Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) tarafından Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen Türk Agro İş Forumu'nun açılışında konuştu.
Azerbaycan ordusunun Karabağ'da düzenlediği antiterör operasyonuna değinen Yumaklı, hızlı şekilde sonuçlanan operasyon sonrasında Azerbaycan'ın haklı taleplerinin kabul edildiğini bildirdi.
Bakan Yumaklı, Azerbaycan ile Ermenistan arasında yürütülen görüşme sürecinin bölgede barış, güvenlik, refah ve kalıcı istikrarın tesisi için yegane yol olduğuna inandıklarını vurguladı.
TDT bünyesinde ortak tarih, kültür ile dostluk ve kardeşlik temelinde yürüttükleri ilişkileri ve işbirliğini her geçen gün geliştirmeye devam ettiklerini belirten Yumaklı, dünyanın içinde bulunduğu pandemi, çatışmalar, kuraklık ve gıda arzı gibi sorunların tüm ülkeleri yeni stratejiler belirlemeye ittiğini söyledi.
Ukrayna ile Rusya arasındaki savaşın gıdaya erişimin ne kadar önemli olduğunu ortaya koyduğunu, krizlerin aşılması için yeni yol haritalarının belirlenmesi gerektiğini ifade eden Yumaklı, şu değerlendirmede bulundu:
"Yaşadığımız bu tecrübeler, küresel sorunlarla baş etmede iş birliklerinin önemini ortaya koymuştur. Yeni 'normal' olarak nitelendirebileceğimiz bu yeni konjonktürde, küresel sorunlara küresel çözümler geliştirmek, ortak sorunlara ortak çareler üretmek çok daha önemli hale gelmiştir. Bu noktada, TDT'nin ticaret, enerji, ulaşım ve gıda güvencesi gibi pek çok alanda bölgesel işbirliğinin gelişmesi ve istikrarın sağlanması açısından önemli bir platform olduğunu vurgulamak isterim."
Yumaklı, Oğuz Kağan'a atfedilen "Bir oku kırmak kolaydır, ama oklar bir araya geldi mi onları kimse kıramaz" kıssasını hatırlatarak, "Yüzyıllar öncesinden gelen bu mesajın da ortaya koyduğu gibi biz bir arada, ortaklık temelinde bu kilit konumumuzu güçlendireceğiz. Devlet başkanlarımızın bu Teşkilatı kurarken, yapının temellerine koymuş olduğu harcı, tarım dahil her alanda yeni projelerle güçlendirmek için buradayız. Bu doğrultuda yoğun çalışmalar yürütüyoruz. Bu çalışmalarımızdan birisi de iş çevrelerimizi daha da yakınlaştırmaktır. Tertip edilen iş forumları, temaslarımızı sıklaştırmak ve yeni işbirliği kapılarını aralamak için de önemli bir platformdur." diye konuştu.
"TDT ÜLKELERİ İÇİN EN ÇOK GELECEK VAAT EDEN SEKTÖRLERDEN BİRİ TARIM SEKTÖRÜDÜR"
TDT ülkeleri arasındaki stratejik ortaklıkların somut işbirliği alanlarına, özel sektör temsilcilerinin katkıları ile de önemli yatırımlara dönüşeceğine inandığını vurgulayan Yumaklı, "İşbirliğini artırmak için çalışmak tarımı daha sürdürülebilir kılacak ve çiftçilerimizin önündeki zorlukların üstesinden gelmesine yardımcı olacak ve iş insanlarımıza yeni olanaklar sağlayacaktır. Ülkemiz bu işbirliğinin artarak devam etmesi için bütün gücüyle seferberdir. TDT kapsamında işbirliğinin artırılması için sizin atacağınız adımlar çok önemlidir. TDT ülkeleri için en çok gelecek vaat eden sektörlerden biri tarım sektörüdür. Tarım koşulları ve yapısı ülkeden ülkeye farklılık gösterebilir ancak bizim yaklaşımımız esnek olmalıdır." ifadelerini kullandı.
