Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın, Almanya Şansölyesi Angela Merkel ve Avrupa Birliği AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile üçlü formatta düzenlediği video konferansın ardından, Türkiye ve Yunanistan'ın istikşafi (araştırma, keşif amaçlı) görüşmelere yeniden başlamaya hazır olduğu bildirildi. Türkiye ve Yunanistan, Ege sorunlarına her iki tarafın da kabul edebileceği, bir çözüme zemin hazırlamak amacıyla istikşafi görüşmelere 12 Mart 2002'de Ankara'da başladı. 2016'ya kadar toplam 60 tur gerçekleştirilen toplantılarda Ege sorunlarına her iki tarafın da kabul edebileceği, adil, kalıcı ve kapsamlı çözüm için zemin hazırlanması amaçlandı. 14 yıl süren görüşmeleri yürüten kıdemli diplomatlar SABAH'a, görüşmelerde önemli ilerleme kaydettiklerini ancak Yunanistan'da iktidar değişikliği olunca konunun ciddiyetini kaybetmeye başladığını dile getirdi. Sürece yakından tanıklık eden diplomatların anlattıkları şöyle:
Türkiye, özellikle komşuları ile olan diplomatik ilişkilerinde diyaloğu önceliyordu. İstikşafi görüşmeler de bu kapsamda başladı. Görüşmelerde, ele alınacak esas konu Ege'ydi. Toplantılarda, 'Ege neresidir?' sorusuna cevap aranarak sınırların netleştirilmesine yönelik çalışmalar yapıldı. 'Girit Adası'nın kuzeyinden mi başlar, güneyinden mi?' sorusuna dahi cevap aradık. Yunanistan tarafının ilk etapta 'Kıta sahanlığı' konusu dışındaki noktaları görüşmeye açmak istemedi. Türkiye ise paket halinde sorunların masada olmasından yanaydı. En basitinden 'Kıta sahanlığını konuşalım ama bunu nereden başlatacağız, karasularından. Dolayısıyla karasularını da konuşmamız gerekir, karasuları için de başka detayların konuşulması gerekir' düşüncesindeydik. Toplantılarda önemli ilerleme kaydedildi. Papandreu hükümeti nispeten daha uzlaşıdan yana tutum sergiliyordu. Yunanistan'da iktidar değişikliği olunca konu ciddiyetini kaybetmeye başladı.
TEKNİK DETAYLARDA AŞAMA KAT ETTİK
Görüşmelerin mantığında taraflar arasında birçok sorun bulunduğunda başvurulması yatıyor. Karşı tarafın neyi kabul edip etmeyeceğini soruyor, bunları konuşuyorduk. Zaman zaman Adalet Divanı'na taşınmak istenen konular oldu. Tasdiknamenin oluşması sürecinde bile çok fazla teknik detay konuşuluyordu. Bu konular gerçekten zordu ancak görüşmelerde aşama kat ettik.
