Sıkı para politikasının etkileri ekonomiye yansımaya başladı. Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte yüzde 2 büyüdü. Büyümeyi inşaat sektörü sırtlarken, sanayi ve tarım sektörlerindeki daralma dikkat çekti. Ekonomi 19 çeyrektir büyüme performansına devam etse de ilk çeyrek verisi, pandemi dönemi olan 2020 yılının ikinci çeyreğinden bu yanaki en düşük yıllık büyüme performansı oldu. Türkiye ekonomisi, 2024'ün tamamında yüzde 3.2 büyümüştü. 2024'ün ilk çeyreğinde ise büyüme yüzde 5.4 seviyesindeydi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış çeyreklik bazda büyüme yüzde 1 oldu. Milli gelir de yaklaşık 1.4 trilyon doları buldu.
HANGİ SEKTÖRLER BÜYÜDÜ?
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilerde Gayrisafi Yurt İçi Hasıla'yı (GSYH) oluşturan faaliyetler incelendiğinde; ilk çeyrekte büyümeyi yüzde 7.3'le inşaat sektörü sırtladı. Özellikle deprem bölgesinde yapılan konutlar ve kentsel dönüşüm çalışmaları büyümeye pozitif etki sağladı. İnşaatı yüzde 6.1'le bilgi ve iletişim faaliyetleri, yüzde 4.7'yle diğer hizmet faaliyetleri, yüzde 4'le mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri, yüzde 2.4'le gayrimenkul faaliyetleri, yüzde 1.8'le ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar, yüzde 1.3'le hizmetler, yüzde 0.5'le finans ve sigorta faaliyetleri, yüzde 0.3'le kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri izledi. Tarım sektörü yüzde 2.0, sanayi ise yüzde 1.8 daraldı.
TÜKETİM ARTTI
Büyümenin bileşenlerine bakıldığında, üretim ve ihracat temelli büyüme modelinden uzaklaşılması dikkat çekti. Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2025 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 2 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 1.2, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 2.1 arttı. Mal ve hizmet ihracatının büyüme içindeki rolü de azalmaya devam etti. Buna göre, 2025 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0.01 azalırken ithalatı yüzde 3 arttı. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 36.7 artarak 12 trilyon 125 milyar 173 milyon lira oldu. GSYH'nin birinci çeyrek değeri, cari fiyatlarla dolar bazında 335 milyar 504 milyon olarak gerçekleşti.
MEHMET ŞİMŞEK Hazine ve Maliye Bakanı
YÜKSEK BÜYÜMENİN TEMELİNİ ATIYORUZ
Ekonomi ılımlı büyürken, tüketim ve yatırım dengeli bir görünüm sergiliyor. İlk çeyrekte büyüme yıllık yüzde 2 olarak gerçekleşti. Cari açığın milli gelire oranı yıllık yüzde 0.9 ile sürdürülebilir seviyesini korudu. Dezenflasyon sürecinde ortaya çıkabilecek etkilere yönelik gereken tedbirleri bütüncül bir yaklaşımla hızla devreye alıyor; yatırımı, istihdamı, üretimi ve ihracatı destekliyoruz. Programımızla ekonomimizin dayanıklılığını ve dinamizmini artırarak sürdürülebilir yüksek büyümenin temellerini güçlendiriyoruz. En önemli kazanımlarımızdan sürdürülebilir cari açığı korumak için yapısal reformları hızlandırıyoruz. Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi (YTAK), Yüksek Teknoloji Yatırım Programı (HIT-30) ve yeni yatırım teşvik sistemi gibi aktif sanayi politikalarıyla katma değerli üretimi daha seçici, odaklı ve etkin şekilde destekleyerek rekabet gücümüzü artırmayı hedefliyoruz. Amacımız, fiyat istikrarını kalıcı şekilde tesis etmek, sürdürülebilir yüksek büyümeyi sağlamak ve en önemlisi, vatandaşlarımızın alım gücünü ve refahını artırmaktır. Programımızı kararlılıkla uygulayacağız.
ÖMER BOLAT Ticaret Bakanı
MİLLİ GELİR 1.3 TRİLYON $'I GEÇTİ
Küresel ekonomide ve ticarette yaşanan olumsuz şartlara ve artan belirsizliklere rağmen, Türkiye ekonomisi 19 çeyrek üst üste büyüme başarısı gösterdi. Milli gelirimiz 2025 yılı ilk çeyreğinde yıllıklandırılmış olarak 1 trilyon 371 milyar dolarla tarihi rekor seviyeye yükseldi. Cari işlemler dengesinin GSYH içindeki payı tarihi ortalamaların altındaki seyrine devam etti. İlk çeyrek itibarıyla, yıllıklandırılmış olarak, yüzde 0.9 olarak gerçekleşti. 2002-2024 ortalaması olan yüzde 3.5'in altında. İlk çeyrekte yatırımların ekonomik büyümeye katkısı 0.5 oldu. 2025 yılı ilk çeyreğine ilişkin büyüme verisi, dengeli ve sürdürülebilir büyüme hedeflerimiz doğrultusunda ilerlediğimizi ortaya koymaktadır. Ticaret Bakanlığı olarak yürüttüğümüz faaliyetler ile dış ticaret ve cari işlemler dengesinde sağlanan iyileşme, ekonomimizin dirençli yapısını desteklemektedir. Pazar çeşitliliğini artıran, ihracatçılarımızın küresel pazarlardaki konumunu güçlendiren ve yerli üreticimizi haksız rekabete karşı koruyan politikalarımızı kararlılıkla sürdürmeye devam edeceğiz.
İŞSİZLİK YÜKSELDİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Nisan 2025'e ilişkin işgücü istatistiklerini yayımladı. Buna göre, işsizlik Ekim 2024'ten sonra ilk kez arttı. Toplam işsiz sayısı 3 milyon 63 bine yükselirken, işsizlik oranı 0.6 puanlık artışla yüzde 8.6'ya çıktı. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7.1, kadınlarda yüzde 11.5 olarak tahmin edildi. İstihdam edilenlerin sayısı nisanda bir önceki aya göre 316 bin kişi azalarak 32 milyon 359 bin kişi, istihdam oranı ise 0.5 puan azalarak yüzde 48.8 oldu. 15-24 yaş arasındaki genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 15.7'ye yükseldi. İşsizler, zamana bağlı eksik istihdam ve potansiyel işgücünün toplamından oluşan atıl işsizlik oranı, yüzde 32.2'ye yükseldi.