Oxford Üniversitesi öncülüğünde İngiltere'de yapılan kapsamlı bir araştırma, Deksametazon adlı ucuz ve kolay bulunabilen bir ilacın Kovid-19 virüsüyle mücadelede önemli bir rol oynayabileceğini açıkladı.
Araştırmada ilacın solunum cihazına bağlı hastalarda ölüm riskini üçte bir, oksijen verilen hastalarda ise beşte bir oranında azalttığı ortaya kondu. Ucuz olması nedeniyle ilacın yüksek vaka sayısıyla baş etmekte zorlanan yoksul ülkeler için de yararlı olacağı belirtilen Deksametazon'un yüksek risk grubundaki hastalarda etkili olduğu görüldü. İlaçla solunum cihazına bağlı hastaların ölüm riski oranı yüzde 40'tan yüzde 28'e düştü. Araştırma heyetinin başkanı Prof. Peter Horby, "Bu şimdiye kadar ölüm oranını azaltan tek ilaç" dedi.
Önceki gün Sağlık Bakanı Fahrettin Koca düzenlediği basın toplantısında kortizon ilacı olan Deksametazonun Türkiye'de salgının başından beri yoğun bakımda ileri derece solunum sıkıntısı olan koronavirüs hastalarının tedavisinde kullanıldığını söyledi. Koca, Bilim Kurulu tarafından hazırlanan rehber ve tedavi algoritmasında ilacın yer aldığını ve en başından beri özellikle 'sitokin fırtınası' olan hastalarda kullanıldığını belirtti. Onlarca yıldır çeşitli hastalıklar için kullanılan bir tür kortizon ilacı Deksametazon'un Kovid-19 tedavisinde kullanılmasına karşı 'temkinli' yaklaşan bilim insanları da var. Bazı uzmanlar ilacın dozajı ve zamanlaması konusunda yeterli bilgiye sahip olunmadığı için yanlış kullanımın, hastalara zarar verebileceğine işaret ediyor.
BİLİM KURULU ÜYESİ PROF. DR. SERHAT ÜNAL BEKLEDİĞİMİZ SONUÇ
"Akciğerde koronavirüsün yaptığı hasardan ziyade, immün sistem vücuda, yani kendi kendisine zarar veriyor. O yüzden tedavide bir taraftan virüsün çoğalmasını engelleyecek ilaçlar başlanırken, bir taraftan da immün sistemimizde fazla tetiklenme olmuşsa, akciğerimize hasar vermesin diye ilaç veriyoruz. Kortizon da bu grupta bir ilaçtır. Biz hidrokortizon kullanıyoruz. Kortizon, hidrokortizon, deksametazon hepsi aynı grup ilaçlar. Onlar deksametazonun iltihap önleyici etkisi biraz daha fazla olabileceği için araştırmada deksametazonu tercih etmişler. Bizler de bundan sonra deksametazonu tercih edebiliriz ki zaten kullanıyoruz. Bu ilaçlar keskin bıçaktır; bir taraftan iyileştirir ama bir taraftan zarar verebilir. Aslında tedavideki etkisi bizim açımızdan yeni bir bilgi değil, sadece İngiltere'de yapılan klinik çalışmaların sonuçları yeni çıktı. Beklediğimiz ve bildiğimiz bir sonuçtu."
BİLİM KURULU ÜYESİ PROF. DR. LEVENT YAMANEL 'ETKİLİ SONUÇ VERİYOR'
"Deksametazon adlı steroid Kovid-19 ile mücadelede bizim de kullandığımız ilaçlardan bir tanesi. Özellikle durumu ağır seyreden hastalarda daha etkili. Virüsü tamamen yok etmiyor ama solunum yetmezliğine karşı etkili sonuçlar alınıyor. Yani steroid tedavisi solunum yetmezliği olan hastalara iyi geliyor" dedi. Yamanel "Yoğun bakım ve entübe hasta sayılarında düşüş devam ediyor. Bunlar umut vadeden gelişmeler. Baktığımızda vakaların yüzde 85'inin çok hafif semptomlarla bunu atlattığını görüyoruz. Ancak tedbiri elden bırakmamamız gerekiyor. Virüsler hareketli canlılar ve mutasyon geçirme durumları oluyor. Bu da virüsün öldürücülüğünü şimdikinden azaltır ya da artırabilir. Virüsü tamamen yok etmek için ya çok etkili bir ilaç ya da aşı bulunması gerekiyor."
Burak Erdem ÇELİK/ANKARA
