Emtia fiyatları, geçen hafta makroekonomik veriler ve jeopolitik risklerin etkisiyle dalgalı bir seyir izledi. Uzmanlar, ABD'nin petrol stoklarında kaydedilen 420 milyon 900 bin varil seviyesinin son 5 yıllık ortalamanın yaklaşık yüzde 10 altında olduğunu ifade ediyor. Küresel üretime ilişkin endişeler buğday fiyatlarını yukarı çekerken, Karadeniz'deki kuraklık uyarıları ve Avrupa'daki rekolte düşüşü beklentileri Chicago Ticaret Borsasında sert yükselişlere sebep oldu.
ABD PETROLE ARTIK DAHA AZ BAĞIMLI
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ın açıklamaları piyasaların odağında yer aldı. Fed, politika faizini beklentilere paralel olarak yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tuttu. Banka, bu yıl iki faiz indirimi öngörüsünü korurken, yıl sonu çekirdek PCE enflasyon tahminini yüzde 2,8'den 3,1'e yükseltti, büyüme beklentisini ise yüzde 1,7'den 1,4'e düşürdü.
Powell, yaptığı değerlendirmede, tarife artışlarının fiyatları yukarı çekebileceğine ve ekonomik faaliyet üzerinde baskı oluşturabileceğine işaret etti. Orta Doğu'daki jeopolitik risklere de değinen Powell, ABD ekonomisinin artık yabancı petrole daha az bağımlı olduğunu vurguladı.
Fed yetkililerinden Waller, temmuzda faiz indiriminin mümkün olabileceğini belirtirken, Barkin tarife kaynaklı risklerin göz ardı edilemeyeceğini söyledi. Daly ise iş gücü piyasasında ciddi bir zayıflama görülmedikçe faiz indiriminin sonbaharda daha uygun olacağını ifade etti.
Jeopolitik tarafta ise İran-İsrail gerilimi yakından takip edilirken, Washington yönetiminin İsrail'in İran'a saldırılarıyla başlayan çatışmalara dahil olma konusunda çekinceleri olduğuna yönelik haber akışı varlık fiyatlamaları üzerinde etkili oldu.
New York Post gazetesinin yönetime yakın kaynaklara dayandırdığı haberinde, ABD Başkanı Donald Trump'ın çatışmalara dahil olmaktaki çekinceleri değerlendirildi.
Söz konusu iddialar, küresel petrol rezervlerinin büyük kısmına ev sahipliği yapan Orta Doğu'da artan jeopolitik gerilimin arz kesintisine yol açabileceği endişelerini hafifletirken, hafta içinde Trump'ın askeri danışmanlarıyla Washington'un İsrail'in İran'a yönelik saldırılarına olası müdahalesini değerlendirdiğine dair haberlerin yarattığı tansiyonu da azalttı.
Analistler, hem Fed'in temkinli duruşunun hem de Orta Doğu'daki gerginliğin risk iştahını sınırlamaya devam ettiğini belirtiyor.
PLATİN REKOR ÜZERİNE REKOR KIRDI
Değerli metaller, Powell'ın açıklamaları, Orta Doğu'daki gelişmeler ve altında görülen kar satışlarının etkisiyle geçen hafta karışık bir seyir izledi.
Altın fiyatları, Fed'in faizleri sabit tutarak gelecekte daha yavaş faiz indirimi sinyali vermesi ve Orta Doğu'daki gerilime rağmen ABD'nin ılımlı tutumunun güvenli liman talebini zayıflatmasıyla değer kaybetti.
Platinin ons fiyatı, uluslararası piyasalarda Eylül 2014'ten bu yana en yüksek seviye olan 1.352,08 doları test ederek yılbaşından bu yana yüzde 43'ün üzerinde getiri sağladıktan sonra kar satışlarının etkisiyle haftayı rekor seviyelerin altında tamamladı.
Analistler, Çin'in nisan ayında güçlü platin ithalatı gerçekleştirmesinin talebi artırdığını belirtirken, fiyatların altına kıyasla düşük kalmasının da platin fiyatlarındaki yükselişte etkili olduğunu kaydetti.