TDT ülkelerinin 170 milyonu aşan genç ağırlıklı nüfusa, 1,5 trilyon dolardan fazla gelire, 1,2 trilyona yaklaşan toplam ticaret hacmi ile önemli bir potansiyele sahip olduğunu dile getiren Yumaklı, Macaristan ve Türkmenistan'dan sonra KKTC'nin de gözlemci üye olmasının TDT'yi güçlendirdiğine işaret etti.
Yumaklı, TDT ülkelerinin 2022'deki toplam ihracatlarının 537 milyar doları aştığını, aynı ülkelerin kendi aralarındaki ihracatının ise yaklaşık 33 milyar dolar seviyesinde olduğunu söyleyerek "Tarımsal ihracat toplamı ise 3,8 milyar dolardır. Elbette bu yeterli değildir. TDT ülkelerinin tarımsal ihracatını artırmak en başlıca görevimiz olmalıdır." dedi.
TDT ülkeleri arasında özellikle tarım sektöründe açığa çıkarılmayı bekleyen ciddi bir potansiyel bulunduğuna dikkati çeken Yumaklı, bilhassa tohumculuk, fidancılık, seracılık, su ürünleri, tarım makinaları alanında işbirliklerinin geliştirilebileceğine ve tarımsal ticaretin daha da artırılabileceğine inandığını söyledi.
TOHUMDA ORTAK TESCİL SİSTEMİ VE ORTAK TOHUM KATALOGLARI OLUŞTURMA ÖNERİSİ
TDT ülkeleri arasında tarımsal ticaretin artırılması için firmaların ve ürünlerin güçlü bir şekilde tanıtılmasının son derece önemli olduğunu vurgulayan Yumaklı, bu açıdan, özel sektör temsilcilerini bir araya getiren bu ve benzeri etkinlikleri son derece kıymetli bulduklarını ve karşılıklı ticaretin artması için önemli bir araç olarak gördüklerini dile getirdi.
Yumaklı, "Özellikle tarım ticaretimizin artmasına katkı sunacağına inandığım 'Helal Belgelendirme' konusunun, ticarette teknik engellerin azaltılmasında etkili ve kapsamlı bir mekanizma olduğu görüşündeyim. Ortak bir helal kalite altyapısı kurulması ve ticarette teknik engellerin azaltılması için İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü (SMIIC) ile çalışmanın bizlere fayda sağlayacağına inanıyorum." dedi.
Ticarete yön veren ve kolaylaştıran başlıca konulardan biri olan ortak e-sertifika ve ortak katalog kullanımı, tarımsal mekanizasyon ve teknoloji kullanımlarında bilgi ve tecrübelerin karşılıklı paylaşımı, ortak mevzuatlar oluşturulması gibi konuların her zaman gündemde tutulması gerektiğine dikkati çeken Yumaklı, şu değerlendirmede bulundu:
"Örneğin tohumda ortak tescil sistemi ve ortak tohum katalogları oluşturarak tarımsal üretimin ana girdisi olan tohum ticaretinin önündeki engelleri kaldırıp, güvenli ve kaliteli tohuma coğrafyamızın üreticilerinin kolaylıkla erişmesini sağlayabiliriz. Özellikle, üreticilerin doğal afetlerden ve diğer oluşabilecek risklerden korunması adına tarım sigortaları sistemini önemli bir araç olarak görüyoruz. Tarım sigortaları sisteminin Azerbaycan'da olduğu gibi Özbekistan'da kurulması için çalışmalara başladık. Bu işbirliğini, bütün üye ülkeler nezdinde geliştirebilir, ortak tarım sigortaları havuzu oluşturabiliriz. Böyle bir işbirliğinin hem gıda güvenliği hem de ekonomik ve ticari alanda önemli faydalar sağlayacağına inanıyoruz."