Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, CHP Ankara Milletvekili Aliye Timisi Ersever'in, otomotiv sektöründe faaliyet gösteren firmalarla ilgili çeşitli verilere ilişkin yazılı soru önergesini yanıtladı.
Türk otomotiv sanayisinin, 2 milyonun üzerinde kurulu kapasitesi, 37,2 milyar dolarlık ihracat hacmi, 550 bin kişiyi aşan istihdam katkısı ve dünyanın en büyük 13'üncü üreticisiyle ülke ekonomisinin lokomotif sanayi kolu olduğuna işaret eden Kacır, küresel markaların, 2000 yılından bu yana Türk otomotiv endüstrisine toplam 18 milyar dolar yatırım yaptığını, en büyük 100 küresel tedarikçiden 30'dan fazlasının Türkiye'de üretim tesisi açtığını kaydetti.
Bakanlıkça akredite edilen otomotiv üreticileri ve tedarikçilerine ait AR-GE ve tasarım merkezi sayısının 162'ye ulaştığını dile getiren Kacır, şu ifadeleri kullandı:
"Türkiye'de araç üretimi 2002 yılında 300 binlerdeyken, 2023 yılında 1,4 milyonun üzerine çıkarak yaklaşık 5 kat artmıştır. Bu artış, söz konusu dönemde yüzde 7'lik yıllık bileşik büyüme oranı gerçekleştiğine işaret etmektedir. Bunun yanı sıra, yerli ve milli, doğuştan elektrikli aracımız Togg vasıtasıyla elektrikli araç ve sürücüsüz mobilite ekosistemine dönüşüm bağlamında küresel ölçekte iddialı bir giriş yapılmış ve 1,5 yılda 45 bin Togg sahipleriyle buluşturulmuştur. Elektrikli otomobillere ve yeni teknolojilere yönelik kararlığımız; Ford, Toyota, Renault gibi birçok küresel markanın yeni nesil araç üretimlerini Türkiye'ye taşımasına vesile olmuştur. Halihazırda ülkemizde otomobil üretimi yapan 13 markadan 8'i küresel markalar olup, bunların desteklenmesine ve özellikle yeni teknoloji yatırımlarını Türkiye'de gerçekleştirmelerini teşvike devam edilecektir."
"YATIRIM PROJELERİNE GENİŞ BİR YELPAZEDE DESTEKLER SAĞLANIYOR"
Bakan Kacır, otomotiv sektörü de dahil olmak üzere yüksek teknolojiye haiz, yenilikçi ve katma değeri yüksek sektörlerde yatırım ortamını destekleyerek Türkiye'yi bölgesel bir üretim üssü haline getirebilmek amacıyla Bakanlık olarak yatırım teşvik uygulamaları yürütüldüğünü anımsattı.
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ve alınan Karar'ın uygulanmasına ilişkin tebliğ çerçevesinde yatırım projelerine geniş bir yelpazede destekler sağlandığının ifade eden Kacır, bunlar arasında gümrük vergisi muafiyeti, katma değer vergisi istisnası, vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği, yatırım yeri tahsisi, faiz veya kar payı desteği, gelir vergisi stopajı desteği ve sigorta primi desteği gibi desteklerin mevcut olduğunu aktardı.
Kacır, anılan mevzuat hükümleri kapsamında verilen desteklere ilişkin "20 Haziran 2012'den günümüze kadar otomotiv ana sanayisi ile yan sanayisine yönelik yatırımlar için yatırımcılarımızın Bakanlığımıza yaptığı başvurular sonucunda 2 bin 588 Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Bu belgeler kapsamında öngörülen sabit yatırım tutarı 878,9 milyar lira, öngörülen istihdam sayısı ise 105 bin 481 kişi olmuştur." bilgisini paylaştı.
Bakanlığın, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi gibi paydaş diğer kamu kurum ve kuruluşları ile hükümetin yoğun çalışmaları sonucunda, başta Çin menşeli olmak üzere küresel firmaların Türkiye'ye ilgisinin artarak devam ettiğini ve bu kapsamda BYD firmasının, Türkiye'de elektrikli ve şarj edilebilir hibrit otomobil üretim tesisi ile AR-GE/İnovasyon merkezi kurulmasına yönelik yatırımlarına başladığına dikkati çeken Kacır, şöyle devam etti:
"Otomotiv yan sanayimiz başta olmak üzere otomotiv sektörüyle güçlü tedarik bağlantıları bulunan farklı sektörlerdeki yeni yatırımlara yönelik olarak yatırımcılarla görüşmelerimize 2025 yılında da devam edilecektir. Bunların yanı sıra elektrikli araçlar, hidrojen yakıtlı araçlar ve batarya üretimi, Türkiye tarihinin en büyük yatırım destek programı olan HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı kapsamında açıklanan çağrılar vasıtasıyla da desteklenecektir. Burada yatırımcılarımıza pazar geliştirme destekleri, yatırım yeri imkanları, uygun finansman koşulları ve en üst düzey kamu destekleri sağlanacaktır."
"EN AZ 1 MİLYON ELEKTRİK ARAÇ ÜRETİM KAPASİTESİ" HEDEFİ
"HIT-Mobilite çağrısıyla, Türkiye'nin otomotiv sanayisindeki gücünün elektrikli araç üretimi alanında artırılması amaçlanarak toplam 5 milyar dolarlık destek bütçesiyle yılda en az 1 milyon adet elektrikli araçlık üretim kapasitesine ulaşılması hedeflenmektedir." ifadesini kullanan Kacır, şunları kaydetti:
"Çağrı kapsamında yıllık asgari 150 bin elektrikli araç üretimi kapasitesi sağlayacak yüksek yerli katkı oranına sahip, AR-GE merkezi kurulumunu da içeren yeni yatırımlar desteklenecektir. Elektrikli Araçlar Çağrısı ile otomotiv sektörümüz tedarik zinciriyle birlikte geleceğe hazırlanacak, Batarya Çağrısı çerçevesinde ise 2030 yılına kadar 80 Gwh büyüklüğünde kapasite inşa edilecektir. Sonuç olarak Bakanlığımızca otomotiv sektörünü güçlü kılacak adımlar sürdürülürken bu alandaki teknik bilgi, yenilikçilik, kapasite, üretim ve istihdam yoğun bir şekilde desteklenecektir."