Türkiye 12 gündür orman yangınlarıyla mücadele ediyor. Yangınla mücadele edilirken sosyal medya üzerinden dezenformasyon içeren paylaşımlarla kişiler de manipülasyona uğruyor. Bunun için SİBERAY, "Teyit etmeden paylaşılan yalan haber, yangını sosyal medyaya taşır" diyerek sosyal medyada hızla yayılan bilgilere şüpheyle yaklaşılması gerektiğini, farklı kaynaklardan bilginin teyit edilmesini ve doğruluğundan emin olmadan paylaşım yapılmaması gerektiğini önerdi.
Sosyal medya kullanıcıları arasında bu uyarıya ne yazık ki çok uyulmadı. Vatandaşlar buna uymazken, CHP ve HDP milletvekillerinin yanı sıra kimi sanatçılar da orman yangınları sürecinde dezenformasyon içeren açıklamalarda bulundu. Bu da vatandaşların yalan bilgiyi yaymasına neden oldu. Devletin kimi kurumları ise bunun önüne geçme adına sosyal medyadan kimi paylaşımlar yaptı ya da kimi yetkili isimler açıklamalar yaparak iddiaları yalanlamak durumunda kaldı. İşte CHP, HDP ve kimi isimlerin söylediklerine verilen yanıtlar:
1: CHP'NIN THK UÇAKLARI ALGISI KISA SÜREDE ÇÖKTÜ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 30 Temmuz 2021 tarihinde Türk Hava Kurumu'nun (THK) elinde kullanılabilir uçak olmadığını açıklamıştı. Başkan Erdoğan'ın bu açıklamasına rağmen, THK'nın yangın söndürme uçaklarının bulunduğu hangarın önüne giden kimi CHP'liler "THK'nın uçakları depolarda çürüyor" diyerek kullanılamayacak durumda olan uçakların iş görebilir olduğunu iddia etti.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ilk önce "Uçaklar yatıyor. Pilotlar işinden oldu" ifadelerini kullandıktan günler sonra (4 Ağustos 2021) tarihinde bir gazetecinin sorusu üzerine yaptığı açıklamada partililerinin algı çalışmasını bir nevi kendi çürüterek, "THK hangarında şu anda kullanılabilir uçak yok" açıklamasını yaptı.
2: CHP'Lİ ÖZGÜR ÖZEL'DEN THK UÇAĞI ÜZERİNDEN ALGI OPERASYONU
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun şu anda hangarda kullanılabilir uçak olmadığına dair açıklama yapmasını dikkate almayarak, "Övünüyorlar ya hani, 'İspanya'dan uçak bulduk' diyorlar, İspanya'ya teşekkürler ediyorlar. O uçaklarla Türk Hava Kurumu'nda atıl duran uçaklar aynıdır. 'THK'nın uçakları iş görmez' yalanına kimse aldanmasın!" dedi.
BAKAN VARANK: "O UÇAKLAR AYNI DEĞİL"
CHP'li Özgür Özel'in İspanya uçağı (CL-415) ile THK uçaklarının (CL-215) aynı olduğunu iddia etmesi üzerine Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank açıklama yaptı. Varank, resmi Twitter hesabından uçak modellerinin fotoğraflarını ve bilgilerini paylaşarak Özel'i yalanladı. Bakan Varank, "Israrla yalan yanlış bilgilerle insanları aldatmaya çalışıyorlar. O uçaklar aynı değil! 1969 model, 3 yıldır bakım bile yapılmamış bir uçaktan bilet alıp uçar mısınız?" ifadelerine yer verdi.
3: EMNİYET VE JANDARMA ORMAN YANGINLARINDA AKTİF ROL OYNADI
CHP İstanbul Milletvekili Av. Mahmut Tanal, CHP'li Haluk Pekşen, HDP Milletvekili Hüda Kaya'nın yanı sıra oyuncu Emre Kınay'ın da dâhil olduğu bazı isimler sosyal medyadan "Orman yangınlarına Emniyet Genel Müdürlüğü'ne ait TOMA'lar müdahale etmiyor" diyerek bir algı operasyonuna girişti.
EMNİYET PERSONELİ VE TOMASIYLA GÖREV BAŞINDAYDI
İçişleri Bakanlığı Bakan Müşaviri M. Burak Gültekin, CHP'li Mahmut Tanal'ın Toplumsal Olaylara Müdahale Araçları ile (TOMA) ilgili iddialarına çürüten bir video paylaşarak TOMA'ların yangın söndürme çalışmalarında aktif görev aldığını ifade etti.
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) baştan itibaren TOMA'ların yangınlara karşı görev başında olduğunu gösteren görüntü ve fotoğrafları sosyal medya hesabından paylaşarak, "TOMA'larımız yangınlara müdahale için görev başında. Alevlerle savaşımız devam ediyor. Orman yangınları ile mücadeleye aralıksız destek veriyoruz" dedi.
JANDARMA EN BAŞINDAN BERİ ORMAN YANGINLARINA MÜDAHALE ETTİ
Başta oyuncu Emre Kınay olmak üzere Jandarma'nın yangınla mücadele etmediğini söyleyen kimi sosyal medya kullanıcılarının yalanını ise Jandarma Genel Komutanlığı'nın paylaşımları çürüttü. Jandarma Genel Komutanlığı orman yangınlarında aktif rol aldığını fotoğraflarla ortaya koydu. Jandarma helikopteri, TOMA'sı, itfaiyesi ve personeliyle yangın söndürme çalışmalarında, insan ve hayvanların tahliyesinde de görev aldığını açıkladı.
