 70'i Ruslar, yüzde 30'u da Ermeniler tarafından sağlanmaktadır" diye konuştu.
'SINIRA GELEN ERMENİLER RUS KARAKOLUNA UĞRAMAK ZORUNDA'
Torunoğlu, "Şu anda Türkiye- Ermenistan sınırında bulunan güçler de bu birliğe bağlı güçlerdir. Ermenistan'ın sınıra astığı dev bayrak da bizim Ani Harabeleri'ne astığımız dev Türk bayrağından sonra asılmıştır. Ermeniler Ani ören yerini kendi sınırlarından görmek için sınır boylarına geldiklerinde Rus karakoluna uğramaları ve oraya ne amaçla gittiklerini bildirmek zorundalar. Yine sınıra yakın bir bölgede Rus askerlerine bağlı sınır karakolları bulunmaktadır. Sınır güvenliği tamamıyla Rusya garantörlüğündedir. Şu anda Ermenistan sınırında sivil olmadığından, nöbet kulübelerinde asker bulunmamaktadır. Ama yakın bölgelerde karakollar var. Bu karakollar ise Rus askeri birliklerine bağlıdır" dedi.
'HER SABAH KONTROL EDİYORUZ'
Ermenistan'a sıfır noktadaki ören yerinden adını alan Ocaklı (Ani) köylülerinden Aykut Emir de, Ermenistan sınırında şu anda bir hareketlilik olmadığını söyledi. Emir, "Biz de burada her zaman tetikteyiz. Her sabah uyandığımızda mutlaka Ermenistan sınırına bir hareketlilik var mı yok mu diye kontrol ediyoruz. Bizler de halk olarak koruma amaçlı uzaktan sınırı gözetliyoruz. Çünkü bizim de tedbirli olmamız lazım. Ermeniler bizim köyümüze dev Türk bayrağı asıldıktan sonra 24 Nisan'da kendi sınırlarına Ermenistan ve Rusya bayrağı diktiler. Bizler küçükken sınırda Rus askerlerini görürdük. Şu anda nöbet kuleleri boş ama yakın alandaki karakollarda Rus askerleri bulunmakta. Sovyetler dağılmadan önce burada köylerde yaşayan Ermeniler de vardı. Şimdi ise sadece karakol var. Ermenistan'ı, Azerbaycan'a yaptığı saldırılardan ve sivil katliamlarından dolayı şiddetle kınıyoruz. Azerbaycan'ın her zaman arkasındayız. Ermenistan, ateşkes ilan ediliyor ve hemen onu da ihlal ediyor. Azerbaycan inşallah Karabağ'ı alacaktır" diye konuştu.
