İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan PCR testi zorunluluğu genelgesine göre; önümüzdeki haftadan itibaren bazı mekanlara girişte Covid-19 testinin negatif olduğunun ispatlanması istenecek. Aşı olmayan vatandaşlar için geçerli olacak olan bu durum, "PCR testi zorunluluğu ne zaman başlayacak, nerelerde geçerli?" gibi soruların araştırılmasına yol açtı. Pek çok vatandaş genelgenin ardından PCR testi nasıl yapılır, nerede yapılır sorularına yanıt arıyor. İşte genelge ve teste dair merak edilenler.
PCR TESTİ ZORUNLULUĞU NE ZAMAN BAŞLAYACAK, KİMLER İÇİN GEÇERLİ?
İçişleri Bakanlığı tarafından gönderilen genelgede, test zorunluluğunun 6 Eylül 2021 Pazartesi gününden itibaren geçerli olacağı belirtildi. Test zorunluluğu aşı olmayan ve daha önce hastalığı geçirmemiş vatandaşlar için geçerli olacak.
PCR TESTİ ZORUNLULUĞU NERELERDE GEÇERLİ?
Genelgeye göre aşı olmayan kişilerin; konser, sinema ve tiyatro gibi, vatandaşların toplu olarak bulunduğu faaliyetlere katılımında negatif sonuçlu PCR testi zorunluluğu getirilecek. Bu çerçevede işletmeciler/organizatörler tarafından etkinliklere girişte HES kodu üzerinden kişilerin aşılı/geçirilmiş hastalık (Covid-19 hastalığı sonrası bilimsel olarak bağışık kabul edilen süreye göre) veya azami 48 saat önce yapılmış negatif PCR testi sorgulaması yapılacak.
ŞEHİRLERARASI ULAŞIMDA PCR ZORUNLULUĞU VAR MI?
Kişi hastalığı geçirmemiş veya aşılı değilse ya da negatif PCR testi yok ise etkinliğe katılmasına müsaade edilmeyecek. Aşısız veya hastalığı geçirmemiş kişilerin özel araç hariç uçak, otobüs, tren veya diğer toplu ulaşım araçlarıyla gerçekleştirecekleri şehirlerarası seyahatler için de negatif sonuçlu PCR testi bulunacak. Bu çerçevede 6 Eylül 2021 Pazartesi gününden itibaren seyahat firmalarınca araca kabul aşamasında HES kodu üzerinden kişilerin aşılı/geçirilmiş hastalık (Covid-19 hastalığı sonrası bilimsel olarak bağışık kabul edilen süreye göre) veya azami 48 saat önce yapılmış negatif PCR testi sorgulaması yapılacak. Kişi hastalığı geçirmemiş veya aşılı değil veya negatif PCR testi yok ise bu kişilerin seyahatine müsaade edilmeyecek.
TOPLU ETKİNLİKLERDE DE TEST GEREKEBİLİR
Valilikler/kaymakamlıklarca illerinde/ilçelerinde kişilerin toplu olarak bulunduğu diğer etkinlikler veya faaliyetlerden faydalanacak hastalığı geçirmemiş veya aşısız kişiler için İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurulu kararlarıyla HES kodu üzerinden PCR test kontrolü zorunluluğu getirilebilecek. Bu esaslar doğrultusunda Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 27'nci ve 72'nci maddeleri uyarınca İl/İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurulları kararları ivedilikle alınacak, uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmeyecek ve mağduriyete neden olunmayacak.
PCR TESTİ NASIL YAPILIR?
PCR testleri hastanelerde ve Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen sağlık merkezlerinde gerçekleştiriliyor. PCR testlerinde, burun ve boğazdan ucu pamuklu ince bir çubuk vasıtasıyla sürüntü örneği alınmaktadır. Bunun yanında öksürdükten sonra çıkan balgam da örnek olarak alınabilmektedir. Koronavirüs için kullanılıyorsa, hastalığın ilk dönemlerinde PCR testi için boğaz ya da burundan örnek alınması daha uygundur. Ancak ilerleyen dönemde havayollarından örnek alınmalıdır. Çünkü hastalığın ilerleyen aşamalarında boğaz ya da burun kısmında virüsten örnek kalmamış olabilir. Doğru zamanda ve doğru bir şekilde sağlık görevlisi tarafından alınan örnek özel bir kaba konulmaktadır ve bu örnek laboratuvarda test kartuşuna aktarılmaktadır. Bu aşamadan sonra örnek otomatik olarak filtre edilmektedir.
PCR SONUCU NE ZAMAN ÇIKAR?
Daha sonra ultrasonik dalgalarla virüsün DNA'sı salınır. Bu aşamada PCR ajanlarıyla DNA molekülleri karışır. Sonrasında reaksiyon tüpünde gerçek zamanlı çoğalma ve tanımlama yapılır. Ve sonrasında da sonuç aşamasına gelinir. PCR; 94°C-98 °C aralığında gerçekleştirilen denatürasyon yani yüksek ısıya maruz kalan DNA'nın iki zincirinin ayrılması, 37 °C-65 °C aralığında gerçekleştirilen tavlama yani sentetik oligonükleotidlerin hedef DNA'ya bağlanması (hibridizasyon) ve 72 °C'de gerçekleştirilen uzama aşamaları olmak üzere 3 aşamadan meydana gelir. Test bu aşamaların belirli bir döngüde ve sayıda tekrarlanması ile gerçekleştirilmektedir. PCR testlerinde iki tür uygulama vardır. Bunlar gerçek zamanlı PCR yani real time PCR ve hızlı sonuç veren PCR'dir. Gerçek zamanlı PCR sonucu 1-3 saat içinde çıkarken, hızlı sonuçlu olanlarda 15 dakikadan 1,5 saate kadar sürede sonuç alınabilir.
