Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2011'de açıkladığı ve 'çılgın proje' olarak adlandırılan Kanal İstanbul'un Türkiye'nin elektrik ihtiyacının tamamını karşılayacak bir yapıya dönüştürülmesi için proje üretildi. Kanadalılar'ın derin denizde uyguladığı ve Cebelitarık Boğazı'na kurulması için de çalışmaların başlatıldığı sualtı türbin elektrik santralının benzerinin, Kanal İstanbul'a kurulması durumunda yılda 14 bin megavat saat elektrik üretilecek. Türkiye'nin halen kurulu gücü ise 80 bin megavat seviyesinde. Kanal İstanbul'un uzunluğunun 45 ya da 56 kilometre olması planlanıyor. Kanal'a, 625 metre aralıklarla her birinde 175 türbinin olacağı 80 santral, toplam 14 bin türbin taşıyacak. Elektrik üretimi için suyun akış gücünden yararlanılacak.
ENERJİ BAKANLIĞI BİLGİ ALDI
Ekonomist Fikret Bizimcan'ın patentini aldığı proje, resmi kurumlara gönderildi. Bizimcan, Yenilebilir Enerji Genel Müdürlüğü'ne de sunum yaptı. Genel Müdürlük, bir üniversite ile birlikte çalışması gerektiğini belirtince, İstanbul Teknik Üniversitesi ile iletişime geçti. Enerji ve Tabii Kaynaklar ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlıkları'nın özel ilgi gösterdiği projeyi SABAH'a anlatan Bizimcan, "Açılacak kanalın 45-55 kilometre uzunluğunda, 150 metre yüzey ve 120 metre taban genişliğinde olacağı, derinliğinin de 25 metreyi bulacağı belirtiliyor. Bu durumda, Karadeniz ve Marmara'nın muhteşem alt ve üst akıntı gücü elektrik enerjisine çevrilebilir. Bu sistem her denizde uygulanabilir. Ancak, Kanalİstanbul'a inşaat aşamasında kurulması yatırım maliyetini azaltır" dedi.
TEK BAŞINA YETER
Projenin Türk Patent Enstitüsü'nde Mayıs 2011'de '2011/04331' numara ile patent altına alındığını söyleyen Bizimcan, şöyle konuştu: "625 metrelik mesafeler suyun akış hızını kesmemesi için düşünüldü. 14 bin adet türbin sualtı oluklu olacak. Bunların 80 santral şeklinde kurulması halinde yılda 56 bin megavatlık elektrik enerjisi üretilmesi mümkün. Türkiye'nin şu andaki kurulu gücü 52 bin 300 megavat. Yani bu proje gerçekleşirse Türkiye'nin tüm elektrik ihtiyacını karşılar." Fikret Bizimcan, türbinlerin Türkiye'de yapılmasının da mümkün olduğunu vurgulayarak, "İşin güzel tarafı bu teknoloji denizlerimizde ve akarsularımızda da kullanılabilir" diye konuştu. Bizimcan, projenin Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü'ne Başbakan'a sunulmak üzere teslim edildiğini belirterek, "İlgili bakanlıklar projeyi gördü ve olumlu buldu" dedi.
AMAZON KADAR SU AKIYOR
Karadeniz'den İstanbul Boğazı'na giren üst akıntı suyu miktarı, 2009 ölçümleri ile 260 kilometreküp/ yıl seviyesinde. Marmara'dan Karadeniz'e ise 123 kilometreküp/ yıl su gidiyor. Bizimcan "Karadeniz'den Marmara'ya akan su Tuna Nehri'nden 57 kilometreküp/yıl fazla. Dünyanın en büyük nehri olan Amazon'un 378 kilometreküp/ yıl olan suyunun debisi ile karşılaştırıldığında İstanbul Boğazı'nı dünyanın en önemli nehirlerinin seviyesine getirir" dedi. Bizimcan, kanalın genişliğinin 150, derinliğinin de 25 metre olması durumunda buradan geçecek suyun hızının çok yüksek olacağını vurgulayarak "Bu enerji üretimi için uygun" diye konuştu.
SUALTI HİDROELEKTRİK ÜRETİMİNE UYGUN
Kanal İstanbul'un elektrik üretimindeki bir diğer kaynağı su altı hidrolektrik santralı olacak. Fikret Bizimcan, "Kanal İstanbul'da monte edilecek üst ve alt akıntıları toplayan 10 metre enindeki su toplama düzeneklerinin yüzeyden gemi geçişlerini engellemeyecek derinliğe inşa edildiği, inşa edilen su toplama düzeneklerine monte edilen borularla toplanan tuzlu deniz suyunun 25 metreden türbinler üzerine düşürülerek elektrik üretimi mümkün. Bu aynı zamanda İstanbul boğazlarında da yapılabilir. Hem Kanal İstanbul hem de İstanbul boğazlarında yapılabilecek hidroelektrik yatırımıyla yılda 64 milyar kilovat/saat elektrik üretmek mümkün olacak" dedi. Bizimcan, Kanal İstanbul'da yıllık elektrik üretimi 32 milyar 456 milyon kWh/yıl olacağını, Bu rakamı sadece kurulacak bir tek su altı hidroelektrik santralinden sağlanamanın da olası olduğunu vurguladı. Fikret Bizimcan, Kanal İstanbul'a yapılabilecek su altı elektrik tübini projesinin Marmara Denizi'nde boğazlara da yapılabileceğini, bunun için su akış hızı ve miktarının yeterli olduğunu söyledi. İstanbul Boğazından günde 713 milyon metreküp suyun aktığını belirten Bizimcan, şöyle konuştu: "Karadeniz suyu, Marmara ve oradan da Çanakkale Boğazı'nı geçerek Akdeniz'e akıyor. Türkiye'nin boğazarından günde 1 milyar 50 milyon metreküp su akıyor. Bunların akış hızı da önemli oranda yüksek. Bu miktar hemen heme Cebelitarık Boğazı'ndan geçen su miktarına eşit durumda. Bu verilere bakarak, İstanbul boğazlarından 5 bin megawatt elektrik üretilebileceği öngörülmektedir."
SANTRALLER İÇİN AYRI BİR TÜNEL YAPILMALI
Fikret Bizimcan, Kanal İstanbul ve Boğazlar'a yapılacak türbinler için ayrı bir tünel sisteminin kurulmasının da öngörüldüğünü belirterek, "Böylece, türbinlerin bakımı ve tamiri için kolaylık sağlanacaktır. Aynı zamanda, türbinler sudan korunduğunu için kullanım süreleri uzayacaktır" dedi. Bizimcan, suyun çevirdiği pervanelerin ise zaman içinde değiştirilmesinin kolay olduğunu söyledi. Bu sisteminin dünyada uygulandığını vurgulayan Bizimcan, yatırımların geri dönüş sürelerinin ise çok kısa olacağını belirtti.
