Bu sezon tarihinde ilk kez 21 takımla oynanan Süper Lig'de, 42 haftalık yoğun bir fikstür oluştu. Ligde birçok kez 3 gün arayla sahaya çıkmak zorunda kalan futbolcular, zorlu ve yoğun temponun azizliğine uğruyor. Son dönemlerin en çok sakatlık tablolarının oluştuğu 2020-2021 sezonunda, takımları için oldukça önemli olan birçok isim, arkadaşlarını yalnız bırakmak zorunda kaldı.
Bu isimlere, Luiz Gustavo, Feghouli, İrfan Can Kahveci, Oğulcan Çağlayan, Pelkas, Montero, Rıdvan Yılmaz, Abdulkadir Ömür ve Abdulkadir Parmak örnek verilebilir. Ligde kritik haftaları, sakatlıkları dolayısıyla kaçıran bu isimlerin sakatlıkları en aza indirgenebilir mi? SABAH Spor'dan Taner Karaman'a konuşan, Önleyici Sakatlık Uzmanı ve Spor Fizyoterapisti Gülşah Başandaç konuyla ilgili neler yapılabileceğini anlattı.
%70 AZALTMAK MÜMKÜN
Süper Lig'de oluşan sakatlıkları yüzde 70 azaltmanın mümkün olduğunu ifade eden Önleyici Sakatlık Uzmanı ve Spor Fizyoterapisti Gülşah Başandaç, "Günlük sağlık ve performans testleri, video ve GPS takip sistemleri ile yorgunluğa bağlı önlemler alınarak büyük ölçüde yaralanmaların önüne geçilebilir. Örneğin biz PT Akademi'de uluslararası standartlar ile kıyaslanan bir kas-iskelet sistemi Check Up yazılımı kullanıyoruz. Kullanılan yapay zeka ile eski yaralanmalar, vücut asimetrileri, kuvvet, esneklik, dayanıklılık, atletik performans gibi sporcunun mevcut fiziksel durumu tespit edilerek sakatlıklar %60-70 oranında azaltılabiliyor." diye konuştu.
Sakatlıkların, kulüp ekonomilerini doğrudan etkilediğini belirten Gülşah Başandaç, "BU risk analizi testlerini, sakatlık sonrası spora dönüş gibi özel durumlar haricinde 2 ayda bir yapmak yeterlidir. Bir futbolcu için 2-3 saat gibi bir sürede yapılan bu testlerin ekonomik olarak da sporcu başına en fazla 350-500 Euro arasında bir maliyeti olacaktır. Normal bir Avrupa liginde, 25 oyuncudan oluşan profesyonel bir futbol takımının, her sezonda oyuncu başına iki sakatlığa denk gelen, sezon içi yaklaşık 50 sakatlık geçirdiği düşünülecek olursa, olası futbol yaralanmaları, sakatlanan oyuncu başına aylık ortalama 500.000 Euro'luk bir maliyetle futbol kulüplerinin ekonomisini doğrudan etkilemektedir. Kârzarar hesabını sizler yapın." ifadelerini kullandı.
"BAZEN AMATÖRLÜK, BAZEN İHMALKARLIK"
'Ligimizin her sezon Avrupa'nın en fazla oyuncu sakatlığı yaşayan liglerinin başlarında yer almasının sebepleri nelerdir?' sorusunu yanıtlayan Başandaç, "Bu soruya net bir cevap vermek çok zor ama bazen amatörlük bazen de ihmalkârlıklar olarak yanıtlayabilirim. Futbol yüksek efor gerektiren bir spor branşı olduğu için oyuncuların 'travmatik' dediğimiz şiddetli darbeye bağlı bazı yaralanmalarının önüne geçebilmesi tüm önlemleri alsak bile çok mümkün olmayabilir. Yaralanmaya sebep olabilecek iç ve dış risk faktörlerinin tamamını analiz etmek gerekiyor. Bu risk faktörleri, oyuncunun kendisi ile ilgili kuvvet, dinlenme süresi gibi bir eksiklik olabileceği gibi çim zemin, hava koşulları, ekipman gibi dış faktörler de olabilir." dedi.
"TEKNOLOJİYİ KULLANMAK ÖNEMLİ"
Yoğun tempo ile başa çıkmanın püf noktalarından bahseden Spor Fizyoterapisti, "Tempo arttıkça futbolcu için gerekli olan fiziksel uygunluk ve dinlenme süresi çok daha fazla önem kazanıyor. Yoğun tempo ile baş edebilmek için yorgunluğu azaltacak ve yaralanmaları düşürecek önlemler almak gerekiyor. Bu önlemleri alırken teknolojiyi kullanmak çok önemli. Giyilebilir sistemler, video analizler vb. Sporcu takip sistemlerinin veri analizlerinin yapılmasının yanı sıra sporcunun kas iskelet sistemi, kuvveti, yorgunluğu, beslenme ve hatta psikolojik performansının da veriler halinde sık sık takip edilmesi ve yönetilmesi, iyileştirilmesi gerekir." ifadelerini aktardı.
Sakatlık Önleyici Uzmanı ve Spor Fizyoterapisti Gülşah Başandaç'ın kalan açıklamaları ve önerileri şöyle:
"Futbolcunun kötü bir zeminde de vücudunu her zaman dengede ve kuvvetli tutması gerekir. Bunun da tek yolu, bazı fiziksel testler yaparak, risk analizi ile oyuncunun eksik yönlerini belirleyip, risk profilini iyileştirmek için bu eksik yönleri geliştirmektir. Çim sahalar iyileştirilemiyor ise sporcuyu ve kullanılan ekipmanı iyileştirmek mecburi çözüm.
Kısa vadede kas iskelet sistemi sakatlıklarına, yorgunluğa ve uzun dönemde de aşırı kullanıma bağlı yaralanmalara sürantrene olmaya yol açabilir. Ayrıca fiziksel sakatlıkları çağırdığı gibi, kişi ne kadar iyi beslense de enerji metabolizmasını olumsuz etkileyecek, psikolojik olarak da yorgunluk yaratacağı için performansı düşürecektir."
