Üretim sektöründe işler nasıl? Bu sorunun yanıtı üretimin yapıldığı sektörlere göre büyük değişiklik gösteriyor. Bugün tüketiciyi doğrudan ilgilendiren bir sektörün penceresinden bakarak bu sorunun cevabını vermeye çalışacağım. Türkiye'nin üç büyük beyaz eşya üreticisinden biri olan ve Bosch, Siemens, Gaggenau ve Profilo markalarıyla faaliyet gösteren BSH Ev Aletleri şirketinden söz ediyorum. Öğreniyorum ki BSH, Türkiye'nin 7'nci en büyük yabancı sermayeli şirketi ve 45 metrekareye yayılan tesisleri Çerkezköy'deki organize sanayi bölgesinde. Geçen hafta, şirketin İcra Kurulu Başkanı Alman Norbert Klein ile Çerkezköy'deki bu fabrikada buluşup, krizin pazara olan etkisini, ihracatta neler olup bittiğini ve büyük yatırımların altına giren BSH'nin 2010 yılı için beklentilerini konuştuk. BSH, Çerkezköy'deki tesislerinde yılda 3.5 milyon adedi bulan buzdolabı, fırın, çamaşır ve bulaşık makinesi üretimi yapıyor. Bu kapasiteyle BSH Grubu'nun dünya çapındaki en büyük üretim merkezi konumunu da koruyor.
Siz BSH olarak krizi ne zaman hissettiniz ve ardından neler oldu? Geçen yıl Kasım ayında hissettik ve Aralık'ta ise adeta beyaz eşya pazarı çöktü. Yüzde 35 oranında bir düşüş hissettik satışlarda. Bu durum bu yılın Mart'ına kadar devam etti ve ne zaman ki ÖTV'de hükümet indirim yaptı, talep de yeniden canlanmaya başladı.
Peki şimdi durum nasıl? Şu anda Türkiye'de beyaz eşya pazarı tamamen düzeldi diyebilirim. Ama tabii hâlâ 2006 seviyelerindeyiz. Tüketici yeniden harcamaya başladı. Bu olumlu bir gelişme.
Yılın ilk üç ayındaki kârlılığınız rekor düzeyde artmış, kriz sizin için bir fırsat diyebilir miyiz? Krizi iyi değerlendirdiğimizi söyleyebilirim. Ürünlerimiz ve kampanyalarımızla iyi satış yaptık. Bizim BSH olarak 2009'un ilk altı ayında ihracatımız yüzde 14 artışla 410 milyon lira oldu. Karlılığımızda yüzde 262'lik artışla 108 milyon lirayı buldu. Bu yıl 2008 yılında yaptığımız ciroyu yapacağız. Yani yılı 1.1 milyor euro ile kapatacağız.
'300 MİLYON EURO YATIRDIK'
Buradaki tesislerde ABD pazarına da üretim yapıyorsunuz ve 'ABD pazarı henüz düzelmedi' diyorsunuz. Beklentiniz nedir? ABD pazarının düzelmesi zaman alacak, bunu biliyoruz. Bu yıldan bir beklentimiz yok ama önümüzdeki yıl pazar biraz hareketlenecek.
Türkiye'de beyaz eşya pazarında en çok hangi ürünler satılıyor? Geçen yıla bakarsak, pazar bulaşık makinesinde büyüyordu. Çamaşır makinesi ve buzdolabında çok hareket yoktu. Şimdi yeni kurutma makinesi gibi Türk tüketicisine uzak olan ürünler de öne çıkmaya başladı.
Bugüne kadar BSH Türkiye'ye ne kadar yatırım yaptı? On yılda yaptığımız yatırım 300 milyon euroyu buldu. Burada 3.2 milyon adet üretim yapıyoruz ve şimdi bu üretimi 5 milyona çıkartmak için yeni yatırımlar planlıyoruz.
BSH'nin Türkiye dışında üretim yaptığı ülkeler hangileri? Almanya, Çin, Polonya ve İspanya'da üretim tesislerimiz ve hepsi de birbiriyle rekabet ediyor. Türkiye fabrikası bu rekabette öncü.
TÜRK İNSANI HARCIYOR
Çerkezköy' deki fabrikadan ağırlıklı olarak Avrupa'ya ihracat yaptığınızı söylüyorsunuz. Peki ya Türk Cumhuriyetleri'ne de ihracat oluyor mu? Kazakistan, Azerbaycan gibi ülkeler bizim için riskli pazarlar. Çünkü iniş ve çıkışları çok. Potansiyeli yüksek ama bankacılık sistemi henüz yeteri kadar gelişmemiş, iş için uygun ortam hâlâ yok. O nedenle biz oralarda yavaş ilerliyoruz.
2010'a ait projeksiyonunuzu öğrenebilir miyim? Kuşkusuz iyileşme göreceğiz ama tabii ne kadar onu tahmin etmek zor. Çünkü ÖTV indirimlerini kaçırmamak için birçok tüketici de önümüzdeki yıl yapacağı satın almayı bu yıl yaptı. O nedenle pazarda sürpriz olabilir. Ama tabii şu var. Türk insanı harcamayı seviyor. Mesela Alman tüketiciler böyle değil.