Bu gelişmelerle değerli metallerde, ons bazında fiyatlar, platinde yüzde 2,7, paladyumda yüzde 1,8 değer kazanırken, altında yüzde 1,9 ve gümüşte yüzde 0,8 değer kaybetti.
BAZ METALLER KARIŞIK SEYREDİYOR
Baz metaller, geçen hafta açıklanan makroekonomik veriler ve Powell'ın söylemleriyle birlikte karışık bir seyir izledi.
Fed'in büyüme beklentilerini düşürmesi ve Powell'ın enflasyon risklerinin sürdüğüne yönelik vurgusu, faiz indirimlerinin sınırlı kalabileceği beklentisini güçlendirirken, bu gelişmeler baz metallerde küresel risk iştahını törpüledi.
Analistler, ABD'nin yılın ilk aylarında devreye aldığı geniş kapsamlı tarifeler ile özellikle nisan ayında Çin ile karşılıklı vergi artışlarının varlık fiyatlarında belirsizlik yarattığını ve bu gelişmelerin baz metal piyasalarında temkinli duruşu desteklemeye hala devam ettiğini belirtti.
Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 2,1 ve alüminyumda yüzde 1,5 değer kazanırken, çinkoda ve kurşunda yüzde 0,8, nikelde yüzde 0,5 değer kaybetti.
BEŞ YILLIK ORTALAMANIN ALTINDA
Petrol fiyatlarında, ABD'de stokların beklentinin üzerinde düşmesi, Fed'in enflasyon tahminini yukarı yönlü revize etmesi ve Washington'un Orta Doğu'daki çatışmalara temkinli yaklaşımı etkili oldu.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), ülkedeki ticari ham petrol stoklarının geçen hafta yaklaşık 11 milyon 500 bin varil azalışla 420 milyon 900 bin varil seviyesine gerilediğini açıkladı. Beklenti, stokların yaklaşık 2 milyon 300 bin varil azalacağı yönündeydi.
Uzmanlar, ABD'nin petrol stoklarında kaydedilen bu seviyenin son 5 yıllık ortalamanın yaklaşık yüzde 10 altında olduğunu ifade ediyor.
Öte yandan, New York Post'un yönetime yakın kaynaklara dayandırdığı haberde, Trump'ın çatışmalara dahil olma konusundaki çekincelerinin öne çıkması, Orta Doğu'da arz kesintisi endişelerini hafifleterek petrol fiyatlarındaki yükselişi sınırlandırdı.
Bu gelişmelerle bu hafta, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3 artarken, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 8,8 değer kazandı.
BUĞDAY FİYATLARI ARTTI
Tarım emtiada, iklim koşulları ve rekolte beklentileriyle birlikte karışık bir seyir izlendi. Soya fasulyesi fiyatları, Çin'in rekor ithalatı ve ihracat beklentileriyle yükselirken, haftanın ikinci yarısında kar satışlarıyla baskılandı.
Küresel üretime ilişkin endişeler buğday fiyatlarını yukarı çekerken, Karadeniz'deki kuraklık uyarıları ve Avrupa'daki rekolte düşüşü beklentileri Chicago Ticaret Borsası'nda sert yükselişlere sebep oldu.
Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsasında kile başına fiyatlar soya fasulyesinde yatay seyrederken, mısırda yüzde 2,5 ve buğdayda yüzde 5,5 arttı, pirinç ise yüzde 1,7 azaldı.
Şekerin libre fiyatı, ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'de 0,1626 dolarla Nisan 2021'den bu yana en düşük seviyesini test etti. Şeker fiyatlarında ay sonuna göre yüzde 4'ün, yılbaşına göre de yüzde 15'in üzerinde kayıplar görüldü.
Analistler, USDA'nın 2025-2026 sezonunda küresel şeker üretiminin artacağı yönündeki öngörüsünün, Hindistan, Tayland ve Brezilya'daki üretim beklentileriyle birlikte fiyatlar üzerinde baskı oluşturduğunu belirtirken, Çin'in düşük alımları ve Asya'daki zayıf ithalat da düşüşte etkili olduğunu kaydetti.
ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 4,1, şekerde yüzde 0,2 ve pamukta yüzde 0,1 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 10,3 azalışla tamamladı.