4: 'HELİKOPTER KİRALAMAYA İZİN VERİLMİYOR!' DENDİ, CEVAP GECİKMEDİ
CHP'li Antalya Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal, orman yangınları için yangın helikopteri kiralamak adına adım attıklarını ifade eden paylaşımları sosyal medyadan paylaştı. Uysal şu ifadeleri kullandı: "Değerli Komşularım, Muratpaşa Belediyesi Adalya Vakfı olarak bir yangın helikopteri kiralayabilmek için her türlü bağlantı ve teyitleşmeyi tamamladık. Dün ( 2 Ağustos ) saat 18:49 itibariyle mevzuat gereği Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan izin istedik, izin bekliyoruz. Bilgilerinize sunar destekleriniz için teşekkür ederim."
"İZİN GEREKLİLİĞİ SÖZ KONUSU DEĞİLDİR"Orman Genel Müdürlüğü CHP'li Antalya Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal'ın paylaşımını alıntılayarak Uysal'ı yalanlayan bir açıklama yaptı.
Orman Genel Müdürlüğü, sosyal medya hesabından, "Muratpaşa Belediyesi Adalya Vakfı'nın helikopter kiralama taleplerine ilişkin olarak, ilgili devlet kurumlarından izin gerekliliği söz konusu değildir. Kiralama talepleri kendi inisiyatiflerinde olup, kiralanması halinde Yangın Yönetim Merkezi'ne bilgi verilmesi gerekmektedir" ifadelerini kullandı. CHP'li Antalya Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal, daha sonra yaptığı açıklamada helikopter kiralamaktan vazgeçildiğini açıkladı.
5: KILIÇDAROĞLU YANAN ORMANLARIN İMARA AÇILACAĞINI SÖYLEDİ, YALANLANDI
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, orman yangınları devam ederken yanan ormanların imara açılacağını 3 Ağustos 2021 tarihinde iddia ederek, "Bir Cumhurbaşkanı yanan orman alanlarının tekrar kazanılması için görevi Orman Bakanlığı'na değil de, Turizm Bakanlığı'na veriyorsa o Cumhurbaşkanı orman yangınlarını önleyemez. Bir Cumhurbaşkanı yanan orman alanlarının yerine otel yapımına ses çıkarmıyor, otel yapılmasını sağlıyorsa o Cumhurbaşkanı orman yangınlarını önleyemez" dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise 31 Temmuz 2021 tarihinde "Anayasa'mızın 169. maddesine göre, yanan alanlar başka amaçla kullanılamaz ve tekrar ağaçlandırılır" ifadelerini kullanmıştı.
Ormanların yeniden imara açılacağına yönelik yanlış bilgi sanatçılar arsında da yayıldı. Sanatçı Mehmet Günsür, sosyal medya hesabından ormanların yeniden yeşermesi için "Yanan her araziye 20 sene imar yasağı gelsin" dedi.
Orman Genel Müdürlüğü sanatçı Mehmet Günsür'ün bu paylaşımına bir düzeltme ile yanık vererek, "İyi niyetiniz için teşekkür ederiz. Yanan ormanlarımız Anayasa'nın 169. maddesi ile güvence altına alınmıştır. Yanan ormanlar başka amaçla kullanılamaz. Yerinde yeni ormanlar yetiştirilir. #KüllerindenDoğuyor ve #TürkiyeYeşilleniyor etiketlerinde örneklerini bulabilirsiniz" dedi.
Sosyal medyada da orman yangınları sonrasında yanan ormanların imara açılacağına yönelik dezenformasyon içeren paylaşımlar yapıldı. Anayasa'nın 169. Maddesi'nde şu ifadeler kullanılıyor: "Devlet, ormanların korunması ve sahalarının genişletilmesi için gerekli kanunları koyar ve tedbirleri alır. Yanan ormanların yerinde yeni orman yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve hayvancılık yapılamaz"
6: İÇİŞLERİ BAKAN YARDIMCISI: "VALLAHİ BIKTIK, BİLLAHİ BIKTIK BU YALANLARINIZDAN"
CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak sosyal medya hesabından, "Halk TV canlı yayınını basıp, sunucu ve yorumcuları tartaklamaya kalkan ayak takımı serbest. Kifayetsiz Bakanı protesto eden yurttaş gözaltında. Sevsinler sizin gücünüzü… Zulm ile abad olanın, Ahiri berbat olur" yorumunu yaptı.
İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Ersoy CHP'li Öztrak'ın bu ifadeleri sonrasında sosyal medya hesabından Öztrak'ın iddialarını yalanlayarak, "Vallahi bıktık, billahi bıktık bu yalanlarınızdan. Açık ve net ifade ediyorum ki; Sayın Pakdemirli'yi protesto ettiği gerekçesiyle hiç bir vatandaşımız gözaltına alınmamıştır. Bu haber tümüyle yalandır. Peki kılavuzu yalan haber olanın… @faikoztrak" dedi.
